Γιατί ξεθωριάζει η φήμη του Βρετανικού Μουσείου;

Τον Δεκέμβριο του 2023, οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» είχαν «προφητεύσει» ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα θα επιστρέφονταν στην Ελλάδα μέσα στο 2024. Δυστυχώς, διαψεύστηκαν. Εναν χρόνο αργότερα, ήρθε η σειρά του «Εκόνομιστ» να διακινδυνεύσει «προφητεία» περί επανένωσης των αριστουργημάτων του Φειδία εντός του 2025. Απομένουν 11 μήνες και έξι ημέρες για να μάθουμε αν η πρόβλεψη θα αποδειχθεί σωστή.

Η αλήθεια είναι ότι σήμερα υπάρχουν βάσιμοι λόγοι συγκρατημένης αισιοδοξίας. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Τζορτζ Οσμπορν, προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, και του διδύμου Κυριάκου Μητσοτάκη – Γιώργου Γεραπετρίτη έχουν, πλέον, εισέλθει στο τέταρτο έτος τους. Το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί μαρτυρά τον βαθμό δυσκολίας του εγχειρήματος, το οποίο έχει χαρακτηριστικά γόρδιου δεσμού: αφενός, τα Γλυπτά δεν είναι δυνατόν να γυρίσουν με τη μορφή ενός συμβατικού δανείου, καθώς η Ελλάδα (και πολλοί ακόμη στη διεθνή κοινότητα) τα θεωρεί κλεμμένα και δεν αναγνωρίζει την υποτιθέμενη ιδιοκτησία των Βρετανών, αφετέρου το Βρετανικό Μουσείο δεν μπορεί να τα αποχωριστεί για πάντα, καθώς δεσμεύεται από νόμο του 1963, τον οποίο η κυβέρνηση του Λονδίνου δεν είναι διατεθειμένη να αλλάξει.

Ηδη το θέμα εξελίσσεται σε πρόβλημα για την κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ: η αξιωματική αντιπολίτευση ξιφουλκεί εναντίον των Εργατικών, κατηγορώντας τους ότι «ξεπουλούν» τους θησαυρούς των μουσείων της Βρετανίας. Εξού και ο πρωθυπουργός προσπαθεί να αποσυνδεθεί από την υπόθεση, δηλώνοντας ότι «το θέμα αποτελεί αρμοδιότητα του Μουσείου». Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Στάρμερ διάκειται θετικά στην εξεύρεση λύσης, κάτι που έχουν επιβεβαιώσει στα «ΝΕΑ» τόσο η μέχρι πρότινος στενή του συνεργάτιδα και σκιώδης υπουργός Πολιτισμού Θάνγκαμ Ντεμπονέρ, όσο και η νυν υπουργός Πολιτισμού Λίσα Νάντι.

Μια πιθανή διευθέτηση είναι αυτή της «κατάθεσης» ή «κοινής χρήσης» των Γλυπτών, τα οποία θα μπορούσαν να μεταφερθούν στην Αθήνα χωρίς να γίνεται ρητή αναφορά στην κυριότητα των τεχνουργημάτων. Πηγή του Βρετανικού Μουσείου είπε στα «ΝΕΑ» ότι, «αν όλα πάνε καλά, δεν αποκλείεται να προκύψει συμφωνία μέσα στους επόμενους μήνες», υπογραμμίζοντας όμως ότι «οι συζητήσεις συνεχίζονται, καθώς υπάρχουν ακόμη ορισμένα αγκάθια που πρέπει να ξεπεραστούν». Ο επιδραστικός οργανισμός Parthenon Project, ο οποίος βρίσκεται σε επαφή τόσο με την ελληνική κυβέρνηση όσο και με το Βρετανικό Μουσείο, προτείνει την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα και τη μετονομασία της Duveen Gallery, που σήμερα τα στεγάζει, σε «Prince Philip Hellenic Gallery» στην οποία θα εκτίθενται άλλοι ελληνικοί θησαυροί.

ΛΟΝΔΙΝΟ ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ