Τόμας Μπέρνχαρντ, στα όρια της γλώσσας

Το 1991 το ελληνικό, φανατικό για θέατρο, κοινό ήρθε σε επαφή με έναν συγγραφέα των ορίων, υπάρξεως, πράξεως και γλώσσας, τον Αυστριακό Τόμας Μπέρνχαρντ. Μια συγγραφική ιδιοφυΐα που πέρασε από τον χώρο του παγκόσμιου θεάτρου σαν διάττων αστέρας για λίγο και χάθηκε στο χάος. Με αφορμή εκείνη την περίοδο της σημαντικής παράστασης του Λευτέρη Βογιατζή στο Θέατρο Οδού Κυκλάδων, με το έργο του Μπέρνχαρντ «Ρίττερ, Ντένε, Φος», τελείωνα την κριτική μου τότε στα «ΝΕΑ»: «Κακά τα ψέματα, ο κεντροευρωπαϊκός μηδενισμός που διατρέχει το κείμενο δεν έχει πολλές πιθανότητες να επικοινωνήσει με τη μεσογειακή μας κατάφαση στον κόσμο». Τίτλος του κριτικού μου σημειώματος, «Η γλώσσα ως τραγωδία υπάρξεως».