Από τότε που κορυφώθηκε στο 10,6% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο του 2022, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη μειώθηκε σχεδόν τόσο γρήγορα όσο είχε εκτιναχθεί πριν, φθάνοντας στο 4,5% τον Σεπτέμβριο. Επειτα από άλλη μια σημαντική πτώση που αναμένεται στις 31 Οκτωβρίου, η πρόσθετη πρόοδος πιθανότατα θα είναι πιο αργή και πιο ανώμαλη. Ωστόσο, τα υποκείμενα θεμελιώδη στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει σημαντικά περαιτέρω, πριν πιθανώς σταθεροποιηθεί στο 2,5% το δεύτερο εξάμηνο του 2024.

Η μεγάλη άνοδος των τιμών της ενέργειας, που ώθησε τον πληθωρισμό στη στρατόσφαιρα, έχει τελειώσει. Αν δεν κλιμακωθούν δραστικά οι γεωπολιτικές εντάσεις, η μέτρια ανάκαμψη των τιμών της ενέργειας που οφείλεται στο πετρέλαιο τους τελευταίους δύο μήνες θα μπορούσε ακόμη και να διορθωθεί εν μέρει τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, κρίνοντας από τις τρέχουσες τιμές του πετρελαίου. Το πιο σημαντικό, η άνοδος των τιμών των τροφίμων, φαίνεται να έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό. Από τις αρχές του 2023, οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν και πάλι με πολύ πιο συγκρατημένο ρυθμό. Η τεράστια εφάπαξ άνοδος των τιμών των γεωργικών βασικών προϊόντων, που τροφοδοτήθηκε κυρίως από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, φαίνεται ότι έχει μεταφερθεί σε μεγάλο βαθμό στους καταναλωτές. Σε παρόμοιο πνεύμα, η ανοδική τάση των τιμών των μη ενεργειακών αγαθών μετριάστηκε επίσης απότομα από τον περασμένο χειμώνα λόγω του χαμηλότερου κόστους μεταφοράς, της χαλάρωσης των ελλείψεων προσφοράς και της πιο υποτονικής παγκόσμιας ζήτησης.

Τρεις κύριοι παράγοντες διαμορφώνουν τις προοπτικές για τις τιμές των υπηρεσιών. Πρώτον, το σοκ του εισαγόμενου κόστους – κυρίως στο ενεργειακό κόστος. Δεύτερον, η απελευθέρωση της περιορισμένης ζήτησης για ταξίδια, τουρισμό, πολιτισμό και ψυχαγωγία μετά το τέλος των περιορισμών που σχετίζονται με την πανδημία έδωσε στους παρόχους τέτοιων υπηρεσιών πρόσθετη τιμολογιακή ισχύ. Ομως η προκύπτουσα εφάπαξ αύξηση των τιμών είναι απίθανο να επαναληφθεί το επόμενο έτος. Αντίθετα, ο τρίτος παράγοντας, το κόστος εργασίας, πιθανότατα θα παραμείνει – σε κάποιο βαθμό – στο άμεσο μέλλον.

Κατά την άποψή μας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει πιθανώς φτάσει στο τέλος αυτού του κύκλου αύξησης των επιτοκίων – αλλά αναμένουμε επίσης ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια της αγοράς χρήματος κοντά στο τρέχον επίπεδό τους όλο το επόμενο έτος. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι πιθανό να διατηρήσουν τα επιτόκια σε αναμονή τόσο στις συνεδριάσεις της 26ης Οκτωβρίου όσο και στις 14 Δεκεμβρίου.

Οι Holger Schmieding, Kallum Pickering και Salomon Fiedler είναι επικεφαλής οικονομολόγος, senior οικονομολόγος και οικονομολόγος της Berenberg, αντίστοιχα