Θεσμογραφίες

Σε εποχή στην οποία αποτελεί παράδειγμα πολιτικής επιτυχίας ο 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και καθίσταται όλο και πιο εμφανής η διάσταση μεταξύ εκείνων που αποφασίζουν και εκείνων που υφίστανται τις αποφάσεις, ένα μεγάλο αίτημα, και ένα μεγάλο πρόβλημα, συνδέεται με την εμπιστοσύνη έναντι των θεσμών, ιδίως έναντι των κυβερνήσεων. Το αίτημα και το έλλειμμα […]

Οι εξελίξεις στην Ευρώπη – με μια νέα ακραία κυβέρνηση να ετοιμάζεται να εγκατασταθεί στην Αυστρία –, οι συνεχείς αναμείξεις του Μασκ στα εσωτερικά άλλων χωρών, καθώς και, σε συμβολικό επίπεδο, ο θάνατος του Ζαν-Μαρί Λεπέν, έφεραν στο προσκήνιο τον ρόλο της Ακροδεξιάς στη διεθνή πολιτική σκηνή. Μια νέα διάκριση κάνει την εμφάνισή της, σε […]

Αιματοχυσίες, όπως αυτές που συνέβησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο ξεκίνημα ακριβώς της χρονιάς επανακατάληψης της προεδρίας από έναν άνθρωπο που την προηγούμενη φορά κόντεψε να διαλύσει και την προεδρία και τη χώρα του και τον κόσμο, θα αρκούσαν ως σήμα κινδύνου, και ταυτόχρονα εγρήγορσης. Ακόμα πιο δυσοίωνες, ωστόσο, καθώς φανερώνουν μόνιμες τάσεις, είναι η πορεία […]

Η χρονιά που φεύγει δεν μπορεί να κριθεί μόνο, ούτε καν κυρίως, από τα γεγονότα της – όσο κι αν πολλά από αυτά, ιδίως τους τελευταίους μήνες, ήταν συγκλονιστικά. Ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχουν οι ευρύτερες τάσεις που δεν ξεκινήσαν μεν, αποκρυσταλλώθηκαν δε μέσα στο 2024. Τάσεις που, ας το πούμε από την αρχή, είναι σχεδόν […]

Οι τελευταίες στιγμές του τρομερού έτους που κλείνει αποκαλύπτουν το θεμελιώδες στοιχείο του: την επί πάντων εξάπλωση του πνεύματος του πολέμου. Πολέμου επί του πεδίου και πολέμου κατά της δημοκρατίας. Φυσιολογικές εξελίξεις αλλά και εντελώς εξαιρετικά γεγονότα εντάσσονται στο σχήμα μιας «νέας τάξης», που εκπροσωπεί την απόλυτη αταξία. Ενας πόλεμος, στη Συρία, που διαρκούσε δεκατρία […]

Με μια πρώτη ματιά – επιφανειακή μεν, βασισμένη σε γεγονότα δε – το «δυτικό μοντέλο δημοκρατίας» βρίσκεται σε μεγάλη κρίση, αν όχι σε αποδρομή. Στα δύο γεωγραφικά και πολιτικά αγκωνάρια της «Δύσης», τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, οι τριγμοί είναι ισχυροί, συνεχόμενοι και διαβρωτικοί. Στην Αμερική, ένα τυπικά δημοκρατικό σύστημα – θεωρητικά όλοι ψηφίζουν, […]

Πολέμους, κλίμα, διακυβέρνηση, οικονομία – όλα τα σαρώνει, και με τον τρόπο της, τα «λύνει», η νέα εποχή που έχει ανατείλει, η εποχή του δικαιωμένου Τραμπ. Στο πολεμικό μέτωπο, οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν δραματικά, και προς δραματική κατεύθυνση. Και μόνο το γεγονός της νίκης του Τραμπ, συν οι σαφείς δηλώσεις για το είδος της «βοήθειας» που […]

Η εκλογή Τραμπ ήταν, βέβαια, το επιστέγασμα, όμως υπάρχουν και άλλα σημάδια για την είσοδο σε μια νέα εποχή. Η εποχή αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με τις σχεδόν βέβαιες γεωπολιτικές, κλιματικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, αλλά και με την ίδια τη δημοκρατία. Που όχι απλώς απειλείται, αλλά, για να πούμε τα πράγματα με […]

Ελάχιστες μέρες πριν από τις κρισιμότερες εκλογές της ήδη εκτροχιασμένης εποχής μας, το αποτέλεσμα παραμένει, θεωρητικά, ανοικτό, αλλά ένα προαίσθημα ματαιότητας και αδυναμίας είναι κυρίαρχο: μοιάζει σαν η Αμερική και ο κόσμος να ετοιμάζονται, από την ερχόμενη Τετάρτη, να κάνουν ένα άλμα στο κενό. Ενα κενό που δεν θα έχει τίποτα το πρωτόγνωρο ή το […]

Το λεγόμενο «ευρωπαϊκό μεταναστευτικό ζήτημα» έχει πολλές κι επικαλυπτόμενες όψεις, που διευκολύνουν παρανοήσεις, τις οποίες, στη συνέχεια, μέρος της πολιτικής τάξης συνειδητά εργαλειοποιεί. ¢ Υπάρχει η νομική όψη: τι επιτρέπεται (η ελεύθερη κίνηση προσώπων εντός των ζώνης Σένγκεν, η υποβολή αίτησης ασύλου από μετανάστες και, μέχρι να τους δοθεί απάντηση, η στοιχειώδης προστασία τους), τι […]

Αποτελεί ταυτολογία ότι, με δυο πολέμους σε οριακό σημείο και τη δημοκρατία να υποχωρεί παγκοσμίως, τα πράγματα δεν πάνε καλά. Ειδικά για την Ευρώπη, και κατ’ επέκταση για τη χώρα μας, υπάρχουν και πρόσθετες ανησυχητικές εξελίξεις – χωρίς να υπολογίζουμε τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, που κρέμονται, επίσης, από μια κλωστή. Το πιο σημαντικό γεγονός για […]

Πολύ προβληματικά άρχισε η νέα θητεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Τις δυσκολίες προοιωνίζονταν η αίσθηση ακινησίας, που έρχεται σε αντίθεση με τις ανάγκες των καιρών και την προσμονή των κοινωνιών, καθώς και η επανεκλογή ως προέδρου της Επιτροπής ενός προσώπου που κατεξοχήν εκφράζει την ακινησία. Από τους τρεις σε όλη […]

Το θλιβερό προτελευταίο κεφάλαιο στην κατηφόρα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θυμίζει πόσο εύθραυστη είναι όχι μόνο η συγκυρία αλλά και η δημοκρατία. Eνα κόμμα και ένας νέος αρχηγός, που, μέχρι πριν από έντεκα μήνες, δήλωναν έτοιμοι για νέο ξεκίνημα, βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με το φάσμα της διάλυσης – αυτό θα είναι το τελευταίο κεφάλαιο. Πολλά, πρόσωπα […]

«Μεταπολίτευση» σημαίνει, πέρα και πάνω απ’ όλα, πενήντα χρόνια αδιατάρακτου δημοκρατικού βίου. Πρόκειται για κατάκτηση: όχι απλώς δεν ήταν δεδομένο, αλλά οι συνθήκες της μετάβασης – παράδοση και όχι ανατροπή της χούντας εν μέσω εθνικής καταστροφής – καθώς και η ιστορία της νεότερης Ελλάδας στην αντίθετη κατεύθυνση οδηγούσαν. Και μάλιστα μεγάλη κατάκτηση: η δημοκρατία που […]

Κέρδισε άραγε η Αριστερά τις πρόσφατες εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία; Η απάντηση δεν είναι δυνατόν να είναι καταφατική, και, ακόμα λιγότερο, εξαγώγιμη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Εργατικοί ήρθαν καθαρά πρώτοι, αλλά δεν κατήγαγαν εκλογικό θρίαμβο, καθώς πήραν χαμηλότερο ποσοστό και λιγότερες ψήφους από ό,τι στην ήττα του 2017. Ούτε μπορούν να χαρακτηριστούν, […]

Σε δύο εξαιρετικά σημαντικές χώρες του κόσμου, άρα σε ολόκληρο τον κόσμο, η δημοκρατία ξαφνικά κινδυνεύει. Με καθοριστική ευθύνη των ανθρώπων που ηγούνται των χωρών αυτών και που, ενώ είχαν αμφότεροι διακριθεί ως υπερασπιστές της δημοκρατίας, τώρα τους ενώνει η έννοια της ύβρεως: συνεχίζουν να αποτελούν μακράν καλύτερη λύση από τους αντιπάλους τους, αλλά πυροδότησαν […]

Το («Νέο», για να ξεχωρίσει από το αυθεντικό, του 1936) «Λαϊκό Μέτωπο» στη Γαλλία είναι παιδί εξαιρετικών περιστάσεων. Δεν αποτελεί κόμμα αλλά συνεννόηση μεταξύ αορίστως «αριστερών» κομμάτων – το παρακμασμένο αλλά ανακάμψαν στις πρόσφατες ευρωεκλογές Σοσιαλιστικό Κόμμα, τη ριζοσπαστική, λαϊκιστική και απομυθοποιημένη Ανυπότακτη Γαλλία, Οικολόγους με κομμένα φτερά και ένα παραπαίον επί δεκαετίες Κομμουνιστικό Κόμμα […]