Κάθε χρόνο τέτοια μέρα

Από την αρχή της εφηβείας μου που συνέπεσε με το ξεφάντωμα της Μεταπολίτευσης, θυμάμαι πώς άναβαν οι συζητήσεις τις ημέρες των δύο μεγάλων εθνικών επετείων. Την 25ηΜαρτίου, προσπαθώντας να συνταιριάξουμε με επαναστατικό και άκρως εικονοκλαστικό τρόπο (που ήταν πολύ a la mode εκείνα τα χρόνια) άσχετα ιστορικά στοιχεία και βουτώντας σε ιδεοληπτικές ερμηνείες των γεγονότων, άρχιζαν από το αν το λάβαρο της Επανάστασης υψώθηκε εναντίον των Τούρκων ή των ελλήνων κοτζαμπάσηδων, αν υπήρχε κρυφό σχολειό, ποιος ήταν ο ρόλος της Εκκλησίας και άλλα τέτοια που εντελώς συμβολική σημασία έχουν ως προς την ιστορική αλήθεια. Την 28η Οκτωβρίου πάλι, έπεφταν σωρηδόν οι απόψεις για το ποιος είπε το «Οχι», τα μηνύματα του ΚΚΕ κατά την επιστράτευση, τα «ΕΑΜ, ΕΑΜ για την Ελλάδα, το δίκιο και τη λευτεριά». Μία προσπάθεια ερμηνείας του παρελθόντος με εργαλεία του σήμερα που ελάχιστα έχουν να κάνουν με το νόημα μια εθνικής γιορτής, το οποίο αμφιβάλλω αν ποτέ το προσεγγίσαμε αφού στη συνέχεια περάσαμε – στην επίσης a la mode – φάση του κυνισμού που έλεγε ότι αυτές οι επέτειοι έχουν αξία μόνο αν «συγκροτούν τριήμερο».