Το έργο είναι ακατάλληλο. Αυστηρώς. Ομως παίζεται κάθε μέρα στο σαλόνι μας, ενώ ετοιμάζουμε το βραδινό και τα παιδιά μαζεύουν τα παιχνίδια τους. Απότομα σταματούν ό,τι κάνουν και μένουν να κοιτούν την οθόνη της τηλεόρασης «με μάτια σαν κι αυτά»: να κοιτούν τις εικόνες των καμένων, αποκεφαλισμένων, βιασμένων μωρών, των ματωμένων, τρομοκρατημένων, απελπισμένων ανθρώπων. Το αίμα και τα συντρίμμια. Το σαλόνι πλημμυρίζει με τα κλάματα και τις κραυγές και ο εφιάλτης του κόσμου μας ορμά με ωραία χρώματα, ανάγλυφος, ολοκάθαρος, και ριζώνει ως σφραγίδα στα ορθάνοιχτα βλέμματά τους.

Υπάρχουν, βέβαια, βάσιμοι λόγοι γι’ αυτό. Πρέπει να ξέρουμε «τι γίνεται». Μαίνονται αληθινοί πόλεμοι, υπάρχει αληθινή φρίκη που πρέπει, μέσα στον ανεμοστρόβιλο των αντικρουόμενων πληροφοριών που μας περιτριγυρίζει, να γνωρίζουμε. Για να πιστέψουμε. Το διακύβευμα εδώ είναι η αντίληψη της πραγματικότητας – το πιο ακριβό, το πιο σκληρό νόμισμα του 21ου αιώνα «της πληροφορίας», το απαραίτητο για τις συναλλαγές πεποιθήσεων, δεσμών και πίστεων. Ναι, τίποτε πιο δύσκολο και πιο απατηλό: πόσο πολλές οι εικόνες και τα «ζωντανά» βίντεο, πόσο πολλοί εκείνοι που αποφασίζουν τι θα μας δείξουν και τι όχι. Ναι, για μας τους μεγάλους τίποτα πιο δύσκολο από το να σπάσουμε τους κωδικούς αυτής της «πραγματικότητας» για να ψάξουμε να βρούμε την πραγματική, αλλά εμείς είμαστε μεγάλοι και τουλάχιστον το ξέρουμε. Οχι όμως και τα παιδιά μας, που κοιτούν τα νέα των οκτώ.

«Ζούμε μέσα σ’ ένα όνειρο που τρίζει» κατά Σαββόπουλο και πράγματι, πώς να το κρύψεις από τα παιδιά – αλλά και τι να δείξεις; Είναι ένας κόσμος άδικος (άδικος, άδικος), βίαιος και επικίνδυνος. Και χρησιμοποιεί εικόνες σαν χειροβομβίδες, γιατί μια εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις, έτσι δεν είναι; Ομως μια εικόνα δεν αξίζει χίλιες λέξεις: η αλήθεια, ή τουλάχιστον η προσέγγισή της, χρειάζεταιχίλιες λέξεις. Σήμερα, στην εποχή των εικόνων, περισσότερο παρά ποτέ. Το μόνο που μπορεί να κάνει τη διαφορά για να μπορέσουν τα παιδιά να καταλάβουν και να διαχειριστούν αυτόν τον κόσμο είναι οι χίλιες λέξεις που θα τους τον εξηγήσουν. Χίλιες λέξεις δύσκολες, βασανιστικές, αμήχανες, γιατί οι αδικίες, οι ήττες, οι συμβιβασμοί και τα αδιέξοδα δεν εξηγούνται με καμία εικόνα. Η βία δεν εξηγείται με καμία εικόνα, μόνο μένει να αιωρείται στον αέρα σαν ερωτηματικό, σαν πληγή που κακοφορμίζει. Χρειάζονται χίλιες δύσκολες λέξεις και πολλές ακόμα για να ξεκαθαρίσουν ότι οι πόλεις που γκρεμίζονται στην οθόνη των τηλεοράσεών τους δεν σχεδιάστηκαν για κάποιο βίντεο γκέιμ, γκρεμίστηκαν στ’ αλήθεια, και οι νεκροί που σωριάζονται σαν σακιά πατάτες δεν βρίσκονται για να δίνουν πόντους σε κάποιο παιχνίδι: το αίμα τους είναι αληθινό κι ο θάνατός τους, θάνατος για πάντα. Χίλιες λέξεις και πολλές ακόμα χρειάζονται για να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε πως άλλο το «θέαμα» που ανήκει στη ζώνη της αναψυχής κι άλλο αυτό που συμβαίνει τώρα σε αληθινούς ανθρώπους – ναι, συμβαίνει ενώ εμείς θα κάτσουμε να φάμε βραδινό κι ενώ συμβαίνουν και πολλά πολλά άλλα. Η ορθή αντίληψη της πραγματικότητας, το πιο ζόρικο από όλα τα μαθήματα που πρέπει τα παιδιά μας να πάρουν, το πιο προνομιούχο, ελιτίστικο προνόμιο με το οποίο δικαιούμαστε να φιλοδοξούμε να τα προικίσουμε, μόνο να μπερδευτεί, να θολώσει και να χαθεί κινδυνεύει μέσα στον φωσφορισμό της κάθε οθόνης. Για να αναδυθεί πρέπει να το απελευθερώσουμε από εκεί μέσα και να του δώσουμε τις λέξεις.

Τις χίλιες λέξεις και άλλες τόσες που θα πρέπει να λέμε, ξανά και ξανά, και που για να ακουστούν θα πρέπει πρώτα να κλείσουμε τις εικόνες και τις οθόνες.