Η πρώτη σφαίρα

Ενα εθνικό τραύμα σήμερα ογδονταρίζει. Και παραμένει ανοιχτό και αιμάσσον. Δεν μπορέσαμε να το κλείσουμε και να το θεραπεύσουμε, προσπαθήσαμε, αλλά δεν τα καταφέραμε ή μήπως εσκεμμένα το κρατήσαμε ανοιχτό; Ναι, είναι πολύ βαθύ, αλλά λαός που δεν μπορεί να επουλώσει τα τραύματά του, όχι να τα ξεχάσει αλλά να κρατήσει μόνο τη μνήμη του πόνου, έχει ένα πρόβλημα που μάλλον είναι υπαρξιακό. Σαν εκείνη τη μαχαιριά που, στο ποίημα του Νίκου Καββαδία «Πικρία», «…μου ‘δωσε ο Mαγιάρος στην Kωστάντζα και “Σε πονάει με τη νοτιά;” – Οχι, απ’ αλλού πονάω». Αυτό το «αλλού» απλώνεται στο παρελθόν και το μέλλον της σύγχρονης ιστορίας μας, συντηρεί διχασμούς και συγκρούσεις, κάνει πολλούς να αισθάνονται ήρωες μόνο και μόνο διότι χειροκροτούν τα ηρωικά κατορθώματα άλλων, μετατρέπει τις ιδεολογίες σε κάτι σαν «κληρονομικό χάρισμα» και επιβεβαιώνει αυτό που περιγράφει ο Μ. Καραγάτσης στον «Κοτζάμπαση του Καστρόπυργου»: «Ελληνας είναι ο παράξενος αυτός άνθρωπος που, με το ίδιο πάθος, μπορεί να σκοτώσει και να σκοτωθεί σήμερα για μία υψηλή ιδέα, αύριο για ένα αλόγιστο πείσμα και μεθαύριο για ένα ευτελές συμφέρον».