Yπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή που καταλαβαίνει κανείς ότι ένας αυταρχικός ηγέτης ανησυχεί για την εξουσία του. Η στιγμή αυτή δεν είναι μια αρνητική δημοσκόπηση, καθώς το κλίμα μπορεί πάντα να βελτιωθεί με ένα φιλολαϊκό μέτρο. Δεν είναι ούτε μια μεγάλη διαδήλωση, καθώς οι κατασταλτικοί μηχανισμοί μπορούν πάντα να φιμώσουν ή να φυλακίσουν τους ενοχλητικούς. Το σημείο καμπής, είτε πρόκειται για έναν δικτάτορα όπως ο Πούτιν είτε για τον ηγέτη ενός «υβριδικού» καθεστώτος όπως ο Ερντογάν, είναι όταν κατασκευάζει ένα εξωφρενικό κατηγορητήριο εναντίον ενός πολιτικού αντιπάλου.

Το είδαμε στη Ρωσία με τον Αλεξέι Ναβάλνι. Το βλέπουμε στην Τουρκία με τον Εκρέμ Ιμάμογλου. Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει καταστήσει σαφές ότι θα επιδιώξει την αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να διεκδικήσει νέα θητεία. Για τον σκοπό αυτό, θα χρειαστεί αυξημένη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και εύκολο αντίπαλο στις εκλογές. Το πρώτο ελπίζει να το εξασφαλίσει μέσω της προσέγγισης των Κούρδων. Το δεύτερο περνάει μέσα από τον αποκλεισμό του δημοφιλούς δημάρχου Κωνσταντινούπολης.

Για τον αποκλεισμό αυτόν αρκούσε η ακύρωση, για ουσιαστικούς ή προσχηματικούς λόγους, του πτυχίου του Ιμάμογλου. Αλλά ο Ερντογάν διακρίνεται από εκδικητικότητα. Ποντάρει επίσης στο ότι η θέση του στο διεθνές πολιτικό στερέωμα έχει ενισχυθεί: ο Τραμπ τον συμπαθεί και η Ευρώπη τον χρειάζεται. Προέβη έτσι σε μια κίνηση που θεωρητικά δεν του χρειαζόταν: έστησε μια πρωτοφανή αστυνομική επιχείρηση για τη σύλληψη του αντιπάλου του με βαριές κατηγορίες.

Ο Ερντογάν παίρνει έτσι ένα τριπλό ρίσκο. Μετατρέπει τον Ιμάμογλου σε μάρτυρα (αλλά μπορεί πάντα να κρυφτεί πίσω από τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης). Βγάζει τον κόσμο στους δρόμους (αλλά η Κωνσταντινούπολη δεν είναι Τουρκία). Και προκαλεί ενόχληση στην Ευρώπη (αλλά μπορεί πάντα να εργαλειοποιήσει το Προσφυγικό). Επιπλέον, σε περίπτωση που η αντιπολίτευση στραφεί στον επίσης δημοφιλή δήμαρχο της Αγκυρας, τον Μανσούρ Γιαβάς, θα πρέπει ο τούρκος πρόεδρος να επινοήσει τρόπους να εξουδετερώσει κι αυτόν!

Η εξουσία είναι εθιστική. Ενίοτε μάλιστα τυφλώνει. Αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι ο Ερντογάν θα χάσει το στοίχημά του. Αν άλλωστε κάτι χαρακτηρίζει την εποχή μας, είναι το τέλος των βεβαιοτήτων.