Ο μεγάλος νικητής
Ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών ολοκληρώθηκε και μπορεί η Ελλάδα να μη βάφτηκε (ακόμη τουλάχιστον) όλη γαλάζια, αλλά το συμπέρασμα που προκύπτει από μια πρώτη ανάγνωση των αποτελεσμάτων είναι πως οι κάλπες ανέδειξαν έναν μεγάλο νικητή, έναν μικρότερο νικητή, έναν ακόμη μικρότερο νικητή και έναν ηττημένο.
Ο μεγάλος νικητής είναι φυσικά η Νέα Δημοκρατία του Κυρ. Μητσοτάκη. Είναι μάλλον πρωτοφανές για κυβερνητικό κόμμα, από τη Μεταπολίτευση και μετά, οι υποψήφιοί του όχι μόνο να μην ενσωματώνουν την αναπόφευκτη κυβερνητική φθορά από όσα έχουν μεσολαβήσει, αλλά και να κερδίζουν καθαρά, χωρίς απώλειες. Και μάλιστα να συντρίβουν τους υποψήφιους της αντιπολίτευσης είτε κατά μόνας είτε ως επικεφαλής μετωπικών σχημάτων. Επτά από τις δεκατρείς περιφέρειες κερδήθηκαν ήδη, και την επόμενη Κυριακή αναμένεται να προστεθούν και άλλες πέντε τουλάχιστον. Και μάλιστα με ποσοστά τα οποία υπερβαίνουν ακόμη και τα ποσοστά που είχε λάβει το κυβερνών κόμμα στις εκλογές του περασμένου Ιουνίου. Πραγματικά μοναδική επίδοση. Σε μία μόνο περιφέρεια απειλείται κυβερνητικός υποψήφιος, και αυτή δεν είναι άλλη από τη μαρτυρική Θεσσαλία. Και, απ΄ ό,τι φαίνεται, το ντέρμπι που προέκυψε από την κάλπη δεν οφείλεται τόσο στη φθορά του Κ. Αγοραστού εξαιτίας της διαχείρισης των πλημμυρών, όσο στη δυναμική που ανέπτυξε ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ Δημ. Κουρέτας.
Το αποτέλεσμα στις εκλογές της Περιφέρειας Θεσσαλίας εμπεριέχει φυσικά και ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση αναφορικά με τη βοήθεια προς τους πλημμυροπαθείς, αλλά αυτό είναι ένα μάλλον παρεμπίπτον ζήτημα, το οποίο προφανώς και δεν διαφεύγει την προσοχή της κυβέρνησης – το αποδεικνύει άλλωστε και η έμμεση αναφορά που έκανε χθες αργά το βράδυ ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης.
Το ντέρμπι της Θεσσαλονίκης
Οσο όμως ηχηρή ήταν η επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές για τις περιφέρειες, άλλο τόσο ηχηρή ήταν και η αποτυχία των υποψηφίων που στήριξε στους μεγάλους δήμους της χώρας να εκλεγούν από τον πρώτο γύρο. Και αν μεν η επικράτηση του Κώστα Μπακογιάννη φαντάζει διαδικαστική στην εκλογή της προσεχούς Κυριακής (υπολείφθηκε από την εκλογή μόλις 1,5%), για τον κυβερνητικό υποψήφιο Κ. Ζέρβα στη Θεσσαλονίκη τα πράγματα είναι εξαιρετικά δυσοίωνα. Και αυτό παρά την επίμονη και σοβαρή στήριξη που είχε από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη, ο οποίος πήγε στη Θεσσαλονίκη δύο ή τρεις φορές προκειμένου να βοηθήσει τον γαλάζιο υποψήφιο. Η υποψηφιότητα του Στ. Αγγελούδη είναι αυτή που απειλεί σοβαρά τον σημερινό ένοικο του δήμου της συμπρωτεύουσας. Δεδομένης και της στήριξης που εκ των πραγμάτων θα έχει από τον τρίτο στην κατάταξη Στέλιο Πέγκα που υποστηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά προέρχεται και αυτός, όπως άλλωστε και ο κ. Αγγελούδης, από το ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για ένα κανονικό ντέρμπι, με δύσκολο να προβλεφθεί, όπως είναι λογικό, αποτέλεσμα.
Τα στοιχήματα της Αθήνας
Σε ό,τι αφορά τον Δήμο Αθηναίων, θα πρέπει να ανατραπούν πολλά και διαφορετικής προέλευσης δεδομένα προκειμένου να αλλάξει η κατάσταση σχετικά με την αναμενόμενη νέα εκλογή του Κώστα Μπακογιάννη. Η έκπληξη των εκλογών, ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ Χάρης Δούκας, που έδωσε μια σκληρή μάχη κόντρα στις αντιξοότητες που είχε να αντιμετωπίσει, και κυρίως τη μεγαλύτερη που ήταν η «ανωνυμία» του, θα πρέπει να συγκεντρώσει την υποστήριξη του υποψηφίου του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Ζαχαριάδη, που κατετάγη τρίτος, αλλά αυτό δεν αρκεί. Χρειάζεται και τις ψήφους των ανεξάρτητων υποψηφίων για να μπορέσει να αντιμετωπίσει επί ίσοις όροις το λογικό φαβορί, τον νυν δήμαρχο Αθηναίων. Για τον Κώστα Μπακογιάννη, από την άλλη, το στοίχημα είναι να μπορέσει να κινητοποιήσει τους νεοδημοκράτες που δεν προσήλθαν στις κάλπες να ψηφίσουν, κυρίως λόγω της βεβαιότητας που είχε επικρατήσει για άνετη επανεκλογή του. Χωρίς να παραγνωρίζεται βέβαια και η οργή πολλών εξ αυτών για τον «μεγάλο περίπατο» που αναστάτωσε επί μία 4ετία το κέντρο της πρωτεύουσας, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το αξιοσημείωτο της αναμέτρησης για τον Δήμο Αθηναίων ήταν το διόλου ευκαταφρόνητο 8,5% που έλαβε η «παράταξη» του Ηλία Κασιδιάρη…
Τα κέρδη του ΠΑΣΟΚ
Αναφέρθηκα στον μεγάλο νικητή των εκλογών, έχω υποχρέωση να αναφερθώ διεξοδικά και στον μικρότερο νικητή, που δεν είναι άλλος από το ΠΑΣΟΚ. Αν και δεν είχε εμφανή κέρδη στις περιφερειακές εκλογές, πέτυχε οι υποψήφιοί του να πλασαριστούν σε αρκετές περιφέρειες στη δεύτερη θέση. Κι όπου δεν το κατάφερε ούτε αυτό (λ.χ. στην τεράστια Περιφέρεια Αττικής) κέρδισε ποσοστά σημαντικά, καλύτερα από τα ποσοστά που είχε λάβει στις πρόσφατες εθνικές εκλογές. Και δεν πρέπει να διαφεύγει την προσοχή κανενός ότι στις περισσότερες των περιφερειών εκτόπισε τον ΣΥΡΙΖΑ από το κάδρο, εμφανιζόμενο πλέον ως άτυπη αξιωματική αντιπολίτευση. Παράλληλα είχε σημαντικά κέρδη στις δημοτικές εκλογές, κερδίζοντας καθαρά δήμους, ειδικά στην περιφέρεια, οι οποίοι μέχρι πρόσφατα ανήκαν στη Νέα Δημοκρατία. Ενας πρώτος απολογισμός που έγινε χθες βράδυ στη Χαριλάου Τρικούπη κάνει λόγο για αρκετές νίκες από τον πρώτο γύρο, σε μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας, των νησιών του Αιγαίου, την Κρήτη, τη Στερεά Ελλάδα, οι οποίες θα πολλαπλασιαστούν στον δεύτερο γύρο της προσεχούς Κυριακής. Εννοείται ότι θα ήταν περισσότερο ευτυχείς στο ΠΑΣΟΚ αν η κυρία Γ. Ζεμπελιάδου, στην οποία είχαν επενδύσει, είχε καταφέρει να διεμβολίσει το γαλάζιο δίδυμο της Δυτικής Μακεδονίας ή αν ο κ. Σγουρός είχε κατακτήσει τη δεύτερη θέση στην Περιφέρεια Αττικής, υπερφαλαγγίζοντας τον υποψήφιο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Γ. Ιωακειμίδη. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θεωρούν ότι «πήγαν καλά, και την άλλη Κυριακή θα πάνε ακόμη καλύτερα»…
Η άνοδος του ΚΚΕ
Ο «ακόμη μικρότερος νικητής» των εκλογών είναι το ΚΚΕ. Δεν είναι μόνο η διαφαινόμενη άνετη επικράτηση του Κ. Πελετίδη στην Πάτρα, του πρώτου κομμουνιστή δημάρχου μεγάλης πόλης, είναι και η τρίτη θέση του κ. Πρωτούλη στην Περιφέρεια Αττικής με σημαντικό ποσοστό (αρκετά μεγαλύτερο από το ποσοστό που είχε λάβει το Κόμμα στις εθνικές εκλογές). Οπως επίσης και σε άλλες περιφέρειες της χώρας, όπου η καταγραφή των ποσοστών των υποψηφίων του ΚΚΕ υπερέβη τα εθνικά ποσοστά του. Τα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών κυρίως όμως επιβεβαίωσαν την εκτίμηση ότι η άνοδος που εμφάνισε το ΚΚΕ στις πρόσφατες εθνικές εκλογές δεν ήταν συγκυριακό φαινόμενο, αλλά μια παγιωμένη κατάσταση, η οποία έχει ασφαλώς να κάνει και με τη ρευστότητα που παρουσιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια.
Ο πραγματικός ηττημένος
Και κάπως έτσι φτάνουμε στον πραγματικό ηττημένο των χθεσινών εκλογών που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Η αναμενόμενη ώθηση από την ανάδειξη του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του κόμματος δεν ήρθε ποτέ. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά το κόμμα φαίνεται να χάνει και τα ελάχιστα ευρήματα που διέθετε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, σε προφανή αμηχανία, επιχείρησε να αποκρύψει την πραγματική εικόνα, κάνοντας αναφορές στη «μεγάλη δημοκρατική παράταξη» την οποία ξεκινάει να χτίζει από σήμερα «με νέους ανθρώπους» που θα φέρει στο προσκήνιο. Το πιο σημαντικό ίσως που ανέφερε είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει και τον κ. Δούκα στον Δήμο της Αθήνας και τον κ. Αγγελούδη στον Δήμο Θεσσαλονίκης – ενώ έκανε αναφορά και στον κ. Κουρέτα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Αν και ο ίδιος δεν είχε συμμετοχή στην κατάρτιση των συνδυασμών, με τις δηλώσεις που έκανε παραμονές των εκλογών, υιοθετώντας άκριτα υποψηφιότητες που είχαν εγκρίνει άλλοι, φάνηκε να επωμίζεται ένα μέρος ευθυνών που δεν του ανήκουν. Σε κάθε περίπτωση, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ…