Στις 26 του περασμένου Ιουλίου, ο σερ Μάικλ Φίλιπ Τζάγκερ έκλεισε τα 80 του χρόνια. Αυτό δεν εμπόδισε την περασμένη Παρασκευή 20 Οκτωβρίου να παρουσιάσει με την υπόλοιπη παρέα (Κιθ Ρίτσαρντς, Ρόνι Γουντ – ο Τσάρλι Γουότς απεβίωσε ως γνωστόν το 2021) το τελευταίο άλμπουμ των Rolling Stones «Hackney Diamonds». Από τα καλύτερά τους, τις τελευταίες δεκαετίες, δυνατό, νευρώδες, σύγχρονο και πολύ Stones.

Στην ηλικία που βρίσκεται έχει δει και έχει κάνει τα περισσότερα. Με τα πρώτα νέα τραγούδια των Rolling Stones μετά από 18 χρόνια, ο frontman του συγκροτήματος σιχτιρίζει τον εαυτό του που άργησαν τόσο και σκέφτεται ότι όσο πάει ο κόσμος χειροτερεύει.

Το νέο άλμπουμ των Rolling Stones είναι το καλύτερο της μπάντας από το «Some Girls» το 1978. Δεν έχουν κυκλοφορήσει άλμπουμ με νέα τραγούδια από το «Α Bigger Bang» του 2005, αντ’ αυτού έκαναν διασκευές του άλμπουμ «Blue & Lonesome» του 2016 και τις συνηθισμένες τους υψηλής ενέργειας παγκόσμιες περιοδείες. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα των κριτικών ανά τον κόσμο δεν περίμενε ότι η νέα τους δουλειά θα ήταν σε αυτό το επίπεδο. Το «Hackney Diamonds» είναι ένας εντυπωσιακός δίσκος: ενεργητικός και γαλήνιος, ανόητος και πληγωμένος, θυμωμένος και πνευματικά ευθυγραμμισμένος. Μαζί τους είναι οι Lady Gaga, Στίβι Γουόντερ, Πολ Μακ Κάρτνεϊ, Ελτον Τζον. Το άλμπουμ κλείνει με τη διασκευή στο κλασικό κομμάτι του Muddy Waters «Rolling Stone Blues» (από αυτό το κομμάτι πήραν το όνομά τους).

«Νομίζω ότι είναι μια υπέροχη ιδέα! Απλώς δεν είναι ιδέα μου. Είμαστε πάντα γνωστοί ως bluesy rock συγκρότημα – και ναι, τελειώνουμε με ένα τραγούδι του Muddy Waters. Αλλά είμαστε πολύ ικανοί να καλύψουμε είδη που δεν φαντάζεστε συνήθως. Αλλά χαίρομαι που κάνουμε τραγούδια όπως το “Depending on You” (μια λαχταριστή μπαλάντα) καθώς και το “Bite My Head Off” (ένα punk rock τραγούδι με τον ΜακΚάρτνεϊ στο fuzz-bass). Αυτό είναι που μου αρέσει σε αυτό το συγκρότημα: δεν είμαστε απλώς πρόθυμοι αλλά στην πραγματικότητα είμαστε πολύ καλοί στο να καλύπτουμε αυτά τα διαφορετικά είδη» δήλωσε ο Τζάγκερ μιλώντας στη βρετανική «Guardian».

Αυτομάτως η συζήτηση πηγαίνει στον εκλιπόντα Τσάρλι Γουότς. «Τον σκέπτομαι ακόμα πολύ. Μου λείπει το λακωνικό του χιούμορ, το γούστο του στη μουσική. Η κομψότητά του. Η στάση του δεν ήταν ποτέ έντονη. Ο Κιθ και εγώ είμαστε περισσότερο έντονοι». Αναφέρεται στα προβλήματα με τον Ρίτσαρντς και στα εκατέρωθεν καρφιά τους «αλλά ο Τσάρλι δεν το έκανε. Σήμερα δεν είμαι τόσο έντονος όσο παλιά. Τον σκέφτομαι όταν παίζω εγώ και τι θα έπαιζε εκείνος. Αν θα του άρεσε αυτό το τραγούδι».

Οπως περιγράφεται στο άρθρο, ο Μικ Τζάγκερ δεν είναι αυτός που όλοι ξέρουμε για τον frontman των Rolling Stones, είτε πάνω είτε κάτω από τη σκηνή. Κοιτάζει το παρελθόν και δηλώνει ότι «καθώς μεγαλώνεις, πολλοί φίλοι σου πεθαίνουν. Και δεν είναι καθόλου εύκολη η απώλεια. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην ηλικία σου, πεθαίνουν συνέχεια. Δεν έχω φίλους μεγαλύτερους από εμένα, μόνο έναν. Εκτός από το συγκρότημα, όλοι οι φίλοι μου είναι πολύ νεότεροι».

Δείχνει να τον απασχολεί ο θάνατος. ‘Η μάλλον το βιολογικό τέλος. «Εχουμε επίγνωση της θνησιμότητας από πολύ νωρίς». Η απόκτηση παιδιών τον έκανε να καταλάβει περισσότερο ότι όλοι είμαστε θνητοί, από την απόκτηση κιόλας του πρώτου παιδιού, λίγο πριν από τα 30 του χρόνια. Απέκτησε τον γιο του Ντεβερό με τη φίλη του Μέλανι Χάμρικ που γεννήθηκε όταν ο Τζάγκερ ήταν 73 ετών και η Χάμρικ ήταν 29 ετών.

«Δεν είναι σαν να κάνεις ποδήλατο» λέει για την πατρότητα. «Οσο περισσότερα παιδιά έχετε, τόσο περισσότερο laissez-faire τα έχετε, για να είμαι ειλικρινής. Και εξαρτάται από το παιδί – έχει τη δική του προσωπικότητα και μπορείς να τα διαμορφώσεις σε κάποιον βαθμό, αλλά βλέπεις τις προτιμήσεις και τις αντιπάθειές του και το ενθαρρύνεις να κάνει πράγματα για τα οποία έλκεται. Είναι διασκεδαστικό να κάνεις παιδιά, σε οποιαδήποτε ηλικία. Αλλά αν δουλεύεις και είσαι πάντα μακριά, δεν μπορείς να τα απολαύσεις και τόσο πολύ». Οταν γεννήθηκε ο Ντεβερό «δεν δούλευα τόσο πολύ, οπότε μπορούσα να αφιερώσω περισσότερο χρόνο. Και μετά είχαμε το lockdown – είναι μόλις έξι ετών και δύο από αυτά τα χρόνια δεν έκανα σχεδόν τίποτα με το συγκρότημα».

Ακραίες κυβερνήσεις

Η συνέντευξη στην «Guardian» δόθηκε πριν από το πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, αλλά ο Τζάγκερ ανησυχεί πολύ για την πολιτική: «Η αδυσώπητη φύση των ανθρώπων που δεν καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον, η έλλειψη συνεργασίας. Και διαχέεται και σε άλλες χώρες. Οι ΗΠΑ ασκούν μεγάλη επιρροή στις ευρωπαϊκές απόψεις και ήθη. Υπάρχει αυτή η ημι-αυτοκρατική μετατόπιση. Ισως κάνω λάθος – ίσως αυτές οι ημι-αυτοκρατικές κυβερνήσεις να είχαν συμβεί ούτως ή άλλως. Δεν πρέπει να συμβιβάζονται τα πάντα, αλλά οι άνθρωποι πρέπει να συνεργάζονται περισσότερο. Οταν έχουμε εξτρεμιστές που ελέγχουν την ατζέντα, μπαίνουμε σε μπελάδες. Βλέπω άκρα και στις δύο πλευρές (του πολιτικού φάσματος). Οχι τόσο πολύ στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά η Αμερική είναι ανησυχητική, γιατί αν έχουμε ακραίες κυβερνήσεις στην Αμερική, μπαίνουμε σε πάρα πολλές μάχες. Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν πραγματικά για τι πράγμα μιλάνε τις μισές φορές, για να είμαι ειλικρινής. Και έχουν πολύ ισχυρές απόψεις».

Οι Rolling Stones έφθασαν από το 0 στο 100 πολύ γρήγορα και με τα φρέσκα «Diamonds» τους ανεβάζουν ψηλά τον πήχη. Ωστόσο, ο Τζάγκερ εξακολουθεί να αναρωτιέται: «Πόσο καιρό μπορείς πραγματικά να το κάνεις; Είναι σαν να ρωτάς: πόσο καιρό μπορεί κάποιος να συνεχίσει να παίζει για την Αγγλία; Οχι πολύ, είναι συνήθως η απάντηση. Το σκέφτομαι. Αλλά γράφω συνέχεια».