«Μικροί πολιτικοί άνδρες»

Ελευθέριος Βενιζέλος: Δεν πρόκειται ν’ αποφασίσωμεν αν είναι καλύτερον να ζήσωμεν εν ειρήνη προς τους λοιπούς λαούς της Βαλκανικής, ή αν πρέπει να πολεμήσωμεν κατ’ αυτών. Έχω, κύριοι, την αξίωσιν ότι υπήρξα και είμαι εκ των μάλλον ειρηνοφίλων, υπήρξα διατεθειμένος εις σκληράς θυσίας, διά ν’ ασφαλίσω την διαρκή ειρήνην μεταξύ των Βαλκανικών λαών, διά ειρηνικής διανομής προς δημιουργίαν, ει δυνατόν, μιας Βαλκανικής ομοσπονδίας. Αλλ’ εφόσον, μεθ’ όλας τας θυσίας, τας σκληράς, εις τας οποίας ήμεθα διατεθειμένοι τότε να προβώμεν, δεν κατωρθώσαμεν να επιτύχωμεν την διανομήν άνευ πολέμου, εφόσον εξηκριβώσαμεν εκ της στάσεως του αντιπάλου μέχρι της τελευταίας στιγμής, ότι είναι αδύνατον να παραιτηθή των βλέψεων προς δημιουργίαν αποκλειστικής ηγεμονίας εν τοις Βαλκανίοις, εφόσον εφθάσαμεν εις τον δεύτερον πόλεμον και εις τας διαμαρτυρήσεις τας εγγράφους, υπό τας οποίας υπεγράφη η συνθήκη του Βουκουρεστίου, διά πάντα μη θέλοντα να τυφλώττη, ο πόλεμος ο νέος μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας είναι αναπόφευκτος και είναι επί θύραις. Δεν θ’ αρκεσθή, κύριοι, το αντίπαλον έθνος να καταλάβη εν μέγα μέρος της συμμάχου χώρας (σ.σ.: εννοεί τη Σερβία) και να προσαρτήση αυτό· δεν αποκρύπτει ουδ’ επί στιγμήν τας βλέψεις αυτού, τας αξιώσεις αυτού και επί της χώρας, την οποίαν κατελάβομεν κατά ξηράν προελαύνοντες κατά τον πόλεμον του 1913. Αι αξιώσεις αυτού εκτείνονται μέχρι του Αλιάκμονος, μέχρις αυτών σχεδόν των παλαιών συνόρων της Ελλάδος. Όταν δε βλέπωμεν παρασκευαζομένην την καταστροφήν αυτήν διά της πολιτείας την οποίαν ηκολουθήσατε, όταν βλέπωμεν ότι έχομεν ν’ αντιμετωπίσωμεν μετά εν ή δύο ή τρία ή τέσσαρα έτη, προτού ίσως εορτάσωμεν την εκατονταετηρίδα της εθνικής ανεξαρτησίας, την σύγκρουσιν, εν μονομαχία πλέον, προς την Βουλγαρίαν ταύτην, κολοσσιαίως εν τω μεταξύ ηυξημένην, ημείς όντες άνευ πλέον συμμάχων και άνευ φίλων δεν ημπορεί παρά να εξηγηθή διατί διατελούμεν εις οδύνην στυγνήν κατά τας ημέρας ταύτας.