Ο Τραμπ-ούκος μπαλαντέρ!

Πολλά χρόνια πριν από την παγκόσμια εισβολή και επιβολή του από τη θέση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, όραμα του Ντόναλντ Τραμπ ήταν να πάρει τη Νέα Υόρκη της παρακμής στη δεκαετία του 1970 και να την κάνει καινούργια. Στην περίοδο αυτή, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 ως τα τέλη εκείνης του 1980, στην οποία βλέπουμε τη σταδιακή άνοδο του Τραμπ στον κόσμο των επιχειρήσεων και την εξάπλωση της ακίνητης περιουσίας του, τοποθετείται η θαυμάσια ταινία του Αλι Αμπάσι «The apprentice» (ΗΠΑ, 2024) που έκανε πρεμιέρα πριν από μερικούς μήνες στο Φεστιβάλ των Καννών. Με έναν Σεμπάστιαν Σταν σε εξαιρετική φόρμα, ο ιρανός σκηνοθέτης, που εδώ και χρόνια ζει και εργάζεται στη Δύση (προηγούμενή του ταινία είναι η «Ιερή αράχνη»), αποπειράται μια καταγραφή στιγμών από τα στάδια από τα οποία ο Τραμπ χρειάστηκε να περάσει προκειμένου να χτίσει την αυτοκρατορία του. Δύσκολα μπορείς να φανταστείς ότι αυτός ο αλαζονικός, άξεστος, αγενής, σεξιστής τραμπούκος ξεκίνησε με το να χτυπάει πόρτες άθλιων διαμερισμάτων συγκροτήματος πολυκατοικιών που ανήκαν στην οικογένειά του για να εισπράξει το ενοίκιο. Πόσω μάλλον το ότι αντί για χρήματα δεχόταν ύβρεις, ροχάλες, σκουπίδια και καυτό λάδι – με μια λέξη ταπείνωση. Η ταινία λέει ότι ενώ ο Τραμπ είχε μέσα του το μικρόβιο του εξουσιαστή από την αρχή, χρειαζόταν τον κατάλληλο άνθρωπο που θα του έδινε τη σωστή καθοδήγηση για να μπορέσει να το καλλιεργήσει. Και αυτός ο άνθρωπος ήταν ο Ρόι Κον, ένας ιδιοφυής μεγαλοδικηγόρος τον οποίο υποδύεται μαγνητικά ο Τζέρεμι Στρονγκ, σε μια ερμηνεία που αξίζει μεγάλη βράβευση. Με την ευστροφία, τη διορατικότητα αλλά και τις κατάλληλες διασυνδέσεις, ο Κον, που είχε το προφίλ του πιστού πατριώτη, άρρηκτες σχέσεις με τη μαφία και την ικανότητα να εκβιάζει πολιτικούς, έβαλε λάδι στη μηχανή Ντόναλντ Τραμπ και τον βοήθησε να ανοίξει τους ορίζοντές του, κάνοντάς τον πιο ανοιχτόμυαλο. Τον δίδαξε ότι για να πετύχεις πρέπει να γίνει «killer» και ότι αυτός, τελικά, είναι ο μόνος τρόπος για να κατακτήσεις το αμερικανικό όνειρο. Εκεί εστιάζει ο Αμπάσι και το κάνει καλά, γιατί η μεταμόρφωση του Τραμπ γίνεται σχεδόν υπόγεια. Χωρίς καλά καλά να το καταλαβαίνουμε, βλέπουμε πως ο σχετικά ντροπαλός, συγκρατημένος αλλά πάντα φιλόδοξος Ντόναλντ Τραμπ ξέφυγε από τη σκιά τού (επίσης σκληρού) πατέρα του (Μάρτιν Ντόνοβαν) και εξελίχθηκε στο αδίστακτο «τέρας» που όλοι γνωρίζουμε. Το επίτευγμα αυτής της ταινίας είναι ότι το ενδιαφέρον της είναι στην ερμηνεία του φαινομένου Τραμπ, ενός πραγματικά αντιπαθητικού ανθρώπου, που ούτε ωραιοποιείται ούτε ηρωοποιείται. Το αντίθετο μάλιστα. Ο Αμπάσι τον γελοιοποιεί, κυρίως σε ό,τι αφορά τις παιδικές εμμονές του με το πάχος που ήθελε να αφαιρέσει μέσω χειρουργικής επέμβασης, την αραιότητα των μαλλιών του που τον απασχολούσε συνέχεια, τον φόβο του για το AIDS (νόμιζε ότι μεταδίδεται με την αναπνοή!) και τη σχέση με τη γυναίκα του Ιβάνα Τραμπ (Μαρία Μπακάλοβα), με την οποία σύντομα δεν μπορούσε να κάνει σεξ.