Παρέμβαση

Πολλοί κριτικοί, θεωρητικοί, δημοσιογράφοι κ.λπ. κατήγγειλαν τον «σοσιαλιστικό ρεαλισμό» ως μια βδελυρή πολιτιστική στράτευση έναντι της ελεύθερης εκφραστικότητας του καλλιτέχνη, του οποίου η μόνη στράτευση είναι η δημιουργικότητα και η ιδιοφυΐα του. Συγχρόνως αποθεώνουν τον Banksy και την απολύτως στρατευμένη προφάνεια των εικόνων του. Με την ίδια ευκολία επαινούν τους καλλιτέχνες της Ποπ Αρτ, οι […]

Η αρνητική κριτική του Κώστα Γεωργουσόπουλου για μια παράσταση ήταν μια σημαντική πηγή δυστυχίας για πολλούς του θεατρικού χώρου. Οι ηθοποιοί, ιδίως, είναι απολύτως εκτεθειμένοι, άρα η απόρριψη ή η έγκριση είναι ζωτικής σημασίας. Ο Γεωργουσόπουλος μπορούσε να έχει ένα μορφωμένο άδικο ή ένα τεκμηριωμένο δίκιο. Δεν ξέφευγε εύκολα ο ηθοποιός, ο σκηνοθέτης, ο συγγραφέας. […]

Δεν νομίζω ότι θα λυθούν τα προβλήματα στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό φαίνεται και στον πρόσφατο εσωτερικό ανασχηματισμό. Παραδείγματος χάριν, η διανομή ρόλων ουσιαστικά αφήνει έξω τον Παύλο Πολάκη, τον εκ των εκλογών προκύπτοντα νούμερο δύο. Πώς θα ισορροπήσει αυτό; Αφού δεν υπάρχει θέση αντιπροέδρου του κόμματος και ενώ ήταν ο συντονιστής των τομεαρχών και ξηλώθηκε από […]

Ιούλιος Βερν ή Χέρμπερτ Γουέλς; «20 χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσα» ή «Αόρατος άνθρωπος»; Η σύνδεση δημογραφικού προβλήματος, χωρικής οργάνωσης της χώρας (ερήμωση υπαίθρου, αστυφιλία) και ανάπτυξης, που συμπεριέλαβε στην ιδρυτική διακήρυξη του κόμματός του ο κ. Κασσελάκης, είναι μια ενδιαφέρουσα θέση, όμως μάλλον πληκτικότερη από τα σοσιαλμιντιακά χάπενινγκ του ίδιου. Το κοινό, εκπαιδευμένο […]

Ετσι μεταφράστηκε στα ελληνικά το «North by Northwest» που ο Χίτσκοκ μάς έδωσε το 1959. Μια παρεμφερή σεναριακή ύφανση παρακολουθούσε ο έκπληκτος πολιτικός αναγνώστης, τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες. Αραγε δεκαοκτώ μήνες αδυσώπητου εμφυλίου μπορούν να ισορροπήσουν με τις δύο ώρες τηλεοπτικής ευπρέπειας; Ανισο. Το ντιμπέιτ των υποψηφίων για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ «ανέλαβε» τον ρόλο […]

Εχουν γραφεί στον ευρωπαϊκό Τύπο τα πιθανά σενάρια που συνοδεύουν την εκλογή Τραμπ. Τα ίδια τα κείμενα τα διατρέχει η ηττοπαθής ευρωπαϊκή πρόσληψη των ευρωατλαντικών σχέσεων. Ενα κεντρικό ερώτημα που θέτουν είναι αν η εκλογή θα προωθήσει (έστω και υπό το κράτος ανασφάλειας) την Ευρώπη ή θα την περιθωριοποιήσει περισσότερο. Και (περαιτέρω) περιθωριοποίηση θα είναι […]

«Μην αμελήσετε. Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας θα έχει πολλή ξηρασία». Ετσι έκλεισε ο Μιχάλης Κατσαρός το ποίημα «θα σας περιμένω». Ο ίδιος ήταν λαμπρός θαμώνας της μετεμφυλιακής ξηρασίας. Μιας παράδοξα, εύφορης πολιτικής ξηρασίας, που πότιζε, δεν στέγνωνε τις ψυχές. Πολλοί αριστεροί θρηνούν, αλλά σκέφτομαι ότι πιθανόν καλά κάνει ο Θεός και τιμωρεί […]

Η αποχώρηση του κ. Μητσοτάκη από την αίθουσα της Ολομέλειας στη Βουλή, μόλις ανέβηκε στο βήμα ο κ. Παππάς ως εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, μετέθεσε τη συζήτηση και τους δημοσιογραφικούς τίτλους, από την εξαιρετικά προβληματική για την κυβέρνηση κατάσταση των πυρκαγιών, στην περιφρονητική βαρύτητα της πρωθυπουργικής κοινοβουλευτικής χειρονομίας. Η κίνηση απορρόφησε έξυπνα τους επικοινωνιακούς πόρους που […]

Εάν τελικά εξαφανιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ (με μέριμνα των στελεχών, πρωταγωνιστών), αναδιαρθρώνεται αναγκαστικά ολόκληρο το τοπίο. Το ΠΑΣΟΚ «φορτώνεται» τον σύνθετο ρόλο να ενσωματώσει πολιτικές που χάριν συντομίας ονομάζουμε κοινωνιστικής κατεύθυνσης, και συγχρόνως πολιτικές ηθικής ανάταξης ολόκληρου του θεσμικού πεδίου. Λαϊκή μέριμνα (άρα κοινωνική ευστάθεια) έναντι επιδοματικού εκμαυλισμού και αντιρουσφετικός εκδημοκρατισμός / εξορθολογισμός του κράτους. Αυτά […]

Στον τόπο μας δεν υπάρχει ισχυρή δομή (πολιτική, ηθική, αισθητική), άρα στις συνθήκες υγρού, μπορούν να συντελεστούν τα πάντα. Η αγχογόνος φάση αποδυνάμωσης της Νέας Δημοκρατίας, η μεταβατική περίοδος του (αρκετά ευσταθούς) ΠΑΣΟΚ και η ασύλληπτη ρευστότητα στον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία μάλιστα επηρεάζει όλο το τόξο, από την Κεντροαριστερά μέχρι και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, δημιουργούν […]

Ηταν μια ωώδης τηλεοπτική συζήτηση, των υποψηφίων για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, εντούτοις είχε πολιτικό ψαχνό. Ωώδης, εννοώ λεία και καμπύλη, που δεν επέτρεψε τις υφέρπουσες οξείες γωνίες και τα σιδερόκαρφα να εκδηλωθούν με τηλεοπτική φαντασμαγορία. Η ευπρέπεια είχε να κάνει και με το ότι έπρεπε να δοθεί κάποιο αντιπαράδειγμα στο σύστριγκλο του ΣΥΡΙΖΑ, είχε […]

Εχουν εξαντληθεί όλα τα είδη ίντριγκας στη συγκρότηση του νέου ΣΥΡΙΖΑ. Η συγκεκριμένη πολιτική δεξιότητα, η ίντριγκα, δεν έχει ξεκινήσει, ούτε τελευταία με την απόλυση του κ. Κασσελάκη, ούτε έναν χρόνο πριν με την εκλογή του. Οι μεθοδεύσεις υπήρχαν ανέκαθεν, απλώς καλύπτονταν. Οχι βέβαια από κάποια κομψότητα, αλλά είτε από την εξουσιαστική φαντασίωση είτε (την […]

Τα έργα λογοτεχνίας, τέχνης, ούτως ή άλλως, «διορθώνονται», αναθεωρούνται μέσα από τις αναγνώσεις τους, μέσα από τις νέες θεάσεις τους. Αυτή η εκ των πραγμάτων κριτική λειτουργία διαχωρίζει τις περιττογραφίες, τους φιλολογικούς ή τεχνοκριτικούς ναρκισσισμούς, τα νωπά και διαρκή. Κάθε γενιά, κάθε ηλικία, «συγγράφει» εκ νέου το κειμενικό έργο (ανασυγκροτεί το κειμενικό γεγονός), ανασυνθέτει το […]

Η κ. Αννα Διαμαντοπούλου θα «επαναπατρίσει» τους σημιτικούς που στεγάστηκαν στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη; Φαίνεται ότι πολλοί εξ αυτών, εγκαταλείπουν το κυβερνητικό κόμμα και την επιφάνεια που συνέθεσε ο πρόεδρός του. Εγκαταλείπουν όχι μόνο λόγω της κατάρρευσης των ατομικών προϋπολογισμών που πιέζουν τους πολίτες, αλλά και εξ αιτίας των εφαρμοζόμενων  οικονομικών πολιτικών (που τις […]

Με μια λιτή αλλά και αβίαστα περιεκτική φράση ο Γεώργιος Παπανδρέου, το – ίσως όχι και τόσο – μακρινό 1963, προσέγγισε αυθεντικά το ζήτημα της άσκησης κριτικής στις δικαστικές αποφάσεις. Οι κρίνοντες κρίνονται για τις κρίσεις τους, που αποτελούν έργα ανθρώπων, με αυξημένη βεβαίως πολιτειακή αξία και νομική δεσμευτικότητα. Η κριτική στις δικαστικές αποφάσεις δεν […]

Η μις Χάβισαμ στις «Μεγάλες προσδοκίες» του Κάρολου Ντίκενς έχει παγώσει τον χρόνο στη στιγμή της ματαίωσης του γάμου της. Ο άνδρας που είχε ερωτευτεί την εγκατέλειψε. Αράχνες τυλίγουν τα έπιπλα του αρχοντικού, τη γαμήλια τούρτα, ενώ η ίδια εξακολουθεί, χρόνια μετά, να φορά το νυφικό. Ακινητοποίησε τον χρόνο προσπαθώντας να αλλάξει τη μοίρα. Να […]

Οι περισσότεροι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ διεκδικούν κάτι που λείπει και που πρέπει να αναπληρώσουν για λογαριασμό του κόμματος. Εναν διαφορετικό του υπάρχοντος πολιτικό εαυτό με κεντρικό χαρακτηριστικό «να ξαναγίνουμε αυτό που ήμασταν». Η εσωτερική σύγκρουση στον ΣΥΡΙΖΑ αναπτύσσεται πάνω στην «αποαριστεροποίηση», τα νέα ήθη και τη νέα ιδιόλεκτο (που κατά τους επικριτές επιβάλλει ο κύριος […]

Στην πρόσφατη ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή, ο κ. Κασσελάκης σκιαγράφησε μια πρόταση οργανωτικής ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ. Κύριο στοιχείο της, τουλάχιστον όπως διατυπώθηκε, είναι η γεωγραφική διάρθρωση του κόμματος. Οχι η κλαδική, εργασιακή, παραγωγική. Είναι ενδεικτικό ότι το ίδιο στοιχείο, η γεωγραφία, χαρακτηρίζει και τις μορφές κοινοβουλευτικής αντιπροσώπευσης. «Ολη η Ελλάδα μπλε» κ.λπ. Το πολιτικό […]

Οπρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι πεπεισμένος ότι από την περίοδο της εσωκομματικής του νίκης εξελίσσεται ένα συστηματικό εγχείρημα αποκαθήλωσής του. Στο συνέδριο έγινε ακόμα μια κίνηση κλονισμού του, που δεν προχώρησε. Σήμερα, κατά τη νέα φάση μετεκλογικής αβεβαιότητας και εσωκομματικής κρίσης, υποπτεύεται (όπως προκύπτει από συνέντευξή του) ότι η φιλολογία περί «Κεντροαριστεράς» είναι ακόμα μια παγίδα […]

Οι γκρίνιες μέσα σε ένα δομημένο κόμμα όπως αυτό της Νέας Δημοκρατίας δεν συγκρίνονται με τους αναστεναγμούς εντός του θορυβώδους και μόνιμα ευρισκόμενου σε αναταραχή ΣΥΡΙΖΑ. Στον τελευταίο, κατά κάποιον τρόπο, έχει διαμορφωθεί ένα «ψημένο» ακροατήριο, συνηθισμένο στις ανατροπές και το οποίο ούτως ή άλλως έχει διαφορετικά ζητούμενα από το καλομαθημένο στην εξουσία κομματικό ακροατήριο […]

Η άνοδος της υπερδεξιάς βολεύει. Η αριστερά χωρίς να έχει λύσει στοιχειώδη ιδεολογικά και φυσιογνωμικά προβλήματα και ενώ ταξιδεύει ανυποψίαστη στη θάλασσα των αντιφάσεων και των αντινομιών, μέσα από την επίκληση της υπερδεξιάς, ενοποιείται και πάντως καλύπτει τα κενά της. Το «Νέο Λαϊκό μέτωπο» στη Γαλλία, μου φαίνεται εξαιρετικά θνησιγενές όχι μόνο λόγω ποικίλων και […]

Ο Ευρωπαίος φοβάται. Ηλικιωμένος, οικονομικά πιεσμένος, χωρίς παιδιά, σέρνει τα βήματα στα ελληνικά νησιά για να επιστρέψει, εξίσου μελαγχολικός, τον Σεπτέμβριο στην κινδυνώδη και εγκληματογόνο καθημερινότητά του. Φοβάται ότι θα τον κακοποιήσουν στο μετρό, θα τον κλέψουν οι τράπεζες, δεν θα βρει γιατρό. Η περίφημη σύγκλιση συμβαίνει ήδη. Επί του φόβου. Και των πολιτικών αποτελεσμάτων […]

Μοιάζει μη πολιτικό. Υπήρξε μια ανεξήγητη αντίδραση στην εικονογράφηση του Δημήτρη Μυταρά σε ένα ιδιωτικό και μοναχικό εκκλησάκι κοντά στο Σούνιο. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, χαρακτηρίστηκε «τερατούργημα». Ο σημαντικός έλληνας ζωγράφος ανέπτυξε ένα ελεύθερο εκκλησιαστικό αφήγημα βασιζόμενος σε αντηχήσεις βυζαντινών ιδιωμάτων, σε μορφικά «κτερίσματα» της Γενιάς του ’30 και φυσικά στον ενδιάθετο εξπρεσιονισμό του απολύτως αφομοιωμένου […]

Οποτε η Ελλάδα καταλαμβανόταν από εθνική ανασφάλεια (δηλαδή σχεδόν μονίμως) προέβαλλε «πολιτιστικά ζητήματα» ως μείζονα, ως ταυτοτικά. Οι μελετητές π.χ. θεωρούν τα «Ευαγγελικά» και τα «Ορεστειακά» και τις εκρηκτικές εκφάνσεις του γλωσσικού ζητήματος (μάλιστα σε μια εποχή ευρύτατου λαϊκού αναλφαβητισμού) ως εκδηλώσεις της εθνικά και κυρίως οικονομικά ταπεινωτικής ήττας στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Ενώ […]