Θέατρο μοιάζει μα μου ταιριάζει

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου που είναι σήμερα, μπορώ να ψυχανεμιστώ την ανάγκη του ανθρώπου να βλέπει, ως θεατής και όχι ως εμπλεκόμενος, τα πάθη των ανθρώπων – πρόκειται για ένα είδος «θεραπευτικής αποστασιοποίησης». Και εδώ ταιριάζουν τα λόγια του γάλλου ηθοποιού Λουί Ζουβέ που έχει πει ότι ο άνθρωπος εφηύρε το θέατρο επειδή είναι «καταδικασμένος» να ερμηνεύσει το μυστήριο της ζωής. Αυτό που δύσκολα μπορώ να φανταστώ είναι το πώς οι αρχαίοι τραγικοί ποιητές μας, αυτοί που, στα χρόνια της κλασικής Αθήνας απογείωσαν και συγχρόνως εκκοσμίκευσαν την πρώτη ολοκληρωμένη θεατρική φόρμα (αποκομμένη πλέον από το λατρευτικό τελετουργικό που υπήρξε η πρώτη μορφή «παράστασης»), διαχειρίστηκαν με αυτόν τον τρόπο προγενέστερους μύθους, έγραψαν αυτούς τους διαλόγους, «σκάλισαν» τα μύχια της ανθρώπινης ψυχής έτσι ώστε, πολλούς αιώνες αργότερα, ο Ζίγκμουντ Φρόιντ να πει ότι όπου και να τον πήγαν οι θεωρίες του, ένας αρχαίος τραγικός ποιητής είχε ήδη φτάσει εκεί. Και ότι μπορεί να ανιχνεύσει την απαρχή της αναγκαιότητας της ψυχανάλυσης στον μύθο του Οιδίποδα, εκεί όπου συγκρούονται η προσωπική με τη συμπαντική αλήθεια.