Δύο «Μαντάμ Μποβαρί» για το 2024

Με απόσταση λίγων ημερών η εγχώρια παραγωγή της μεταφρασμένης λογοτεχνίας αριθμεί δύο μεταφράσεις της «Μαντάμ Μποβαρί» του Φλομπέρ. Δεν υπάρχει καν αφορμή επετείου: το κορυφαίο έργο του γάλλου συγγραφέα απέχει 167 χρόνια από τη δική μας εποχή, καθώς κυκλοφόρησε στις 15 Δεκεμβρίου 1856. Η διαχρονικότητά του, βέβαια, είναι λόγος επαρκής για να κυκλοφορήσουν δύο νέες επανεκδόσεις, με φροντισμένη μάλιστα επιμέλεια. Η πρώτη από την Athens Review of Books, σε μετάφραση Μαρίνας Κουνεζή, με πρόλογο του Μάριο Βάργκας Λιόσα («δεν υπερβάλλω λέγοντας ότι αυτό το μυθιστόρημα άλλαξε τη ζωή μου· μου γνώρισε τον Φλωμπέρ, ο οποίος, έκτοτε, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους δασκάλους μου και αποτελεί ένα από τα βασικά μου αναγνώσματα»). Σαν να μην έφτανε αυτό το credit, το επίμετρο αντιστοιχεί ουσιαστικά στο άρθρο που έγραψε ο Μποντλέρ στο περιοδικό «Artiste» το 1857, απ’ όπου το απόσπασμα: «Από τότε που πέθανε ο Μπαλζάκ – ο υπερφυής αυτός μετεωρίτης που κάλυψε τη χώρα μας με ένα σύννεφο δόξας, σαν παράξενος και μοναδικός ιριδισμός, σαν βόρειο σέλας που πλημμυρίζει την παγωμένη έρημο με τα μαγευτικά του φώτα – κάθε περιέργεια, σχετικά με το μυθιστόρημα, είχε κατασιγάσει και αποκοιμηθεί… Ο λόγος που εκφράζω ευγνωμοσύνη στον κύριο Γκυστάβ Φλωμπέρ δεν είναι το γεγονός ότι κατέκτησε με την πρώτη αυτό που άλλοι επιζητούν σε όλη τους τη ζωή». Αλλά: «ένα καλλιεργημένο πνεύμα, παθιασμένο με το ωραίο αλλά πλασμένο για δυνατές λογομαχίες, ικανό να κρίνει ταυτόχρονα το καλό και το καλό των περιστάσεων…».