Tabula rasa

Το Βreakdance (επίσημος όρος: «Βreaking») ήταν το μοναδικό καινούργιο άθλημα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού που ολοκληρώθηκαν προχτές. Είναι αμφίβολο αν θα συμπεριληφθεί και στους επόμενους του 2028 στο Λος Αντζελες καθώς δεν αναφέρεται στο αρχικό αθλητικό πρόγραμμα, αλλά η αρχή έγινε – όπως και με το Skateboarding (σε δρόμους και πάρκα), το 2020. Και […]

Η ελληνική αποστολή επιστρέφει από το Παρίσι με οκτώ μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τα πήγε πολύ καλά – κι όχι ανέλπιστα. Οι γνωρίζοντας τα μυστικά της μου έλεγαν πριν αρχίσει η περιπέτεια πως δεν θα είναι παράξενο να φτάσει και τα 10 μετάλλια. Είχαν δίκιο. Χάθηκαν τουλάχιστον τρία που ήταν στο χέρι ελλήνων αθλητών να […]

Η τρέχουσα εβδομάδα μάς θυμίζει μια θλιβερή επέτειο: την πυρηνική καταστροφή της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Ταυτόχρονα μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουν περάσει εβδομήντα εννιά χρόνια από τότε που πυρηνικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά (9 Αυγούστου 1945). Αναρωτιέται λοιπόν κανείς, μήπως το πιο σημαντικό γεγονός αυτών των εβδομήντα εννιά χρόνων είναι κάτι που […]

Οι λάτρεις της αλήθειας πάντα προσπάθησαν να την εξυπηρετήσουν και να την προστατεύσουν. Ταυτόχρονα καταπολεμώντας το ψέμα, το λάθος και το μη έγκυρο. Πολλές διαμάχες βασίζονται σε αυτό το δίπολο. Π.χ., με καλές προθέσεις ορισμένοι θέλησαν να μας υπενθυμίσουν ότι ο Καραγάτσης δεν είχε κανονικές απόψεις για τις γυναίκες και ότι δεν είχε συμπεριφερθεί politically […]

Toν γνωρίζω πολύ πριν από τη δεκαετία του 1990, όταν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τον συνάντησα για πρώτη φορά από κοντά. Θα πρέπει να ήταν το 1993. Αλλά τον ήξερα ήδη γιατί μαζί με τον Γιώργο Χρυσοβιτσάνο, τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο και τον Ανδρέα Τύρο ο Αλέξης Δερμεντζόγλου ήταν ένας από τους έλληνες «δασκάλους» μου στην […]

Το φαινόμενο Ντάνινγκ – Κρούγκερ είναι μια γνωστική προκατάληψη που παρατηρήθηκε πειραματικά από τους Ντέιβιντ Ντάνινγκ και Τζάστιν Κρούγκερ στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ το 1999. Σύμφωνα μ’ αυτήν, άτομα με περιορισμένη επάρκεια σε έναν συγκεκριμένο τομέα υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να αναγνωρίσουν τη δική τους έλλειψη δεξιοτήτων και την έκταση της ανεπάρκειάς […]

Ορισμένες φορές χρειάζεσαι μόνο το θρόισμα της γλώσσας. Εκείνες τις στιγμές που σβήνει η ενέργεια της καλοκαιρινής ημέρας και ακούγεται ο αχός της επαρχιακής κωμόπολης βυθισμένης σε λήθαργο. Να, ο Μπέντζι, το μικρότερο παιδί της οικογένειας Κόμπσον: «Κλείστηκε στο κρατικό άσυλο του Τζάκσον το 1933. Ούτε τότε έχασε κάτι, επειδή, όπως και με την αδελφή […]

Προτού τελειώσω το Γυμνάσιο είχα διαβάσει το χιουμοριστικό βιβλίο «Εύρηκα» (Γαλαξίας, 1971), που αναφερόταν στη μεταπολεμική ψωροκώσταινα, του ούγγρου συγγραφέα Γκιόργκι Μικές (1912-1987). Ηταν ένας ξένος που μάλλον αδυνατούσε να κατανοήσει την ψίχα της νεοελληνικής παράδοσης, όπως κι άλλοι επιφανείς σαν τον Λε Κορμπιζιέ ή περιηγητές φιλέλληνες που γράφανε για τον ρυπαρό καλόγερο στον Αθω, […]

Πριν από 43 χρόνια, τον Φεβρουάριο του 1981, με αφορμή τότε την κυκλοφορία ενός εξαιρετικού καλλιτεχνικού άλμπουμ του σπουδαίου μας σκηνογράφου και ενδυματολόγου Διονύση Φωτόπουλου, με τίτλο «Μάσκες», είχα γράψει ένα άρθρο, όπου ανέλυα την έννοια του προσωπείου: «Από όλα τα στοιχεία που συναπαρτίζουν την ΟΨΙΝ (τα σκηνικά, τα ενδύματα, τα αντικείμενα, τις μηχανές) τα […]

Στη σχεδόν με χαμηλωμένα μάτια ερώτηση ενός επιβάτη μέσα στο ταξί, προς τον οδηγό του, που ακούστηκε να λέει καταγγέλλοντας έναν γνωστό πολιτικό πως έχει, εκτός των άλλων περιουσιακών του στοιχείων, τριάντα άδειες για τη λειτουργία ισάριθμων ταξί, «Μα πώς το γνωρίζετε;», η απάντηση, προφερμένη χωρίς κανένα κόμπιασμα ή δισταγμό, ήταν «Για να σου το […]

Η Ειρήνη είναι 12 χρονών και δουλεύει στην ταβέρνα του πατέρα της, στο νησί της. Ηρθε στο τραπέζι μας να μας ρωτήσει αν όλα είναι καλά, αν θέλουμε κάτι. Το ύφος της ήταν σοβαρό, επαγγελματικό. Στις (σαχλές) ερωτήσεις μας, απάντησε ευγενικά: ποια τάξη θα πάει, ναι, της άρεσε η Αθήνα όταν την επισκέφθηκε με το […]

Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων ολοκληρώθηκε με τη Σελίν Ντιόν να τραγουδάει από τον Πύργο του Αϊφελ το «Hymne a l’ amour», τον «Υμνο της αγάπης», ένα τραγούδι της Εντίθ Πιαφ λιγότερο γνωστό από το «La vie en rose» ή το «Non, je ne regrette rien», αλλά με μεγαλύτερη ιστορία. Η Πιαφ το αφιέρωσε […]

Μερικές φορές η συγκυρία λειτουργεί τόσο καταλυτικά, «κουμπώνει» τόσο άψογα για να διορθώσει ένα πρόβλημα που γρήγορα αρχίζει (περίπου σαν ελπίδα πως υπάρχει κάπου κάποια πραγματική Ολίβια Πόουπ που ξέρει τι κάνει) η θεωρία συνωμοσίας: κι αν ήταν όλα ένα καλοστημένο σχέδιο; Ο Τζο Μπάιντεν είχε πει από την πρώτη στιγμή, στην προεκλογική καμπάνια του […]

«Η παρουσία του καταξιωμένου σκηνοθέτη κ. Σμαραγδή αποτελεί σπουδαίο γεγονός για το Συνέδριο στην Αγκυρα», έλεγε η επιστολή πρόσκλησης προς τον γνωστό σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή προκειμένου να παραστεί στο 7ο Διεθνές Συμπόσιο Κινηματογράφου και Φιλοσοφίας (7th International Cinema and Philosophy Symposium) που θα πραγματοποιηθεί το διήμερο 7-8 Δεκεμβρίου στο CerModern Conference Hall της τουρκικής πρωτεύουσας. […]

Κι έρχεται εκείνη η εποχή του χρόνου που θέλεις να τα κρατήσεις όλα απέξω. Να κλείσεις για λίγο τους ήχους και τις εικόνες, για μια παρένθεση ησυχίας και γαλήνης. Σίγαση στις νότες του κομψού επαναστατικού χάους που έρχονται από τη Γαλλία, στα spoiler alerts από το επερχόμενο ανατριχιαστικό υπερθέαμα στην Αμερική. Να μην ξέρεις για […]

Ελληνικό καλοκαίρι είναι εκείνη η εποχή του χρόνου που πολλαπλασιάζονται οι αναρτήσεις και τα δημοσιεύματα για τις «αυθεντικές τηγανητές πατάτες» και ξεκινά η αναζήτηση της «ιδανικής χωριάτικης». Η προσγείωση στην πραγματικότητα βέβαια είναι οδυνηρή, καθώς η αυθεντικότητα είναι έννοια πολύ σοβαρή για να την αφήσουμε στους λαδέμπορες και το ιδεώδες απλησίαστο, επειδή αυτή είναι η […]

Τη μαμά μου τη λένε Κατερίνα. Πρέπει να ήμουν γύρω στα οκτώ, όταν ένα απόγευμα επέστρεψε σπίτι από τη δουλειά με ένα βιβλίο για μένα, «Το καπλάνι της βιτρίνας», το οποίο έμελλε να είναι και το πρώτο μάθημα Δημοκρατίας που πήρα χωρίς καν να το καταλάβω. Θυμάμαι να με συνεπαίρνει ο τρόπος γραφής της Αλκης […]

Τον Απρίλιο του 1981 δημοσίευσα μια επιφυλλίδα με τον παραπάνω τίτλο. Πιστεύω πως αυτόν τον καιρό, με τις παραστάσεις αρχαίου δράματος, ιδιαιτέρως στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, εν πλήρει εξελίξει (με το Φεστιβάλ Επιδαύρου να συμπληρώνει φέτος 70 χρόνια από την, άτυπη, εκκίνησή του το 1954 με τον ευριπίδειο «Ιππόλυτο» του Εθνικού Θεάτρου, του Ροντήρη, του […]