Οπως είναι εύλογο, τη νίκη του Χάρη Δούκα στην Αθήνα την πανηγύρισε ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ. Ο λόγος είναι προφανής: όταν νικάει ο υποψήφιός σου, υπάρχει ένα γεγονός – και εκείνη τη στιγμή, τη στιγμή του πανηγυριού, ουδείς έχει διάθεση να εξετάσει τα επιμέρους συστατικά αυτής της νίκης. Ακριβώς όπως όταν πετυχαίνει ένα περίπλοκο φαγητό, γεύεσαι κάτι με μια ονομασία που δεν αναδεικνύει πάντα τα συστατικά του.
Αν όμως δει κανείς τα συστατικά της νίκης, θα βρει πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα. Πρωτίστως, ότι ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ εκπροσώπησε την ευρύτερη αριστερή αντιπολίτευση, αλλά και ένα ρεύμα αντιμπακογιάννη, που ήταν αρκετό να δώσει τη νίκη στον Δούκα. Το ποσοστό όμως που έλαβε ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Αθηναίων προφανώς δεν είναι το ποσοστό του κόμματος που τον πρότεινε. Με αυτό δεν επιδιώκω να ακυρώσω το μέγεθος της επιτυχίας του, είναι χρήσιμο όμως να σημειωθεί ότι προφανώς για το περίπου 56% των αθηναίων ψηφοφόρων χρειάστηκαν κι άλλες ψήφοι: αριστερές, αριστερίστικες, οικολογικές-πράσινες και άλλες, που άλλωστε όταν πέφτουν σε έναν υποψήφιο εκείνος τους δίνει ή δεν τους δίνει περιεχόμενο. Εδώ όπως είναι εύλογο οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι πήραν διαφορετικό μήνυμα.
Ας δούμε το μήνυμα που επιχείρησε να μεταδώσει ο ΣΥΡΙΖΑ: ότι και καλά οι ψηφοφόροι του έδωσαν τις κρίσιμες ψήφους για να γείρει η πλάστιγγα, άρα αυτοί είναι οι νικητές – και η στρατηγική τους, της μεγάλης Κεντροαριστεράς, είναι ώρα να ευοδωθεί, να περιμένουμε μόνο λίγες μέρες να γυρίσει από τη Νέα Υόρκη ο Στέφανος Κασσελάκης για να ηγηθεί.
Οι πανηγυρισμοί διαφόρων από τον ΣΥΡΙΖΑ, μολονότι το κόμμα τους δεν κέρδισε ούτε μια περιφέρεια και ελάχιστους δήμους, δείχνει το άγχος τους που στην ουσία σε αυτές τις εκλογές είναι σαφώς τρίτο κόμμα. Το επιχειρηματάκι, ότι μπήκε ο θεμέλιος λίθος της Κεντροαριστεράς, ο μόνος που το έχει στηρίξει ως τώρα είναι ο Γιώργος Παπανδρέου – ο οποίος δεν αφήνει τη συνθετότητα της ζωής να του χαλάσει το δίπολο «προοδευτικοί – συντηρητικοί» που είναι η ιδεολογία του.
Αλλά το ΠΑΣΟΚ το εκπροσωπεί ο Νίκος Ανδρουλάκης. Ο οποίος, όπως αναμενόταν, έκοψε μαχαίρι τις συζητήσεις περί Κεντροαριστεράς. Και στη συνέχεια πανηγύρισε όχι μόνο τον Δούκα αλλά επιχείρησε να προσμετρήσει και τον Αγγελούδη στη Θεσσαλονίκη (κατάγεται μεν από το ΠΑΣΟΚ αλλά η παράταξή του δεν ήταν παράταξη αναφοράς σε αυτό) και τον Μώραλη στον Πειραιά (διέψευσε χθες ένα non paper του κόμματος ότι είναι στέλεχός του). Η στάση αυτή εδράζεται σε μια αυταπάτη: ότι το ΠΑΣΟΚ μεγάλωσε – ενώ απλώς φαίνεται πιο μεγάλο από τον συρρικνούμενο ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης εκτιμάται ότι η πολιτική του ΠΑΣΟΚ επιβραβεύεται. Ομως δεν έχει αρθρωθεί κάποια συγκεκριμένη πολιτική.
Επαναλαμβάνω, βεβαίως, ότι ο Χάρης Δούκας είναι άξιος νικητής στην Αθήνα. Η νίκη του είναι αποτέλεσμα της συμφωνίας στήριξης του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της κριτικής του στην αποχωρούσα δημοτική αρχή, των (μάλλον ανέφικτων) προτάσεών του για μείωση της θερμοκρασίας της πόλης αλλά και της στρατηγικής επιλογής να κλείσει το μάτι σε όσους έχουν αντίρρηση στην ανάπλαση των Εξαρχείων ή σε κάμερες για την ασφάλεια της πόλης. Θα έχει ενδιαφέρον η στάση του το επόμενο διάστημα. Θα βρεθεί μαζί με όσους διαδηλώνουν για τον σταθμό του μετρό στα Εξάρχεια, κατά του «εξευγενισμού» της συγκεκριμένης γειτονιάς, θα αντιταχθεί σε επιλογές ασφάλειας; Θα είναι δήμαρχος των Αθηναίων ή sui generis αντιστασιακός; Νέοι καιροί, νέα διλήμματα.
Λειτουργικός αναλφαβητισμός
Ακουσα χθες στο ραδιόφωνο τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη να προσπαθεί να βγάλει από πάνω του τη ρετσινιά ότι προσπάθησε να διαμορφώσει το αποτέλεσμα των εκλογών, συνδέοντας ανοίκεια την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση περιφερειών και τη σχέση των Αρχών τους με την κυβέρνηση. Επιχειρώντας να χρυσώσει το χάπι είπε τα ίδια: ισχυρίστηκε δηλαδή ότι η διοίκηση Αγοραστού, που αποχωρεί, θα μπορούσε να υλοποιήσει έργα στη Θεσσαλία καλύτερα απ’ όσο η νέα διοίκηση Κουρέτα. Λόγω πελατειακών σχέσεων με την κυβέρνηση; Οχι, επειδή ξέρει τους αντιδημάρχους. Χαιρετίσματα.
Ακούγοντάς τον κατανοεί κανείς γιατί δίνει δικαιώματα: ό,τι κι αν προσπαθεί να πει, δεν μπορεί να το πει. Αξιο μυαλό διαμορφωμένο στα νάματα της ημετέρας παιδείας. Πολύ καλός, δηλαδή, στην απομνημόνευση και στην κολακεία των ανωτέρων του, εν προκειμένω του Πρωθυπουργού, του οποίου πάντα πλέκει το εγκώμιο.
Στο παρελθόν είχα επικρίνει τον κ. Αυγενάκη επειδή έδωσε μάχη να αφαιρεθεί ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορος Πανεπιστημίου Κρήτης από τον γερμανό ιστορικό Χάιντς Ρίχτερ. Παίρνω πίσω τις επικρίσεις μου. Δεν έφταιγε. Δεν είχε καταλάβει ούτε τι έλεγε ο Ρίχτερ ούτε πόσο αντιδημοκρατικά επιχειρήματα είχε χρησιμοποιήσει πολεμώντας τον. Παιδί του λειτουργικού αναλφαβητισμού, ευτυχώς που βρέθηκε ένα υπουργείο για αυτόν – δεν μπορώ να τον φανταστώ ανυπεράσπιστο στην ελεύθερη αγορά του σκληρού καπιταλισμού.