Από τα χαμόγελα στον εκνευρισμό, από κάποιους μεμονωμένους ψιθύρους απογοήτευσης στη γενικευμένη γκρίνια και από τη χαλάρωση στην ξαφνική αγωνία βρέθηκαν πρόσωπα από την κυβέρνηση και το κόμμα μέσα σε διάστημα μόλις επτά ημερών. Οι οδυνηρές για τους γαλάζιους ανατροπές της περασμένης Κυριακής, του β’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών, ανέτρεψαν το κλίμα σε Μαξίμου και Πειραιώς, οδήγησαν σε μπαράζ συσκέψεων αποτίμησης και μοιραία άνοιξαν κύκλο αναστοχασμού για τις κινήσεις και το ύφος της επόμενης μέρας. Επρόκειτο άλλωστε για τις πρώτες βαριές ήττες της ΝΔ από το 2019 – όσο κι αν η κυβέρνηση θέλει να δείχνει στη μεγάλη πολιτική εικόνα της μη ανατροπής των πολιτικών συσχετισμών. Το Μαξίμου έσπευσε να διαχωρίσει τις λέξεις «κυριαρχία» και «εμπιστοσύνη» («δεν πιστεύουμε στην πρώτη αλλά στη δεύτερη που χτίζεται καθημερινά» είπε), να παραδεχθεί ότι πήρε μηνύματα από τον β’ γύρο και να δείξει ότι ανοίγει τον κυβερνητικό βηματισμό. Στο φόντο του εν εξελίξει αναστοχασμού καταγράφονται αντικρουόμενες εισηγήσεις προς τον Πρωθυπουργό, διαφορετικές σκέψεις εντός και εκτός της Ηρώδου Αττικού αλλά και ζωηρό παρασκήνιο στο κόμμα.
Η δεύτερη παγίδα
Αμέσως μετά τη συντριπτική νίκη της ΝΔ στις εθνικές εκλογές και με δεδομένα τα προβλήματα στην αντιπολίτευση, αναλυτές είχαν διακρίνει δύο παγίδες για την κυβέρνηση. Τις ξόρκιζε τότε και το Μαξίμου. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να γλίτωσε την πρώτη παγίδα, εκείνη της παρατεταμένης πολιτικής… ευφορίας που φέρνει κρούσματα αυταρέσκειας και εφησυχασμού. «Είναι εύκολο να θεωρήσεις ότι όλα είναι δεδομένα…» παραδέχθηκε τελικά ο Μητσοτάκης. Μένει η δεύτερη παγίδα, εκείνη της αδράνειας ή έστω των χαμηλότερων ρυθμών οι οποίοι απειλούν να ρίξουν τον πήχυ των προσδοκιών της κοινωνίας από το ύψος που το ίδιο το Μαξίμου έχει επιλέξει. Εκεί μετατοπίζεται πλέον το βάρος: στην ταχύτητα απέναντι σε εκκρεμότητες και σε νέες προκλήσεις. «Δες τι συζητάμε σήμερα… Θέματα και ουσιαστικά και μεταρρυθμιστικά» σχολίαζε στα «ΝΕΑ» κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας τη μέρα του Υπουργικού Συμβουλίου, ερωτηθείς για τη στρατηγική από εδώ και στο εξής. Αργότερα εντός της αίθουσας συνεδρίασης ο Μητσοτάκης ζητούσε από την ομάδα του «χειροπιαστό έργο μήνα – μήνα», ενώ δρομολογεί νέα συνεδρίαση πριν από το τέλος Οκτωβρίου. Τυχόν αδυναμία προβολής μετρήσιμου αποτελέσματος είναι εκείνο που ανησυχεί το πρωθυπουργικό επιτελείο, αναγνωρίζοντας ότι τα επείγοντα της καθημερινότητας (η διαχείριση της ακρίβειας για παράδειγμα) και ταυτόχρονα οι μεταρρυθμίσεις θα κρίνουν τις πολιτικές ισορροπίες και, άρα, τα επίπεδα εμπιστοσύνης των πολιτών.
Οι εισηγήσεις
στον Πρωθυπουργό
Στο γραφείο του Πρωθυπουργού φτάνουν εισηγήσεις για όσα πρέπει να ωριμάσουν το συντομότερο ως σήμα αποφασιστικότητας σε περιβάλλον πολιτικής νομιμοποίησης μετά τις εθνικές κάλπες και για άλλα που πρέπει να αφεθούν σε δεύτερο χρόνο, υπό το πρίσμα των μελλοντικών προκλήσεων καθ’ οδόν προς την καθαρά πολιτική αναμέτρηση των ευρωεκλογών. Η πλέον ενδεικτική περίπτωση τέτοιας παρασκηνιακής σύγκρουσης απόψεων είναι ο νόμος για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Ακόμα και πρόσωπα εντός Μαξίμου δυσκολεύονται να εκτιμήσουν τις αποφάσεις του Μητσοτάκη για το συγκεκριμένο, ευαίσθητο θέμα ισότητας που προκαλεί τριγμούς στη γαλάζια κοινοβουλευτική ομάδα. Ο ορίζοντας των ευρωεκλογών άλλωστε κρατά ζωηρές, γενικώς, δύο γαλάζιες σχολές σκέψεις. Η μία πιστεύει ότι μεγάλα άλματα πρέπει να επιχειρηθούν «τώρα» που το Μαξίμου έχει πλειοψηφικό ρεύμα στο μέρος του. Η άλλη θεωρεί ότι η κυβέρνηση πρέπει να διαχειριστεί «αργότερα» όσα της προκαλούν πιέσεις – ιδίως εκ δεξιών της.
Εσωκοµµατική γκρίνια
Στο μεταξύ υπήρξε πρωθυπουργικό «τελεσίγραφο» προς την κυβερνητική ομάδα – μάλλον ήταν μονόδρομος για τον Μητσοτάκη, ο οποίος ήθελε να δείξει στους πολίτες ότι τους «ακούει». Πρόσωπο που γνωρίζει τον τρόπο σκέψης του Μητσοτάκη εκτιμά ότι, όσο κι αν ο ίδιος έχει καταγράψει παραφωνίες από συγκεκριμένα στελέχη, ήταν οριζόντιες και όχι συστημένες οι πρόσφατες φράσεις του «πρώτα να βουτάμε τη γλώσσα στο μυαλό και μετά να μιλάμε» και «η αλαζονεία είναι πολύ προβληματική πάθηση». Πιστεύει επίσης ότι δεν αφορούν τυχόν αστοχίες στην παραγωγή έργου, οι οποίες θα μπορούσαν να αναγνωριστούν δημόσια και να διορθωθούν, αλλά πρωτίστως τη συμπεριφορά των γαλάζιων. Αλλωστε παραπέμπει στην αποστροφή του Μητσοτάκη ότι «οι πολίτες μπορούν να συγχωρήσουν λάθη αλλά δεν θα συγχωρήσουν κακές συμπεριφορές». Σε κάθε περίπτωση οι αυστηρές προειδοποιήσεις του Πρωθυπουργού προκάλεσαν ικανοποίηση σε νεοδημοκρατικά στελέχη (μια πρώτη αποσυμπίεση και στους βουλευτές) αλλά… ως εκεί. Δεν φαίνεται, δηλαδή, να «έσβησαν» τις παρασκηνιακές εσωκομματικές γκρίνιες. Αυτές περνούν από φάσεις έξαρσης και ύφεσης τους τελευταίους μήνες με ενδεικτικές τις συζητήσεις – έως και εισηγήσεις προς το Μαξίμου – για πιθανό ανακάτεμα της κυβερνητικής τράπουλας. Τέτοια σεναριολογία υπήρχε στη διάρκεια της κρίσης με τις φυσικές καταστροφές που είχαν αναγκάσει την κυβέρνηση σε ανασχεδιασμούς και το κόμμα σε θέση άμυνας. Ιδια σεναριολογία υπήρξε μετά το δυσάρεστο αποτέλεσμα της Κυριακής και την αποτίμηση όσων συνέβησαν στην ενδιάμεση εβδομάδα.
Το σενάριο του ανασχηµατισµού
Τελευταία, στις οφ δε ρέκορντ συζητήσεις τους, βουλευτές βάζουν στο στόχαστρο τόσο κυβερνητικούς οι οποίοι αποτέλεσαν «ανοίγματα» στην Κεντροαριστερά όσο και τους «διαρκώς αμετάθετους» – με τα λεγόμενα γαλάζιου στελέχους – υπουργούς. Δημοσίως ο Μητσοτάκης διαμηνύει ότι δεν σκέφτεται τον ανασχηματισμό. Ταυτόχρονα όμως επιμένει στο «όλοι και όλα αξιολογούνται». Και σε αυτή την περίπτωση διαμορφώνονται δύο σχολές σκέψης. Από τη μία εκείνοι που περιμένουν (ακριβέστερα, θέλουν) άμεσες κινήσεις του Μητσοτάκη, αλλαγές προσώπων – ρόλων δηλαδή, προκειμένου η κυβέρνηση να δείξει εμπράκτως ότι αναγνωρίζει λάθη και ότι θα προχωρήσει με σταθερότερο βηματισμό. Από την άλλη είναι εκείνοι που στέκονται απέναντι σε κινήσεις εν θερμώ, θεωρώντας ότι κουβαλούν το ρίσκο να φέρουν αντίθετα αποτελέσματα. Το βέβαιο είναι ότι στα αφτιά του Μητσοτάκη φτάνουν οι γκρίνιες από κάθε πλευρά, το κλίμα στο γαλάζιο στρατόπεδο, αλλά και καταγράφονται στο μπλοκάκι του κινήσεις και λόγια κυβερνητικών και κομματικών. Ο ίδιος, ο οποίος δεν είναι υπέρμαχος των σαρωτικών ή συχνών αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα, δείχνει να δίνει τελευταία πίστωση χρόνου στους υπουργούς του. Και ενώ διαμηνύει ότι οι απαιτήσεις του θα είναι αυστηρότερες, δεν είναι εύκολες οι εκτιμήσεις για το αν και πότε θα οριστικοποιήσει αποφάσεις με βάση την αξιολόγηση «έργου – συμπεριφοράς» των στελεχών του.
Επικοινωνιακή στρατηγική
Πέρα από την πρωθυπουργική οδηγία «να προσέχουμε τι λέμε», ο Μητσοτάκης έχει αποφασίσει να βγαίνει και ο ίδιος μπροστά τόσο για την προβολή της «θετικής» κυβερνητικής ατζέντας όσο και για τα νέα «ανοίγματα» προς την κοινωνία. Η ειδική επικοινωνιακή στρατηγική, όπως αποτυπώθηκε εμφανώς στην προεκλογική περίοδο για τις εθνικές κάλπες με στόχο να χτίζεται ένα προσιτό προφίλ προς τους ψηφοφόρους, επιστρέφει με τη σκέψη του Μαξίμου στα πιο απαιτητικά ή δύσκολα προσεγγίσιμα κοινά, όπως οι νέοι. Σε αυτά στοχεύει άλλωστε και ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανος Κασσελάκης, για τον οποίο οι γαλάζιοι αναγνωρίζουν επικοινωνιακές ικανότητες, όσο κι αν τον κατηγορούν για έλλειψη πολιτικού περιεχομένου. Δείχνει πολλά για τη συνέχεια η απόφαση του Μητσοτάκη να επιστρέψει στην πλατφόρμα (της νεολαίας) Tik Tok. Πόσω μάλλον το γεγονός ότι αναγνώρισε το «λάθος» του να απέχει τις τελευταίες πολλές εβδομάδες. Για την ακρίβεια τελευταία φορά που ο Πρωθυπουργός είχε ενεργοποιήσει το προφίλ του στη συγκεκριμένα πλατφόρμα με ανάρτηση βίντεο ήταν στις αρχές Αυγούστου (για τις προγραμματικές δηλώσεις) ωστόσο την περασμένη εβδομάδα εμφανίστηκε δύο φορές, δίνοντας ουσιαστικά το σήμα ότι θα αντιμετωπίσει τα social media ως μέσο επικοινωνίας και για τα «δύσκολα» της επικαιρότητας και όχι μόνο για χαλαρά backstage βίντεο.