Από την πρώτη θέαση, πέρυσι στο Πανόραμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, του τελευταίου ντοκιμαντέρ του έμπειρου ντοκιμαντερίστα Στέλιου Χαραλαμπόπουλου «Ο κόκκινος δάσκαλος» (Ελλάδα, 2024) είχα δηλώσει τον ενθουσιασμό μου. Και με χαρά βλέπω ότι η ταινία, έναν χρόνο αργότερα, βρήκε διανομή. Με «οδηγό» του τον γιο του Πλουμπίδη, ψυχίατρο Δημήτρη Πλουμπίδη, ο οποίος δεν γνώρισε τον πατέρα του «παρά μόνο για τριάμισι λεπτά» κατά τη διάρκεια των ημερών της δίκης του πρώτου που κατέληξε στην καταδίκη του και εν συνεχεία στην εκτέλεσή του στις 14 Αυγούστου 1954, ο σκηνοθέτης συνέθεσε ένα πλούσιο σε πληροφορίες και πέρα για πέρα ανθρώπινο πορτρέτο του αγωνιστή της Αριστεράς που προτίμησε να ακολουθήσει τον δρόμο της ιδεολογίας ακόμα και όταν βρέθηκε μπροστά στο χείλος του γκρεμού στον οποίο αποφάσισε να πέσει. Ο Πλουμπίδης θεωρήθηκε κατάσκοπος και προδότης της πατρίδας του και συνελήφθη από την κυβέρνηση Παπάγου το 1952, αλλά ταυτόχρονα έπεσε θύμα του ίδιου του κόμματος που τόσο πιστά υπηρετούσε, του ΚΚΕ, το οποίο τον άφησε μόνο μέσα στο στόμα του λύκου χαρακτηρίζοντάς τον προδότη. Χρόνια μετά την εκτέλεσή του, με συνοπτικές διαδικασίες και λιτά δημοσιεύματα που πέρασαν απαρατήρητα, το ΚΚΕ θα παραδεχόταν το «λάθος» του και βεβαίως η ταινία αναρωτιέται κατά πόσο το «λάθος» αυτό ήταν σκόπιμο και αν με τον χαρακτηρισμό «προδότης του κόμματος» ο Πλουμπίδης ουσιαστικά εξυπηρετούσε συμφέροντα άλλων εκπροσώπων του ΚΚΕ. Ενώ όμως ο Χαραλαμπόπουλος κάνει νύξεις σε όλα αυτά τα ούτως ή άλλως γεμάτα ερωτηματικά ζητήματα, ενδιαφέρεται κυρίως για τον άνθρωπο Νίκο Πλουμπίδη και εξετάζει όλα τα στάδια της ζωής του προκειμένου να φωτίσει το επί της ουσίας έργο του, την προσφορά του. Με αφετηρία τη γέννησή του στις 31 Δεκεμβρίου 1902 στα Λαγκάδια Αρκαδίας (γόνος πάμφτωχης αγροτικής οικογένειας), ο «κόκκινος δάσκαλος» κάνει αρκετές στάσεις μέχρι τη στιγμή του μοιραίου. Ο Πλουμπίδης αποφοίτησε ως δάσκαλος τον Ιούλιο του 1924, ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τους κομμουνιστές της Ελασσόνας και δεν σταμάτησε ποτέ να κάνει αυτό που ήξερε καλύτερα από όλα: να προσπαθεί να μεταφέρει στον απλό λαό την ιδεολογία του, βασισμένη πάντοτε στην αλληλεγγύη και τη συνεργασία που ανεξαρτήτως κυβερνήσεων ήταν πάντα και η αχίλλειος πτέρνα των Ελλήνων. «Δασκάλευε» τον απλό άνθρωπο ουσιαστικά, σαν να ήθελε να οξύνει τη συνείδησή του, προσφέροντάς του έτσι έναν τρόπο ελέγχου των μεταβολών των αισθήσεών του. Δεν επικοινωνούσε με δόγματα αλλά με το χάρισμα της ενσυναίσθησης απέναντι στον άλλο και αυτή μοιάζει να είναι η μέθοδος προσέγγισης του Χαραλαμπόπουλου. Παρακολουθώντας την ταινία, νιώθεις ότι μαζί με τον σκηνοθέτη κάνεις βόλτες μέσα στην ψυχή του Πλουμπίδη και σκέφτεσαι ότι αυτή η ηρωική του στάση θα μπορούσε να είναι ακόμα και μια μορφή αυτοάμυνας, απαραίτητης για να μπορέσει ο ίδιος να βάλει φραγμούς ανάμεσα στις εσωτερικές αισθήσεις και στην εξωτερίκευσή τους.

Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.

Είστε συνδρομητής; Συνδεθείτε

Ή εγγραφείτε

Αν θέλετε να δείτε την πλήρη έκδοση θα πρέπει να είστε συνδρομητής. Αποκτήστε σήμερα μία συνδρομή κάνοντας κλικ εδώ

Εγγραφή