«Ετσι πεθαίνουν οι δημοκρατίες»

Η επιστροφή Τραμπ συνιστά απειλή για τη δημοκρατία, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και κυριαρχία, την Ουκρανία, το παγκόσμιο πολυμερές σύστημα, το μέλλον του πλανήτη, τον ορθό λόγο, την ανοιχτή κοινωνία… Το πρώτο «θύμα» του ηγεμόνα Τραμπ θα είναι σαφώς η Ευρώπη – πολιτικά, οικονομικά / εμπορικά, στρατηγικά. Η επανεκλογή Τραμπ δεν είναι έκφραση δημοκρατίας. Είναι ήττα, απόρριψη της φιλελεύθερης δημοκρατίας (F. Fukuyama – «FT») και θρίαμβος του τοξικού λαϊκισμού / δημαγωγίας. Η Αμερική υπνοβατεί προς τον αυταρχισμό (αν όχι νεοφασισμό). Ο Πλάτων για μία ακόμη φορά δικαιώνεται πλήρως. Ο ανεύθυνος δημαγωγός / λαϊκιστής που υπόσχεται στους αδύνατους θαύματα, λαγούς με πετραχήλια, ενώ υπηρετεί τους ισχυρούς, κερδίζει πάντοτε. Και «έτσι πεθαίνουν οι δημοκρατίες» (Levitsky, Ziblatt). Με κρότο και λυγμό μαζί. Με τη λαϊκή ψήφο, με τους… εκλογικούς θριάμβους τύπου Τραμπ, Ορμπαν, Πούτιν κ.ά. Ολοι οι αυταρχισμοί έρχονται στην εξουσία σήμερα μέσω εκλογών. Ο δημαγωγικός / θεατρικός λόγος υπήρξε τόσο αποπλανητικός ώστε γυναίκες, ισπανόφωνοι, Λατίνοι, μετανάστες, μαύροι και λευκοί, φτωχοί και πλούσιοι, μορφωμένοι και (κυρίως) αμόρφωτοι ψήφισαν Τραμπ! Ο καραγκιόζης πάντοτε γοητεύει. Οι κοινωνιολογικές ερμηνείες της εκλογικής συμπεριφοράς έχουν τη σημασία τους, αλλά δεν πιάνουν την ουσία. «Το κακό βρίσκεται μέσα μας». Η Χάνα Αρεντ ερμηνεύει το φαινόμενο και λιγότερο ο Μαρξ ή ο Βέμπερ.