Ολες οι εκπλήξεις, κάθε είδους, γεννούν την ανάγκη της λογικής εξήγησης. Το χρειαζόμαστε αυτό ως άνθρωποι, για να συντηρούμε την ψευδαίσθηση ότι ελέγχουμε τη ζωή μας. Η μεγαλύτερη έκπληξη των τελευταίων εκλογών ήταν η αποτυχία του Κώστα Μπακογιάννη να επανεκλεγεί στην Αθήνα. Η βολική εξήγηση για την αποτυχία αυτή είναι στις εσφαλμένες επιλογές τακτικής εκ μέρους του. Σου λένε, λ.χ., ότι δεν έπρεπε να προτείνει debate με τον αντίπαλο, επειδή έτσι τον ανέβασε στο ίδιο επίπεδο με τον εαυτό του. Εξίσου βολική εξήγηση είναι και η επίκληση της γενικότερης συγκυρίας. Σου λένε, δηλαδή, ότι επειδή είχε εκλεγεί ο Νίκος Χαρδαλιάς από τον πρώτο γύρο, ο απερχόμενος δήμαρχος έχασε τις αμιγώς κομματικές ψήφους, εκείνων που θα ψήφιζαν τον υποψήφιο της ΝΔ για την Περιφέρεια Αττικής και μαζί θα ψήφιζαν και Μπακογιάννη. Προφανώς και αυτά μέτρησαν, ήταν όμως δευτερεύοντα εν σχέσει με άλλα αμαρτήματα, μεγαλύτερα, τα οποία είχαν τον καθοριστικό ρόλο. Κατά τη γνώμη μου, αυτά ήταν η επιπολαιότητα και η υπερβολική άνεση. Ο συνδυασμός αυτών των δύο έκανε τη ζημιά στον Μπακογιάννη.

Η επιπολαιότητα φάνηκε στον Μεγάλο Περίπατο. Δεν μπορείς να παίρνεις μία από τις ωραιότερες λεωφόρους της Αθήνας, τη Βασιλίσσης Ολγας, και να τη βάφεις κίτρινη, πράσινη και κόκκινη – και μάλιστα με χρώμα πλαστικό και γυαλιστερό κάτω από τον ήλιο του αττικού ουρανού. Είναι το είδος του λάθους αυτό που μετράει εν προκειμένω, διότι ανήκει στην κατηγορία των λαθών που απλώς δεν γίνονται! Δεν βάζεις το μωρό στο πλυντήριο ούτε τη γάτα στον φούρνο μικροκυμάτων, πώς το λένε; Αυτός όμως το έκανε και ο κόσμος το είδε και το κατέγραψε. Και για όσους αμφέβαλλαν, η ίδια επιπολαιότητα εκδηλώθηκε και στις μετέπειτα ατυχείς επιλογές για τη διαμόρφωση της Πανεπιστημίου, π.χ. στις ζαρντινιέρες και στους φοίνικες. Εν πάση περιπτώσει, αφού διέπραξε το αδιανόητο, προσπάθησε μετά να ξεπεράσει τις συνέπειες του σφάλματος με τον αέρα της άνεσης που διαθέτει. Η πολλή άνεση, όμως, δεν υποκαθιστά την έγνοια ή την αγωνία, και αυτά δεν τα ένιωθες στην προσέγγιση του Κώστα Μπακογιάννη. Χρειάζονται απαραιτήτως το χαμόγελο, η αυτοπεποίθηση και η αισιοδοξία, αλλά δεν αρκούν από μόνα τους, και πολύ περισσότερο όταν στο βάθος της εικόνας δεσπόζει πάντα η επιπολαιότητα του Μεγάλου Περίπατου.

Το μεγάλο ψάρι και το μικρό

Να το πούμε συγχώνευση, σύμπλευση, συμπόρευση; Πείτε το όπως θέλετε, όμως θα πρόκειται για απορρόφηση. Αυτό είναι το παιχνίδι που άρχισαν να παίζουν τα παιδιά του ΠΑΣΟΚ με τα γειτονόπουλα στον ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι το λένε έτσι, κάποιοι το λένε αλλιώς, όμως τα σενάρια περί προσέγγισης των «προοδευτικών» δυνάμεων, που αναζωπυρώθηκαν κυρίως λόγω της νίκης του Χάρη Δούκα στην Αθήνα, στην πραγματικότητα αφορούν την προσπάθεια του ενός κόμματος να επιβάλει τους όρους του στο άλλο και να το απορροφήσει σιγά-σιγά και με το μαλακό. Ποιος θα είναι το μεγάλο ψάρι που θα καταπιεί το μικρότερο: αυτό είναι η ουσία της υπόθεσης.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει σοβαρός άνθρωπος ο οποίος να φαντάζεται ότι τέτοιου είδους διεργασίες στην πολιτική γίνονται αγνά και άδολα, όπως θα έλεγε ο κυρ-Φώτης ο Κουβέλης, ο μέγιστος ψιλικατζής της Αριστεράς, καλή του ώρα όπου και αν βρίσκεται. Εκτός, βέβαια, από τον ΓΑΠ. Αυτός, ναι, το πιστεύει ότι δύο κόμματα κάθονται με καλή καρδιά στο τραπέζι, τα βάζουν όλα κάτω, τα μοιράζονται έντιμα μεταξύ τους και η δύναμή τους αθροίζεται. Ηταν άλλωστε εκείνος που έθεσε πρώτος το θέμα και άνοιξε τη συζήτηση από το βράδυ της περασμένης Κυριακής. Ο πρώην πρωθυπουργός πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, διότι εμφορείται ακόμη από τα ιδεώδη της μακρινής εποχής, που ως φοιτητής στην Αμερική ξάπλωνε σε αεροδιαδρόμους (sic) για να εμποδίσει την απογείωση στρατιωτικών αεροπλάνων. Ασφαλώς, ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένας πολύ σοβαρός άνθρωπος, αφού διετέλεσε και πρωθυπουργός της χώρας. Εν τούτοις, δεν παύει να είναι ο ΓΑΠ, οπότε οι θέσεις του αντιμετωπίζονται πάντα ως ακίνδυνες ιδιαιτερότητες, ιδιορρυθμίες ή απλώς αρλούμπες.