Καλούπι

Για τον βίο και, κυρίως, την πολιτεία του Κώστα Σημίτη έχουν γραφτεί πολλά. Και μάλιστα ο ίδιος ευτύχησε να παραστεί σε εκδήλωση αποτίμησης που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα. Η εκδημία του συνοδεύτηκε από μία αίσθηση δικαίωσης, η οποία αποτυπώθηκε και στο κατευόδιο πολιτικών φίλων και αντιπάλων. Ασφαλώς υπήρξαν και τα, αναμενόμενα και αναπόφευκτα, τοξικά σχόλια στην κοινωνική δικτύωση. Λογικό. Οι μνήμες της διακυβέρνησης Σημίτη είναι ακόμα νωπές και ζούμε στην Ελλάδα όπου τα πάθη και το θυμικό δεν επιτρέπουν ψύχραιμες και αντικειμενικές αξιολογήσεις. Υπάρχει, όμως, μία διάσταση στον δημόσιο βίο του Σημίτη που δεν έχει αναδειχθεί στον βαθμό που της αξίζει. Είναι το προσωπικό ύφος στην εκφορά πολιτικού λόγου και στη δημόσια παρουσία. Ο Σημίτης, μεταξύ άλλων, έσπασε ένα καλούπι που απαιτούσε από τον ηγέτη να είναι χαρισματικός. Να επικοινωνεί με τον λαό διά του μπαλκονιού, να ανταλλάσσει συνθήματα χαριεντιζόμενος με το πλήθος, χορεύοντας τσάμικα το Πάσχα. Ο Σημίτης δεν ήταν αυτό. Ηταν το εντελώς αντίθετο. Και νομίζω ότι κάθε προσπάθεια να παίξει έναν ρόλο ξένο προς τον εαυτό του θα οδηγούσε σε κωμικά αποτελέσματα. Ακόμα και όταν άνοιγε το Μαξίμου προκειμένου να δεχθεί ευχές για την ονομαστική του εορτή, αυτό το προφίλ υπηρετούσε. Το ταπεινό. Ο Σημίτης ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός που υπερκάλυψε την καχεκτική του σκηνική παρουσία με το πολιτικό μήνυμα που μετέφερε. Και έδειξε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ότι ο ηγέτης μπορεί να μην είναι και χαρισματικός showman. Αρκεί να κομίζει μία προοπτική που μπορεί να εμπνεύσει. Από τον αρτίστα Ανδρέα, περάσαμε στον Σημίτη. Αυτή η μετάβαση ήταν, αν θέλετε, μία εκδήλωση, έστω πρόσκαιρη, ωριμότητας από το εκλογικό σώμα. Μία υπέρβαση. Ενα δείγμα ενηλικίωσης. Βέβαια ο πολιτικός βίος των ηγετών αποτιμάται καλύτερα από τους ιστορικούς. Εμείς, οι σύγχρονοί τους, νοθεύουμε την αξιολόγηση με προσωπικές απόψεις ή και εμπάθειες. Αλλά όσον αφορά τον Σημίτη, η είσοδος στο ευρώ και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση αρκούν για να καλύψουν ακόμα και τις όποιες σκιές. Και ναι, ο εθνολαϊκισμός επιδόθηκε σε έκκριση χολής. Αλλά «αυτή είναι η Ελλάδα», όπως θα έλεγε και ο εκλιπών.