Μια προφητεία για τον μηδενισμό

Οι Δαιμονισμένοι γράφηκαν πυρετωδώς το 1870-71 στη Δρέσδη και την Αγία Πετρούπολη από έναν Ντοστογέφσκι πενθούντα για τον θάνατο του ενός παιδιού του και καταχρεωμένο. Στα πραγματικά γεγονότα που ενέπνευσαν το πλέον πολιτικό αυτό από τα μυθιστορήματά του ανήκε η λεγόμενη «υπόθεση Νετσάγεφ». Το ενδιαφέρον του συγγραφέα τράβηξαν οι ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές των μηδενιστών, η προσωπικότητα του αρχηγού τους Σ.Γ. Νετσάγεφ και τα κίνητρα των συνεργών του πίσω από τη δολοφονία ενός φοιτητή που ήθελε να αποστασιοποιηθεί από τον κύκλο τους. Το πλούσιο πραγματολογικό υλικό τού το προσέφεραν τα πρακτικά της πολύκροτης δίκης – της πρώτης μέχρι τότε ανοιχτής πολιτικής δίκης –, οι απολογίες και τα ανατρεπτικά μανιφέστα των κατηγορουμένων, που καλύφθηκαν εκτεταμένα από τον Τύπο της εποχής. Επίσης υπάρχει διάσπαρτη στο βιβλίο άφθονη βιβλιογραφία περί τον ουτοπισμό και την αναρχισμό, αλλά και ένας ανοιχτός διάλογος με τον μέντορα και πρώην φίλο του Ιβάν Τουργκένιεφ, του οποίου το σημαδιακό μυθιστόρημα Πατέρες και γιοι [έχουμε γράψει εκτεταμένα γι’ αυτό στο Βιβλιοδρόμιο], άθελά του είχε εγκαθιδρύσει τον όρο νιχιλισμός.