5 μαθητές για 5 θεατρικούς δασκάλους

Αν ο εικοστός αιώνας μονοπωλείται όσον αφορά τους σκηνοθέτες του θεάτρου με τα ονόματα του Φώτου Πολίτη, του Δημήτρη Ροντήρη, του Κάρολου Κουν, του Αλέξη Μινωτή, του Μίνου Βολανάκη, του Σπύρου Ευαγγελάτου, του Λευτέρη Βογιατζή, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει μια πλειάδα σκηνοθετών που είτε έχουν φύγει από τη ζωή είτε παραμένουν ευτυχώς εν ενεργεία, έχουν δώσει και εξακολουθούν να δίνουν στο θέατρο μια λάμψη που όσο και αν συχνά φαίνεται να αδυνατίζει, είναι πάμπολλες οι φορές που την αισθάνεται κανείς τόσο βαθιά εδραιωμένη ώστε το μέλλον, με όποιες εξελίξεις και αν επισυμβούν, θα διατηρείται όχι μόνο άσβεστη αλλά ακόμη πιο φωτοβόλα. Είναι αληθινά αξιοθαύμαστο πως συχνά ακόμη και το απλό ξεφύλλισμα του προγράμματος μιας θεατρικής παράστασης που έχει δει κανείς πριν από σαράντα, πενήντα και εξήντα χρόνια, επαναφέρει το αίσθημα μιας μαγείας ώστε αδήριτη να γίνεται η ανάγκη να ανατρέξει και να ξανασυναντήσει δημιουργούς – σκηνοθέτες εννοείται – που αν και υπήρξαν και μάλιστα με έναν πολύ ουσιαστικό τρόπο, η μνήμη τους έχει αρχίσει αισθητά, αισθητότατα, να υποχωρεί. Και αν η μνήμη ξεθωριάζει ή και χάνεται, ενώ υπάρχουν ακόμη αυτόπτες μάρτυρες όσον αφορά τα γεγονότα που τη συγκροτούν και όχι σπάνια τη στοιχειώνουν, αντιλαμβάνεται κανείς τι πρόκειται να συμβεί όταν οι μάρτυρες αυτοί δεν θα υπάρχουν πια και πολύ περισσότερο οι ίδιες οι αναμνήσεις τους που αν γινόταν να επανασυσταθούν, θα ηχούσαν σαν να μια ξένη γλώσσα. Με την τέχνη του θεάτρου ωστόσο να μεταβάλλει σε πλεονέκτημα την εγγενή του αδυναμία καθώς η βαθιά συνείδηση του εφήμερου που το διαπερνά και το κυριαρχεί, κάνει όσο χρόνο μπορεί να ελέγξει και να συμμαζέψει λόγω των συγκλονιστικών αναμνήσεων που δημιουργεί να φαντάζει ως μοναδικός και αναξαγόραστος στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Ας θεωρηθούν τα λίγα αυτά εισαγωγικά λόγια μαζί με έκφραση ευγνωμοσύνης και έκφραση αγάπης για τις τόσο γόνιμες συγκινήσεις που οφείλουμε στους βιογραφούμενους σκηνοθέτες στο σημερινό αφιέρωμα Πέλο Κατσέλη, Τάκη Μουζενίδη, Γιώργο Σεβαστίκογλου, Μίμη Κουγιουμτζή και Διαγόρα Χρονόπουλο.