Δημοκρατική απάθεια: από τις υποκλοπές ως τις φυσικές καταστροφές

Σε όποια πολιτική συζήτηση κι αν κάνει κανείς, γίνεται μια κοινή διαπίστωση: ότι (και) στη δική μας κοινωνία είναι πλέον εμφανές το φαινόμενο της πολιτικής και δημοκρατικής απάθειας. Ολοι το βλέπουν πια, ακόμη και στα ποσοστά συμμετοχής στις εκλογές ή τις δημοσκοπήσεις, παρότι ο καθένας το αξιολογεί και το ερμηνεύει αλλιώτικα, ανάλογα με τα κίνητρα, τις πεποιθήσεις και τις προκαταλήψεις του. Δεν είναι, άλλωστε, πια ένα φαινόμενο του καλοκαιριού, που ήταν κάποτε η σεζόν της φυγής και της ραστώνης και της χαριτωμένης ψευδαίσθησης πως «δεν υπάρχουν ειδήσεις». Τώρα πια τα καλοκαίρια μας είναι η περίοδος που η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της και καίει το σύμπαν, που στερεύουν τα νερά κι ακριβαίνουν τα τρόφιμα, ενώ πόλεις, νησιά και υποδομές δοκιμάζονται για τις αντοχές τους στη μοναδική διαχρονική «βιομηχανία» μας. Η απάθεια και η χλιαρή αντιμετώπιση όλων των δεινών μας, όμως, είναι φαινόμενο για όλες τις σεζόν. Τα τελευταία χρόνια τα απόνερα της οικονομικής κρίσης και των αυταπατών μας, μαζί με την όλο και πιο πυκνή επικαιρότητα, έχουν αφήσει μια βαθιά κόπωση που μοιάζει να έχει κατακάτσει μέσα μας. Και να έχει μεταβολιστεί σε έναν αμυντικό μηχανισμό που δεν μας αφήνει ούτε να εξοργιστούμε πολύ με όσα μας συμβαίνουν. Είναι, με όρους ψυχολογικούς, σχεδόν κατανοητό. Με όρους πολιτικής και κοινωνικής επιβίωσης, όμως, και κρίνοντας από τις ιστορικές ανθρώπινες εμπειρίες, είναι μια συνταγή καταδικασμένη να αποτύχει.