Αρχαίες δυσπεψίες

Την πρώτη φορά που επισκέφτηκα την Αγια-Σοφιά, πήγα προετοιμασμένη να μην επιτρέψω στο διαγενεακό τραύμα να με κάνει μια χαψιά. Παρ’ όλα τα προφυλακτικά μέτρα που πήρα αποβραδίς – συναισθηματικά, λογικά, θρησκευτικά και ιστορικά – δεν βγήκα όπως μπήκα, και αυτό είναι όλο κι όλο που έχω να δηλώσω. Μια κολοσσιαία συσκευασία, αποστερημένη από το περιεχόμενό της, επιτρέπει πολλές ψυχικές κατασκευές, ο καθένας κάνει τις δικές του, προσθέτοντας στο διαγενεακό τραύμα που λέγαμε παραπάνω. Η Μονή της Χώρας μπαίνει πολύ αργά στην παμπάλαια ιστορική στιγμή. Ο Ερντογάν, όμως, με την ασταθή βάδισή του, δεν είναι ο  εικοσάχρονος Μωάμεθ ο Πορθητής που ροκάνισε τα ορντέρβ της Ευρώπης τότε που ούτε η ίδια δεν ήξερε ότι είναι Ευρώπη. Φτάνει που το είχε καταλάβει εκείνος. Να τα λέμε κι αυτά, τουλάχιστον όποτε η Ιστορία έχει δυσπεψία και κάνει κακόν ύπνο από τρέχα γύρευε ποιο αρχαίο φούσκωμα. Το ζήτημα είναι ότι κακιώνω με τον εαυτό μου που μέχρι να επισκεφτώ τη Μονή της Χώρας και να δω τα συγκλονιστικά ψηφιδωτά της, είχα ήδη επισκεφτεί τρεις φορές την Καπέλα Σιστίνα κι ετοιμαζόμουν και για τέταρτη αν δεν με πτοούσαν οι ορδές τουριστών από τη νοτιοανατολική Ασία με τα κινητά τους. Ειλικρινά δεν ξέρω γιατί δεν χρεώσαμε τον κόσμο με την ευθύνη για τα αριστουργήματα της Μονής της Χώρας, γιατί δεν μπριζώσαμε διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομία, γιατί δεν βάλαμε την Καρυάτιδα να κλαίει, που λέει ο λόγος. Κάποιος τέλος πάντων πρέπει να μελετήσει ποια είναι η αιτία που οι μόδες για την προστασία της πνευματικής κληρονομιάς τρεντάρουν ανεπιγνώστως, αφήνοντας να γίνεται πολιτικό παιχνίδι με τέτοιας αξίας μνημεία, μέχρι ένα μεγάλο κακό να τα βγάλει στην επιφάνεια.