Βουστροφηδόν

Συχνά φέρνω στον νου μου το απάνθρωπο πεπρωμένο του Αρτέμη Μάτσα (1930-2003). Κοντός, άσχημος, με καταχθόνιο βλέμμα κι εριστική φωνή –ό,τι εγγύτερο στο λαϊκό στερεότυπο του καταδότη των Γερμανών. Πώς να σου περάσει από το μυαλό ότι ο σαδιστής δωσίλογος του σινεμά ήταν στην πραγματικότητα ένας ευαίσθητος και καλλιεργημένος άνθρωπος που, τον καιρό της Κατοχής, […]

Πάει καιρός, δεν θυμάμαι πια πότε –ου γαρ έρχεται μόνον –που έπεσε στα χέρια μου μια ευφάνταστη μελέτη. Εκεί διάβασα ότι, εάν υπήρχε μια ανθρώπινη κοινωνία με τον σημερινό τεχνολογικό πολιτισμό –ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο ανεπτυγμένη –αλλά με γενετικό προκαθορισμό το μέσο προσδόκιμο ζωής του ανθρώπου να είναι τα επτακόσια χρόνια, αντί για τα εβδομήντα […]

Συνήθως αυτή η σκηνή περιλαμβάνεται τα τελευταία χρόνια στις παγκόσμιες ανθολογίες κινηματογραφικών ψυχολογικών θρίλερ. Προέρχεται από την ταινία Η έκτη αίσθηση (1999) του ινδο-αμερικανού σκηνοθέτη Μ. Νάιτ Σιάμαλαν. Είναι ένας φορτισμένος διάλογος ανάμεσα σ’ έναν παιδοψυχολόγο που τον υποδύεται ο Μπρους Γουίλις κι ένα οκτάχρονο αγόρι, έξοχα ερμηνευμένο από τον Χάλεϊ Τζόελ Οσμεντ (μια βασανισμένη […]

Το πρόσφατο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη έχει αρχίσει ήδη να δρέπει τους καρπούς του διαφημιστικού του ιδρώτα. Ο τίτλος της αγγλικής έκδοσης («BodleyHead», 2017) ήταν ειρωνικά συγκρατημένος, όσο κι ένα ελαφρύ μειδίαμα που δεν στερείται αυτοσαρκασμού: «Ενήλικες στο δωμάτιο». Παρέπεμπε ευθέως στη θρυλική ρήση, με την οποία η Κριστίν Λαγκάρντ έκλεισε στον Γιάνη (και στην […]

Ο άνδρας ρωτάει τη γυναίκα του: «Εάν σου έδιναν ένα εκατομμύριο ευρώ, θα με απατούσες;». «Ε ναι, γλυκέ μου, θα σε απατούσα». Ρωτάει την κόρη του: «Θα πήγαινες με κάποιον για ένα εκατομμύριο ευρώ;». «Ναι, μπαμπά, θα πήγαινα». «Λοιπόν, γιε μου» τεκμαίρεται ο πατέρας. «Θεωρητικά, έχουμε δύο εκατομμύρια ευρώ. Πρακτικά, έχουμε δύο πουτάνες μέσα στο […]

Η Οκτωβριανή Επανάσταση έγινε τον Νοέμβριο –και αυτό το σύντομο καλαμπούρι, που συνδέει τόσο πετυχημένα τους κομμουνιστές με τους παλαιοημερολογίτες, μας αποκαλύπτει περισσότερα για τη θρησκευτική φυσιογνωμία του κομμουνιστικού κόμματος από όσα θα ήθελαν ή θα άντεχαν ποτέ οι ίδιοι οι κομμουνιστές να παραδεχτούν. «Για τον μελετητή της Ρωσικής Επανάστασης», γράφει ο Τσάινα Μίεβιλ στον […]

Το ανέκδοτο είναι μπαγιάτικο, αλλά το μήνυμά του διαχρονικό. Ο μπαμπάς γάτος κρίνει ότι έφθασε το πλήρωμα του χρόνου για να εκπαιδεύσει σεξουαλικά τον κανακάρη του. Τη νύχτα ανεβαίνουν μαζί στα κεραμίδια. Ο μπαμπάς γάτος ρίχνει όλα τα σαγηνευτικά του μπάσα στο ερωτικό κάλεσμα: «Νιάου, νιάου». Καμία γάτα δεν εμφανίζεται. Ο κανακάρης, πιο αδέξια, μιμείται […]

Πριν από μερικά χρόνια ο Αδωνις Γεωργιάδης είχε αφηγηθεί στον Βήμα FM το ακόλουθο περιστατικό. Βρισκόταν στο Ναύπλιο, σε μια υπαίθρια έκθεση βιβλίου. Είχε απλώσει στους πάγκους όλη την πραμάτεια του –κυρίως μεταφράσεις από την αρχαία ελληνική γραμματεία. Ενα νεαρό ζευγάρι πλησίασε και άρχισε να περιεργάζεται τους τίτλους. Ο άνδρας κοντοστάθηκε μπροστά από τους «Βίους […]

Ξέρω, δεν είναι εύκολο. Το να πεις σε έναν σημερινό έφηβο ότι κάποιοι κάπου κάποτε αγόραζαν το Playboy για να διαβάσουν ένα σημαντικό κείμενο δεν ακούγεται περισσότερο πειστικό από το να ισχυριστείς ότι έβαλες χτες να δεις μια τσόντα για να διαπιστώσεις την κυριαρχία της πρωταγωνίστριας πάνω στα εκφραστικά της μέσα ή ότι έπαιρνες μάτι […]

Ο Γκράουτσο Μαρξ (1890-1977), ο ιθύνων νους των τεσσάρων κωμικών αδελφών Μαρξ, έχει πει πολλές αμίμητες χαριτωμενιές, μεταξύ των οποίων και την παρακάτω: «Αυτές είναι οι αρχές μου. Και αν δεν σου αρέσουν… εντάξει, έχω κι άλλες». Νομίζω πως δεν θα δυσκολευτούμε να εντοπίσουμε ανάμεσα στο πολιτικό μας προσωπικό εκείνους που όχι μονάχα ενστερνίζονται το […]

Το 1968 ο βραχύσωμος πολωνός εμιγκρέ Ρομάν Πολάνσκι, γνωστός ήδη στους κοσμικούς κύκλους του Χόλιγουντ με το παρατσούκλι «ο Νάνος», πρέπει να ήταν ένας από τους πιο ευτυχείς κατοίκους στον πλανήτη. Παντρεμένος με τη Σάρον Τέιτ, μια αδιαφιλονίκητη καλλονή από το Τέξας (καλλονή με τη βούλα: βραβευμένη σε καλλιστεία), είχε ταυτόχρονα υπογράψει ως σκηνοθέτης το […]

Εφέτος τον Δεκέμβριο ο Νίκος Μιχαλολιάκος θα κλείσει τα εξήντα του χρόνια. Δεν τον λες ηλικιωμένο, δεν τον λες και ξεπεταρούδι. Εάν αναλογιστείς ότι, πριν από σχεδόν μισόν αιώνα, η Ρένα Βλαχοπούλου σκανδάλιζε ως «Μια τρελή τρελή σαραντάρα» και ο Γιώργος Ζαμπέτας μας διαβεβαίωνε σκωπτικά ότι ο πενηντάρης είναι «ένας νέος της εποχής», αντιλαμβάνεσαι πως […]

Μήπως η μνήμη είναι μια υπερτιμημένη αξία; Ακούμε συχνά πως εάν ξεχάσουμε τα εγκλήματα του παρελθόντος, θα καταδικαστούμε να τα επαναλάβουμε. Ο Κιθ Λόου τολμάει να αντιστρέψει το σκεπτικό: μήπως έχουμε καταδικαστεί να επαναλαμβάνουμε τα εγκλήματα του παρελθόντος επειδή ακριβώς αρνούμαστε να τα ξεχάσουμε; Μήπως έχουμε εγκλωβιστεί σε μια αέναη ιστορική βεντέτα –«μου έκανες, σου […]