Μέτρα τύπου «μαστίγιο και καρότο» θεσμοθετεί ή εξετάζει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, σε μία προσπάθεια να ενισχύσει τις δημόσιες δομές των νησιών και των απομακρυσμένων περιοχών, με γιατρούς σε ειδικότητες αιχμής, όπως είναι οι παθολόγοι. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό, στο κάδρο μπαίνουν και οι ιδιώτες γιατροί, με την ηγεσία της οδού Αριστοτέλους να ετοιμάζει ένα ειδικό σχέδιο, το οποίο θα τους ζητά εν ολίγοις να… βάλουν πλάτη, προβλέποντας παράλληλα και αυστηρές ποινές στην περίπτωση που δεν συμμορφωθούν στο σχετικό κάλεσμα. Ηδη, ο Αδωνις Γεωργιάδης έχει αποκαλύψει τις προθέσεις του, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτο» το γεγονός ότι σε νησιά αλλά και σε άλλες απομακρυσμένες περιοχές της χώρας προκηρύσσονται θέσεις για τις οποίες καταγράφεται μηδενικό ενδιαφέρον, ενώ την ίδια στιγμή στις ίδιες γεωγραφικές περιοχές δραστηριοποιούνται πολλοί ιδιώτες γιατροί, οι οποίοι επιδεικνύουν αδιαφορία για το πώς βγαίνουν οι εφημερίες στα νοσοκομεία ή στα Κέντρα Υγείας.

Πρόσφατα, καθώς το θέμα του νοσοκομείου της Σπάρτης έφτασε μέχρι τη Βουλή, ο αρμόδιος υπουργός εστίασε ενδεικτικά στη Λακωνία όπου δραστηριοποιούνται ιδιώτες παθολόγοι ιατροί. «Είναι παντελώς αδιανόητο για εμένα ένας ιδιώτης παθολόγος να αδιαφορεί για το πώς λειτουργεί το νοσοκομείο δίπλα του που έχει έλλειψη παθολόγων. Ενας ιατρός όταν κάνει χρήση του συστήματος συνταγογράφησης του κράτους γίνεται κρίκος του συνολικού συστήματος υγείας του κράτους», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Καταγραφή και αντιδράσεις

Σε κάθε περίπτωση, το παράδειγμα των παθολόγων, οι ελλείψεις των οποίων στο ΕΣΥ συναγωνίζεται αυτές των αναισθησιολόγων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων, είναι χαρακτηριστικό. Η εν εξελίξει σχετική καταγραφή της Επαγγελματικής Ενωσης Παθολόγων Ελλάδος (ΕΕΠΕ) αποτυπώνει, εξάλλου, το ολοένα εντεινόμενο πρόβλημα, αφού από τα έως τώρα δεδομένα εκτιμάται πως οι τρεις με τέσσερις στις δέκα θέσεις στα νοσοκομεία ανά τη χώρα είναι κενές. Υπό τα δεδομένα αυτά, το σενάριο που βγαίνει εκ νέου από το συρτάρι είναι η ενεργοποίηση προηγούμενης απόφασης που επιτρέπει την παύση των συμβάσεων με τον ΕΟΠΥΥ και την αναστολή της δυνατότητας ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε ιδιώτες γιατρούς, οι οποίοι αρνούνται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε περιοχές όπου προκύπτουν σημαντικές ανάγκες.

Παρ’ όλα αυτά δεν έχουν ακόμη ληφθεί οριστικές αποφάσεις, καθώς παράλληλα οι τεχνοκράτες προσπαθούν στο μεσοδιάστημα να σταθμίσουν αφενός τις αντιδράσεις των εκπροσώπων του κλάδου και αφετέρου την αποτελεσματικότητα των επιπλέον μέτρων με έμφαση σε εκείνα που έχουν «κλειδώσει» και φέρνουν οικονομικά κίνητρα για τις άγονες περιοχές.

Δεν είναι τυχαίο πως στις αρχές της εβδομάδας ο Αδωνις Γεωργιάδης απηύθυνε έκκληση στους ιατρικούς συλλόγους με έδρα περιοχές όπου τα δημόσια νοσοκομεία μετρούν άδειες θέσεις και συνεπακόλουθα τίθεται σε κίνδυνο το πρόγραμμα των εφημεριών, να συνεργαστούν με το υπουργείο Υγείας. «Να έρθουν και να μας προτείνουν διά των οικείων ιατρικών συλλόγων, λύσεις σε εθελοντική βάση επ’ αμοιβή, που θα βοηθήσουν τα νοσοκομεία να λειτουργούν έως ότου μπορέσουμε να παράξουμε περισσότερους γιατρούς και να καλύψουμε αυτές τις θέσεις». Ο ίδιος, δε, συμπλήρωσε με νόημα: «Ειδάλλως θέλω να είμαι πολύ σαφής, το κράτος θα κάνει αυτό που πρέπει…». Η απάντηση της ΕΕΠΕ, ωστόσο, ήταν ενδεικτική της στάσης που θα τηρήσουν οι ιδιώτες γιατροί, εφόσον δεν πέσουν οι τόνοι. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τα μέλη της σε ανακοίνωση που εξέδωσαν, «θεωρούμε ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας στον ασθενή και όχι προνόμιο του γιατρού. Ο γιατρός θα αμειφθεί, θα συστήσει την αρμόζουσα θεραπεία και στη συνέχεια, αφού δεν θα μπορεί να κάνει ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ασθενής θα πρέπει να βρει από μόνος του πώς θα αποζημιωθεί για τη φαρμακευτική του δαπάνη». Μάλιστα, κάνουν λόγο για «απειλές επίταξης» που δικαιολογούνται μόνον σε περιόδους υγειονομικής κρίσης, όπως ήταν η πρόσφατη πανδημία της Covid. «Σε κάθε άλλη περίπτωση αποτελεί πολιτική επιλογή μιας κυβέρνησης που θα τη χαρακτηρίζει», επισημαίνουν επίσης.

Μητσοτάκης: «Προτεραιότητα»

Εν τω μεταξύ, στο πλέγμα κινήτρων και… αντικινήτρων αναφέρθηκε την περασμένη Κυριακή και ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την καθιερωμένη εβδομαδιαία ανασκόπησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, υπογραμμίζοντας για μία ακόμη φορά την ιδιαίτερη έμφαση που δίνει στη βελτίωση της καθημερινότητας των ασθενών: «Η ανάταξη του ΕΣΥ αποτελεί μια από τις μείζονες προτεραιότητές μας, το στηρίζουμε και το ενισχύουμε με κάθε τρόπο, όχι μόνο ως προς τις υποδομές αλλά και σε ανθρώπινο δυναμικό. Την Πέμπτη, λοιπόν, υπογράφηκαν δύο σημαντικές κυβερνητικές αποφάσεις. Η πρώτη δίνει τη δυνατότητα στους γιατρούς του ΕΣΥ να μπορούν να παρέχουν και ιδιωτικό έργο, αφού συμπληρώσουν τον προβλεπόμενο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας τους… Η δεύτερη απόφαση αφορά τη νέα μορφή κινήτρων για να καλυφθούν τα κενά σε γιατρούς στα απομακρυσμένα νησιά της Ελλάδας, στη λεγόμενη άγονη γραμμή και σε ορεινές περιοχές». Και έπειτα έδωσε το εξής παράδειγμα, που αποτυπώνει με γλαφυρό τρόπο τις αιτίες που δεν συρρικνώνεται η «μαύρη τρύπα» των ελλείψεων στο ΕΣΥ. «Θα επικαλεστώ μόνο το παράδειγμα της Κω: Εχουν γίνει 11 φορές προκηρύξεις για 4 θέσεις παθολόγων στο νοσοκομείο του νησιού χωρίς να υπάρξει ενδιαφέρον, ενώ υπάρχουν εκεί πολλοί ιδιώτες παθολόγοι», έγραψε ο Πρωθυπουργός.

Οι άγονες περιοχές

Αναζητώντας, συνεπώς, τη λύση της δυσεπίλυτης αυτής εξίσωσης το υπουργείο Υγείας ενεργοποιεί μία δέσμη παρεμβάσεων. Πρώτο βήμα είναι ο επανακαθορισμός του χάρτη των άγονων περιοχών (ο σχετικός κατάλογος διακρίνει τις «δύσκολες» αυτές περιοχές σε άγονες Α και Β), με βάση τις πραγματικές ανάγκες – όπως αυτές, δηλαδή, διαμορφώνονται σήμερα. Δεύτερο και σημαντικότερο βήμα – υπό την έννοια πως στοχεύει στην αναστροφή του αναιμικού ενδιαφέροντος που εκδηλώνουν οι γιατροί – είναι η ανακοίνωση των οικονομικών κινήτρων. Αναλυτικότερα, σήμερα οι γιατροί που υπηρετούν σε περιοχές του καταλόγου Α έχουν να λαμβάνουν ετήσιο επίδομα ύψους περίπου 1.000 ευρώ, ενώ εκείνοι που υπηρετούν σε περιοχές του καταλόγου Β αποζημιώνονται με επίδομα κατά 50% μειωμένο. Οπως, εντούτοις, επεσήμανε στην ίδια ανάρτησή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «τριπλασιάζεται το καθαρό μηνιαίο επίδομα για τις άγονες περιοχές και θεσμοθετείται επιπλέον επίδομα για συγκεκριμένες ειδικότητες στις περιοχές αυτές». Σύμφωνα, δε, με ασφαλείς πληροφορίες, οι αναισθησιολόγοι και οι παθολόγοι βρίσκονται πρώτοι στη λίστα των ειδικοτήτων για τις οποίες προβλέπονται επιπλέον οικονομικά κίνητρα.

Υπενθυμίζεται, δε, πως μόλις την περασμένη εβδομάδα ενεργοποιήθηκε και τυπικά η δυνατότητα στους γιατρούς του ΕΣΥ να εκτελούν ιδιωτικό έργο, με τον Πρωθυπουργό να αναφέρει πως μέσω του συνδυασμού αυτού «δημιουργείται μια ελκυστική δέσμη κινήτρων για να στελεχωθούν τα νοσοκομεία των απομακρυσμένων περιοχών». Εν τω μεταξύ, φέτος το καλοκαίρι αυξήθηκε (και) το μπόνους των γιατρών που μετακινούνται σε τουριστικούς προορισμούς για περιορισμένο χρόνο. Πιο συγκεκριμένα, η μηνιαία αυτή έκτακτη αμοιβή ενισχύθηκε κατά 300 ευρώ (από τα 1.800 στα 2.100 ευρώ), επιπλέον των τακτικών απολαβών τους.