Στην αμερικανικής καταγωγής καθηγήτρια Κλόντια Γκόλντιν του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ για την έρευνά της σχετικά με τις γυναίκες στην αγορά εργασίας απονεμήθηκε το βραβείο Νομπέλ Οικονομίας για το 2023. Η Γκόλντιν όπως ανακοίνωση η ειδική επιτροπή απονομής των Νομπέλ παρείχε τον πρώτο ολοκληρωμένο απολογισμό των αποδοχών των γυναικών και της επίδρασής τους στην αγοράς εργασίας ανά τους αιώνες. Η έρευνά της αποκαλύπτει νέα πρότυπα, εντοπίζει τις αιτίες των αλλαγών που συντελέστηκαν και επίσης μιλά για τις κύριες πηγές των εναπομεινάντων διαφορών μεταξύ των φύλων, πρόσθεσε η επιτροπή στη σχετική ανακοίνωση.

Κάθε νικητής του βραβείου, το οποίο φέρει τον επίσημο τίτλο Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel (βραβείο της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας στη μνήμη του Αλφρεντ Νομπέλ), λαμβάνει επίσης 11 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες (999.000 δολάρια με τη σημερινή ισοτιμία). Εάν οι νικητές σε κάθε κατηγορία είναι περισσότεροι τότε μοιράζονται μεταξύ τους το ποσό αυτό. Το ποσό χρημάτων που αντιστοιχεί σε κάθε βραβευθέντα για το Νομπέλ Οικονομίας είναι το ίδιο με αυτό που δίνεται για τα υπόλοιπα βραβεία. Η επιλογή των υποψηφίων γίνεται κάθε χρόνο από τη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών. Οι προτάσεις υποβάλλονται σε επιτροπή αποτελούμενη από πέντε έως οκτώ μέλη.

Δεδομένα από 200 χρόνια

«Η φετινή βραβευθείσα στις Οικονομικές Επιστήμες, Κλαούντια Γκόλντιν, παρείχε την πρώτη ολοκληρωμένη περιγραφή των αποδοχών και της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας ανά τους αιώνες», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο οργανισμός που απονέμει τα βραβεία. «Η έρευνά της αποκαλύπτει τα αίτια της αλλαγής, καθώς και τις κύριες πηγές του εναπομείναντος χάσματος των φύλων», αναφέρεται.

«Οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στην παγκόσμια αγορά εργασίας και, όταν εργάζονται, κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες. Η Κλόντια Γκόλντιν ερεύνησε τα αρχεία και έχει συλλέξει δεδομένα για περισσότερα από 200 χρόνια από τις ΗΠΑ, επιτρέποντάς της να αποδείξει πώς και γιατί οι διαφορές των φύλων στις αποδοχές και τα ποσοστά απασχόλησης έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου.

Η Κλόντια Γκόλντιν έδειξε ότι η γυναικεία συμμετοχή στην αγορά εργασίας δεν είχε ανοδική τάση σε όλη αυτή την περίοδο, αλλά αντίθετα σχηματίζει μια καμπύλη σχήματος U. Η συμμετοχή των παντρεμένων γυναικών μειώθηκε με τη μετάβαση από την αγροτική σε μια βιομηχανική κοινωνία στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, αλλά στη συνέχεια άρχισε να αυξάνεται με την ανάπτυξη του τομέα των υπηρεσιών στις αρχές του εικοστού αιώνα. Η Κλόντια Γκόλντιν εξήγησε αυτό το μοτίβο ως αποτέλεσμα της δομικής αλλαγής και των εξελισσόμενων κοινωνικών κανόνων σχετικά με τις ευθύνες των γυναικών για το σπίτι και την οικογένεια» αναφέρεται επίσης.

Η τρίτη γυναίκα

Το βραβείο Νομπέλ για τα οικονομικά είναι το τελευταίο που απονέμεται κάθε χρόνο. Η Γκόλντιν είναι μόλις η τρίτη γυναίκα που κερδίζει το Νομπέλ Οικονομίας. Οι άλλες δύο ήταν η Ελινορ Οστρομ το 2009 και η Εσθερ Ντούφλο του 2019.

Το βραβείο για το Νομπέλ Οικονομίας δεν είναι ένα από αυτά που δημιουργήθηκαν το 1895 στη μνήμη του βιομήχανου και εφευρέτη του δυναμίτη Αλφρεντ Νομπέλ αλλά υιοθετήθηκε και χρηματοδοτήθηκε το 1968 από την κεντρική τράπεζα της Σουηδίας.

Το πρώτο βραβείο Οικονομικών απονεμήθηκε το επόμενο έτος, το 1969, και οι προηγούμενοι νικητές περιλαμβάνουν πλειάδα σημαντικών στοχαστών και ακαδημαϊκών, όπως ο Φρίντριχ Ογκαστ φον Χάγιεκ, ο Μίλτον Φρίντμαν και, πιο πρόσφατα, ο αμερικανός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν.

Το περσινό βραβείο δόθηκε από κοινού στους οικονομολόγους Μπεν Μπερνάνκι, Ντάγκλας Ντάιαμοντ και Φίλιπ Ντιμπβίγκ για την εργασία τους πάνω σε τράπεζες και χρηματοοικονομικές κρίσεις. Ειδικότερα, κέρδισαν το βραβείο για την έρευνά τους σχετικά με το πώς η ρύθμιση και εποπτεία των τραπεζών και η στήριξη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με χρήματα φορολογουμένων μπορούν να αποτρέψουν μια ακόμη βαθύτερη οικονομική κρίση, όπως η Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930.