Περί των συντάξεων των δικαστών

Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις συντάξεις των δικαστών δημιούργησε πολλές αντιδράσεις. Μεταξύ άλλων, α) υποστηρίχθηκε ότι: «Γιατί, όμως, θα έπρεπε όταν αποχωρούν από τον ενεργό εργασιακό βίο και συνταξιοδοτούνται να αντιμετωπίζονται οι δικαστές από την πολιτεία με έναν ιδιαίτερο τρόπο (σε σύγκριση τουλάχιστον με τους υπόλοιπους δημόσιους λειτουργούς;). Τότε δεν τίθεται πλέον το ζήτημα της προσωπικής και λειτουργικής τους ανεξαρτησίας, αφού είναι συνταξιούχοι και δεν απονέμουν δικαιοσύνη», β) υποστηρίχθηκε ακόμη ότι: «Το άρθρο 22 παρ. 5 του Συντάγματος (που μας λέει ότι το κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση όλων των εργαζομένων) προσφέρει την ίδια προστασία, ανεξάρτητα από το επάγγελμα που ασκεί ο καθένας. Με άλλα λόγια, αξιοπρεπή διαβίωση είναι απαραίτητο να έχουν όλοι οι απόμαχοι της εργασίας. Ασχετα αν ήταν ιατροί του ΕΣΥ ή καθηγητές πανεπιστημίου όταν ήταν εργασιακά ενεργοί». Την απάντηση στους ισχυρισμούς αυτούς έχουν δώσει α) ο Αρειος Πάγος με την υπ’ αριθμ. 275/ 1959, εν ολομελεία, απόφασή του: «Οι δικαστικοί λειτουργοί έναντι των λοιπών υπαλλήλων αποτελούσιν ιδιαιτέραν κατηγορίαν δημοσίων υπαλλήλων, περί των αποδοχών των οποίων προέβλεψεν ειδικώς το άρθρο 87 παρ. 2 του Συντάγματος, όντες ούτοι άμεσα όργανα του Κράτους, ενώ εκείνοι έμμεσα τοιαύτα». Πώς, λοιπόν, είναι δυνατόν, άμεσα όργανα του κράτους, όταν αποχωρούν από την υπηρεσία, να εξομοιώνονται με υπαλλήλους που ήταν έμμεσα όργανα; Αλλωστε το άρθρο 88 παρ. 1 του Συντάγματος ορίζει ότι οι δικαστές είναι ισόβιοι. Βέβαια, αποχωρούν από την υπηρεσία όταν συμπληρώσουν τα όρια ηλικίας που προβλέπει το Σύνταγμα (άρθρο 88 παρ. 5), αλλά η ισοβιότητα που τους απονέμεται δεν είναι λάθος, υπερβολή ή άγνοια της εννοίας «ισόβιοι» (αλίμονο). Η έννοια της λέξεως είναι ότι οι δικαστές μέχρι να αποβιώσουν είναι δικαστές έστω και αν δεν δικάζουν. Τούτο οφείλεται στο ότι το Σύνταγμα διδάσκει, με τις διατάξεις που αναφέρονται στους δικαστές και τα δικαστήρια, ότι οι απονέμοντες δικαιοσύνη διατηρούν, τιμητικά, τον τίτλο τους λόγω του σημαντικού, συνταγματικώς οριζόμενου, έργου που επιτέλεσαν (εκδίδεται προς τούτο ιδιαίτερο προεδρικό διάταγμα. Για ποιον άλλο δημόσιο λειτουργό γίνεται το ίδιο;). β) Το Ειδικό Δικαστήριο (Μισθοδικείο), που ιδρύθηκε από το Σύνταγμα (άρθρο 88 παρ. 2) για να δικάζει και διαφορές για τις συντάξεις των δικαστών, με τις υπ’ αριθ. 255/2021, 1-4/2018, 6/2015, 73/ 2012 αποφάσεις του, ως και το Στ με την υπ’ αριθ. Ε3540-3541/2003, ολομ. απόφασή του έκριναν ότι: «Επειδή, η ανωτέρω συνταγματική προστασία (αναφέρεται στις συνταγματικές διατάξεις της προηγούμενης σκέψης), η οποία αφορά τον εν ενεργεία δικαστικό λειτουργό, διασφαλίζει, μεταξύ άλλων, και το συνταξιοδοτικό του καθεστώς, διότι και αυτό αποτελεί εγγύηση της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας του δικαστικού λειτουργού.