Πέρα από τη σκιά του πατέρα

Γιατί αξίζει να θυμόμαστε τη Μαρίνα Καραγάτση και να μην την ξεχάσουμε ποτέ; Οσο κι αν το ενδιαφέρον για την παρουσία της θα μπορούσε να πιστωθεί στο επίθετό της, έφτανε να τη γνωρίσει κανείς έστω για λίγο για να ξεχάσει το όνομα αυτό και να αφεθεί στη γοητεία μιας γυναίκας με συναρπαστική προσωπικότητα και λάμψη. Η ευφυΐα της υπήρξε πως όσο κι αν τιμούσε και θαύμαζε τον πατέρα της και το έργο του δεν επέτρεψε ποτέ το έργο αυτό να καταστήσει την ίδια ένα άτομο περιθωριακό ώστε να σε ενδιαφέρει στον βαθμό που θα την άκουγες να μιλάει για τον Καραγάτση. Διατηρούσε μια τόσο μεγάλη αίσθηση της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας της ώστε, χωρίς να το επιδιώκει, προτεραιότητα του συνομιλητή της να είναι να γνωρίσει την ίδια όσο γίνεται καλύτερα, έστω κι αν ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Καραγάτση – αλλά και πολλών άλλων μορφών της τέχνης, σύγχρονων ή παλαιοτέρων της – στα εξιστορούμενα, την κάθε φορά, παρέμενε αδιαμφισβήτητος. Οποιαδήποτε μορφή κι αν έπαιρνε η επικοινωνία μαζί της, όταν η επικοινωνία αυτή επανερχόταν στη μνήμη σου κουβαλούσε το αποτύπωμα της προσωπικότητας της Μαρίνας Καραγάτση, έστω κι αν την ώρα που πραγματοποιούνταν τα ονόματα, για παράδειγμα, της Χριστίνας Τσίγκου ή της Πίνα Μπάους ήταν τα δεσπόζοντα. Γεννημένη «παραμυθατζού» την άκουγες να μιλάει για τον Ελύτη, για τον Εμπειρίκο, για τη μητέρα της, τη σπουδαία ζωγράφο Νίκη Καραγάτση, και τις φίλες της, ζωγράφους επίσης, Μαρία Πωπ και Εύα Μπουλγουρά, για τους πεζογράφους Κώστα Σούκα και Ηλία Βενέζη, για την ανδριώτισσα παραμάνα της που την είχε μεγαλώσει, για τον Γιάννη Τσαρούχη, για τη γιαγιά της, τη Μίνα Καρυστινάκη, και είχες την αίσθηση πως επρόκειτο όχι για ανθρώπους που θα μπορούσες να είχες γνωρίσει και συναναστραφεί, αλλά για τους ήρωες ενός μυθιστορήματος που οι μεταξύ τους σχέσεις – ακόμα και αν δεν είχαν διασταυρωθεί οι ίδιοι μέσα στη ζωή – είχαν υπάρξει και, κάτι περισσότερο, τους είχαν σφραγίσει με έναν ανεξίτηλο τρόπο, σχέσεις που αν γινόταν να αποκρυπτογραφηθούν, θα συγκροτούσαν μια τοιχογραφία τόσο συναρπαστική όσο τουλάχιστον αυτή που αναδεικνύεται στη «Μεγάλη Χίμαιρα».