ΡΕΥΜΑΤΑ & ΙΔΕΕΣ

Ναι, υπάρχει τρόπος και να απομυθοποιήσουμε την παντοδυναμία των υπολογιστών και να αποτρέψουμε τον κίνδυνο να μας κάνουν να ξεχάσουμε την έννοια των ανθρώπινων αρετών. Ας διαβάσουμε, για παράδειγμα, τους παρακάτω στίχους από το ποίημα «Ο ερωτευμένος» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες, σε μετάφραση Δημήτρη Καλοκύρη, από τα «Ποιήματα» των εκδόσεων Πατάκη: «Πρέπει να προσποιηθώ πως […]

Το επεισόδιο με τον κουρέα του το διηγείται ο Τζόσουα Ρόθμαν, αρχισυντάκτης του περιοδικού New Yorker στο πεδίο των ιδεών. Τα συστήματα της ΑΙ, γράφει, μπορούν να πλέον να δημιουργήσουν ποιήματα, δοκίμια, δημοσιογραφικά κείμενα και ανέκδοτα, να κάνουν συζητήσεις για την οικονομία, τον υπαρξισμό ή τη Μέση Ανατολή, να σχεδιάσουν πειράματα, να προβλέψουν λύσεις, να […]

Είμαστε λοιπόν οι Σοβιετικοί του 2024; Ο 60χρονος ιστορικός αναγνωρίζει ότι η σύγκριση μπορεί να ακούγεται υπερβολική, αν όχι γελοία. Θεωρητικά, υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη δυσλειτουργική κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία που έχτισε ο Στάλιν και κατέρρευσε μόλις προσπάθησε να τη μεταρρυθμίσει ο Γκορμπατσόφ, και στη δυναμική οικονομία της αγοράς για την οποία υπερηφανεύεται η Αμερική, […]

Μπορούμε να ξεκινήσουμε από έναν φιλόσοφο που διετέλεσε και πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. «Στην ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία της λατρείας», είπε ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ στην περίφημη ομιλία του τον Ιανουάριο του 1941 περί των Τεσσάρων Ελευθεριών, «πρέπει να προσθέσουμε την ελευθερία έναντι της ένδειας και την ελευθερία έναντι του φόβου». Ακριβώς, λέει ο […]

Στην Κριτική του πρακτικού Λόγου(1788), ο Καντ μας καλεί να φανταστούμε έναν άνδρα που λέει ότι όποτε περνάει μπροστά από έναν «συγκεκριμένο οίκο» (ανοχής) καταλαμβάνεται από έναν ακατανίκητο πειρασμό. Οταν όμως πληροφορείται ότι μπροστά στον οίκο θα τοποθετηθεί μια κρεμάλα έτσι ώστε μόλις βγει θα απαγχονιστεί, διαπιστώνει ότι μπορεί να αντισταθεί θαυμάσια στον πειρασμό. Ολοι […]

Tι βεβαιότητες κρατάμε στο τέλος της ζωής μας; Πώς αντιμετωπίζουμε τον θάνατο όταν μας πλησιάζει; Στο πρώτο επεισόδιο μιας νέας σειράς με αυτή τη θεματολογία, η Monde συνομιλεί με τον 72χρονο Κοντ-Σπονβίλ, που γνώρισε μεγάλη επιτυχία το 1995 με τη «Μικρή πραγματεία περί μεγάλων αρετών» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Εξάντας). «Δεν αισθάνομαι αδύναμος, αλλά […]

H αλήθεια είναι ότι τα πράγματα άλλαξαν στη συνέχεια. Στις ανεπτυγμένες χώρες, τουλάχιστον, ο κόσμος διάβαζε εφημερίδες, έβλεπε δελτία ειδήσεων, παρακολουθούσε την επικαιρότητα. Η ερευνητική δημοσιογραφία σημείωσε ξακουστές επιτυχίες, όπως ήταν το Γουότεργκεϊτ στις ΗΠΑ το 1972 (στην «Washington Post»), η αποκάλυψη της παρακολούθησης των τηλεφώνων στη Βρετανία το 2011 (στην «Guardian»), τα ρεπορτάζ της […]

Η Τζόζεφιν Κουίν δεν είναι τόσο σίγουρη. Η βασική κινητήρια δύναμη της ανθρώπινης ανάπτυξης σε όλες τις εποχές, γράφει στο νέο της βιβλίο «Πώς ο κόσμος δημιούργησε τη Δύση» (εκδ. Random House), είναι η επαφή διά μέσου και μεταξύ των πολιτισμών, που συχνά καλύπτει απροσδόκητα μεγάλες αποστάσεις. Οι περισσότερες κοινωνίες δεν είναι εσωστρεφείς, αλλά επηρεάζονται […]