Επιφυλλίδα

Δεν χρειάζεται να έρθει το καλοκαίρι για να καταλάβεις πόσο βασανίζονται όσοι εργάζονται ως ψήστες στα ψητοπωλεία είτε της Αθήνας είτε των επαρχιακών πόλεων –της πρωτεύουσας βέβαια πολύ περισσότερο. Εκτός και αν το ψητοπωλείο είναι στην είσοδο ενός χωριού, και το χωριό συμβαίνει να έχει ευλογηθεί με πολύ πράσινο –όλο και κάποιο ζείδωρο αεράκι θα […]

Μνήμη Ελπης Αθανασοπούλου Αδυνατεί να καταλάβει κανείς γιατί δεν μπορεί να μοιράζεται κάτι με τους άλλους, αν και έχει σαφώς ιδιωτικό χαρακτήρα, όταν με τη γνωστοποίησή του πολλοί θα συγκινηθούν, θα ευφρανθούν, θα αποκτήσουν μιαν ανάμνηση που –ποιος ξέρει; –μπορεί να αποδειχθεί παρηγορητική και για τους ίδιους. Ηταν πριν από περίπου μία εβδομάδα στην κηδεία […]

Η αυθεντικότητα ενός μεμονωμένου περιστατικού, άγνωστου, μπορεί να αποκαλύψει πληρέστερα μια κατάσταση όχι απλώς μελαγχολική -για τη γνώμη μας εφιαλτική- αν συγκριθεί με περιστατικά που γίνονται ευρέως γνωστά και επειδή συζητιούνται πλατιά, φαντάζεται ο καθένας πως έχει πάψει να υφίσταται το πρόβλημα όπως ακριβώς το εικονογραφούν. Νέος ηθοποιός και τραγουδιστής μάς τηλεφώνησε πριν από λίγες […]

«Σιγά σιγά μυθιστορίζεσαι», είναι ένας εξαίσιος –ο αρχικός –στίχος του ποιήματος «Υπόφωτο» της Κικής Δημουλά. Οποιες κι αν είναι οι εντυπώσεις που γεννάει η περιήγηση της έκθεσης της αφιερωμένης στη θεατρική συγγραφέα Λούλα Αναγνωστάκη, που οργάνωσε το Φεστιβάλ Αθηνών στο 260 της οδού Πειραιώς, για όσους τουλάχιστον υπήρξαν φίλοι της δημιουργού της «Νίκης» και της […]

Οσοι έχουν την ωραία, θεάρεστη μάλλον, συνήθεια να κρατάνε αποκόμματα εφημερίδων ή και εφημερίδες ολόκληρες, είναι σε θέση να μιλήσουν για μια «προίκα», σε σχέση με τους ίδιους ή με τους επιγόνους τους, που αισθάνονται να σχηματίζεται, μη συγκρίσιμη με οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο, ακόμα και πολλαπλάσιου οικονομικού αντικρίσματος. Με το μεγαλύτερο βάρος της «προίκας» […]

Ενα όνομα είναι πάντα ένα όνομα. Και ελάχιστη ή μάλλον ανύπαρκτη είναι η ευθύνη του ανθρώπου που το φέρει, αφού η επιλογή του χρεώνεται αποκλειστικά στους γονείς ή στους αναδόχους, έτσι ώστε Αναξίμανδρος ή Χρυσοβαλάντης είναι εντελώς κουτό να τους κρίνει κανείς για κάτι που το απέκτησαν σε ηλικία πλήρους άγνοιας. Βέβαια όταν βαφτίζεται ένα […]

Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς ακριβώς την έκταση, την αναμφισβήτητα τεράστια, που θα πήρε στο Διαδίκτυο, στην Ευρώπη και στην Αμερική μια είδηση -έχει κλείσει μόνο ένας μήνας- που ήθελε την Μπάρμπαρα Μουρ, ένα κουνελάκι του «Playboy», να έχει, σύμφωνα με ομολογία της ίδιας, σεξουαλικές σχέσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ από τον Μάρτιο ώς τον […]

Ευτυχώς, δεν αφορά μόνον εμάς τους Ελληνες, διαφορετικά θα είχαμε έναν λόγο παραπάνω να θρηνούμε για τα χάλια μας, χωρίς όμως η παγκοσμιότητα του φαινομένου να το κάνει λιγότερο ανώδυνο και ηθικά κατάπτυστο. Πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς το ενδιαφέρον για πρόσωπα όπως ο πρίγκιπας Κάρολος και η δούκισσα Καμίλα που ήρθαν τελευταία στην Ελλάδα […]

Στην εξόχως κατατοπιστική και διαφωτιστική συνέντευξη του Αντρέ Γερολυμάτος με τον συνάδελφο Δημήτρη Δουλγερίδη, που δημοσιεύθηκε στο «Βιβλιοδρόμιο» του περασμένου Σαββατοκύριακου με αφορμή το βιβλίο του «Εμφύλιος, Ελλάδα 1943-1949, Ενας διεθνής πόλεμος», ο διαπρεπής ελληνοκαναδός ιστορικός λέει ανάμεσα σε άλλα, και πιο συγκεκριμένα ως απάντηση στο ερώτημα «Οταν γράφετε ότι η Κατίνα Παξινού έπαιξε ρόλο […]

Αναμφισβήτητα δεν φταίει το Διαδίκτυο για μια τεράστια ανωμαλία που άλλωστε μετρά πολύ περισσότερα χρόνια σε σχέση με τη δική του εμφάνιση. Ισως να μην είναι άμοιρη ευθυνών για την ανωμαλία αυτή η τηλεόραση, αφού, όσο μπορεί να υπολογίσει κανείς, κάτι διαφορετικό θα πρέπει να συνέβαινε τα πριν από την τηλεόραση χρόνια. Με την ευκαιρία […]

Μνήμη Αγγελου Δεληβορριά Ο θάνατος της Μπάρμπαρα Μπους και η συζήτηση για το ποια υπήρξε πραγματικά η ηλικία της, αφού άλλοτε γραφόταν ότι «έφυγε» ενενήντα δύο και άλλοτε ενενήντα έξι και ενενήντα οκτώ χρόνων, επανέφερε στην επικαιρότητα ένα πρόβλημα που, αν και φαίνεται αμελητέο, στην πραγματικότητα κρίνει το σύνολο του πολιτισμού μας. Δεν το κρίνει […]

Επειδή το «θέμα» είναι τεράστιο, θα μπορούσε να σχολιαστεί ακόμα και στις 15 Αυγούστου ώστε να μην μπορεί να πει κανείς πως η μνεία του, σχεδόν δεκαπέντε μέρες αργότερα, σε σχέση με τη «βράση» του είναι παρωχημένη. Εννοούμε την υποδοχή του αγίου φωτός με τιμές αρχηγού κράτους. Μα καλά, δεν βρίσκεται ένας χριστιανός να καταγγείλει […]

Του Χρήστου, που συμφωνεί Δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε ακούσει πολλούς που διατηρούν Facebook να λένε τη φράση «Eχω διακόσιους, τριακόσιους, τετρακόσιους φίλους» και άλλους πάλι να εξομολογούνται με ύφος σεμνό και ταπεινό «Εμένα μου φτάνουν πενήντα φίλοι. Προλαβαίνω να διατηρώ επαφή μαζί τους, τι να τους κάνει άλλωστε κανείς τους περισσότερους;». Και όταν […]

Δεν γίνεται, όλοι σας θα τα έχετε προσέξει, ακόμη και αν δεν έχετε διαβεί ποτέ το κατώφλι τους ή δεν έχετε κοντοσταθεί για να τα παρατηρήσετε καλύτερα. Δεν αποκλείεται, ενώ είστε μέσα στο ταξί, να αναρωτηθήκατε πότε πρόλαβαν και έγιναν τόσο πολλά και πώς είναι δυνατόν, τόσο κοντά το ένα στο άλλο, να υπάρχει για […]

Της Χριστίνας και του Τάκη Δεν μπορείς ποτέ να υπολογίσεις στη ζωή σου ποιος θα σου απλώσει ένα χέρι βοήθειας την ώρα που πνίγεσαι. Μπορεί να φανταζόσουν ότι θα ήταν ένας γνωστός ή ένας φίλος που αυθόρμητα και αυτόματα θα ερχόταν στο μυαλό σου, ενώ θα κινδύνευες, και θα έσπευδες να τον ενημερώσεις, και τώρα, […]

«Η ιστορία της προόδου γράφεται με ανατροπές», είπε ανάμεσα σε άλλα η Φώφη Γεννηματά την περασμένη Παρασκευή από το βήμα του ιδρυτικού συνεδρίου του νέου ενιαίου κεντροαριστερού φορέα στην επίσημη πρώτη του Κινήματος Αλλαγής. Θα ήταν εκ προοιμίου κακόπιστος ή και κακοήθης ακόμη όποιος θα αρνούνταν την τεράστια, πρωτίστως ηθική, σημασία της φράσης αυτής, αφού […]

Οσο κι αν θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, στην πλειοψηφία τους τουλάχιστον, τα επίθετα των ονομάτων που συγκροτούν τον τίτλο της επιφυλλίδας (γράφεται με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων, 4 Μαρτίου 2008, από τον θάνατο της Ελενας Ναθαναήλ) μια απορία τουλάχιστον θα μπορούσε να τη διατυπώσει. Απορία, όχι –προς Θεού –αν γνωρίζονταν μεταξύ τους αφού, […]

Οσο κι αν σε πνίγει η επικαιρότητα, το να τη σχολιάζεις είναι ακόμα πιο πνιγηρό, αφού συνήθως, αν όχι πάντα, το αποτέλεσμα του σχολιασμού από οπουδήποτε κι αν προέρχεται, είναι μηδέν εις το πηλίκο. Είναι ίσως από τα πιο βασανιστικά πράγματα μέσα στη ζωή να κουβεντιάζεις για τα μεγάλα προβλήματα που καίνε τους ανθρώπους και […]

Αισθάνεται την ανάγκη κανείς να συμμετάσχει εκ των υστέρων στην πραγματικά συγκλονιστική έρευνα «Εσείς τι θα βάζατε στο μουσείο του μέλλοντος;», που δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ» του περασμένου Σαββατοκύριακου, προκειμένου να βοηθήσει ώστε το ενδιαφέρον για την έρευνα αυτή να κρατήσει όσο γίνεται περισσότερο. Συγκλονιστική για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, για την έλλειψη κάθε αισθήματος ενοχής […]

Στο εξαιρετικό κείμενό του «Μπιφτέκια από σκουλήκια» το περασμένο Σαββατοκύριακο στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Πανεπιστημίου Θεόδωρος Π. Λιανός έδινε κάποια ανατριχιαστικά στατιστικά στοιχεία. Το κυριότερο: Ενα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον κόσμο σε σχέση με 7,5 δισ. του πλανήτη υποσιτίζονται. Αναμφισβήτητα θα ανήκει σε αυτό το 1 δισ. ο ρακένδυτος και κάτισχνος ηλικιωμένος που εκμεταλλευόμενος σε μια […]

Στο εξαιρετικά εμπεριστατωμένο κείμενο της Νατάσας Μπαστέα για τον Μπαράκ Ομπάμα που δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» (21-22 Ιανουαρίου) διαβάζουμε ότι ο τέως αμερικανός πρόεδρος, δεκατέσσερις μήνες μετά την εκλογή και τη διακυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, είπε: «Σκέφτομαι πολύ ποια θα είναι η επόμενη ενασχόλησή μου. Υπάρχουν πολλά θέματα, όμως τα πιο σημαντικά είναι να βοηθήσω […]

Είναι κυριολεκτικά να τρελαίνεται κανείς με όσα ακούγονται να λέγονται καθημερινά στο δρόμο και στα μέσα συγκοινωνίας. Φτάνεις να υποψιάζεσαι πως άγνωστοί σου άνθρωποι κάθε άλλο παρά άγνωστοί σου είναι ώστε να έχουν βαλθεί τόσο μεθοδικά να σου σπάσουν τα νεύρα, σε βαθμό που αν σου έλεγε κανείς ότι έχουν συνωμοτήσει για να σε εξοντώσουν […]

Είναι μεγάλη χαρά όταν πρόκειται να γράψεις για έναν ποιητή και για το έργο του, να τα γνωρίζεις τόσο καλά ώστε να μη σου χρειάζεται οποιοδήποτε βοήθημα ακόμη και για μια πληροφορία όσον αφορά την ημερομηνία γέννησής του ή τον αριθμό των βιβλίων του. Ή όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο Μάνος Χατζιδάκις «ακόμη και με ορό […]

Ο οδηγός του ταξί, δύο τη νύχτα, στη Σόλωνος, υπήρξε αποκαλυπτικότατος, αλλά για λόγους τελείως διαφορετικούς σε σχέση με αυτούς που θα φανταζόταν ο ίδιος. «Εχασα τη γυναίκα μου, το 2010, έμφραγμα και ανακοπή σχεδόν ταυτόχρονα, έσκασε κυριολεκτικά». Συνέχισε λέγοντας κάτι σχετικό και ολοκλήρωσε με τη φράση: «Μήπως ξέρετε κάνα καλό πατσατζίδικο εδώ κοντά;» Χωρίς […]

Η σκηνή είναι απεράντως διαφωτιστική όσον αφορά την ασυμφωνία ή την ανακολουθία με την οποία βιώνουμε όλοι μας το ποιοι νομίζουμε ότι είμαστε και το ποιοι πραγματικά είμαστε. Στην είσοδο ενός κινηματογράφου, πριν από λίγες μέρες, που έπαιζε μια αριστουργηματική σουηδική ταινία (σκόπιμα δεν αναφέρουμε τον τίτλο της γιατί θα ήταν εύκολο να εντοπιστεί ο […]

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν η πανέμορφη κοπέλα που έκλαιγε με αναφιλητά καθισμένη στα σκαλοπάτια μιας πολυκατοικίας επί της οδού Πατούσα (είναι ένας μικρός δρόμος που συνδέει τη Σόλωνος με την Πλατεία Κάνιγγος) είχε ακούσει την ηρωίδα του Αλμπι, τη Μάρθα, στο «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ», να λέει «όλοι κλαίμε, αλλά κλαίμε βαθιά μέσα […]

Ενα βιβλίο, το οποιοδήποτε βιβλίο, επικοινωνεί με τους αναγνώστες του, που είναι εν δυνάμει πάντα πολύ περισσότεροι σε σχέση με όσους πρόκειται να το διαβάσουν, μέσω του περιεχομένου του. Ενα περιεχόμενο που δεν γίνεται να το υποκαταστήσει κανένα βιογραφικό στα «αφτιά» του βιβλίου, όσο πλούσιο, παράξενο, ιδιότροπο ή νεοφανές και αν είναι. Οπως δεν κάνει […]

Το να αναρωτηθεί κανείς γιατί δεν έγινε πρωτοσέλιδη η είδηση της περασμένης εβδομάδας για τον νεαρό πρόσφυγα που έκανε απόπειρα αυτοκτονίας στη Χίο την προπερασμένη Παρασκευή, θα ήταν μάλλον αφέλεια – ο κόσμος μας έχει άλλες προτεραιότητες έστω κι αν φαίνεται να έχει υπογράψει ένα συμβόλαιο θανάτου για σύνολη την ανθρωπότητα με τις προτεραιότητες αυτές. […]

Λίγες ώρες πριν συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από τη δολοφονία του πεζογράφου Μένη Κουμανταρέα, έγινε τη νύχτα της 5ης προς την 6η Δεκεμβρίου του 2014. Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς τι θα είχε προσθέσει, αν συνέχιζε να ζει, στη λαμπρή σειρά των αφηγηματικών του έργων μετά τον «Θησαυρό του χρόνου», που κάθε άλλο παρά ως κύκνειο […]

Κοροϊδεύαμε παλαιότερα, όταν ακούγαμε πολύ μεγαλύτερούς μας σε ηλικία, να λένε ότι μπορεί να μην είχαν πάει σχολείο αλλά είχαν βγάλει το πανεπιστήμιο της ζωής. Για να καταλήξουμε σήμερα στην ηλικία αυτών που άλλοτε κοροϊδεύαμε, ιδιαίτερα αν επρόκειτο για γονείς ή για συγγενείς, όποιες σπουδές κι αν έχουμε κάνει ως επιγενόμενοι, να αναγνωρίζουμε πόσο δίκιο […]

Ενας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Αλλά η παρουσία του, από τη στιγμή που θα την επισημάνει κανείς, μπορεί να μεταβάλει την άνοιξη σε ένα ενδεχόμενο, σε μια προοπτική. Δεν θέλουμε να πούμε ότι η παρουσία της Λυδίας Κονιόρδου στο υπουργείο Πολιτισμού, όποια κι αν είναι η απόδοσή της, πολύ καλή, λιγότερο καλή ή μέτρια, […]

Ο σχετικά νέος, γύρω στα σαράντα πέντε του χρόνια, άντρας, που ανέβαινε ευσταλής και αγέρωχος την Εμμ. Μπενάκη σε απόσταση τεσσάρων το πολύ μέτρων από τους μόνιμους κάδους απορριμμάτων που υπάρχουν στη συμβολή με τη Σόλωνος πετάει στο πεζοδρόμιο κάθε άλλο παρά διακριτικά το άδειο πλαστικό φλιτζάνι του καφέ. Στην παρατήρηση ενός ώριμου άντρα που […]

Θα έχετε προσέξει πολλοί μια παραφωνία στους δρόμους της Αθήνας που όσο αντιαισθητική τη συνειδητοποιείς με την πρώτη ματιά τόσο παρηγορητική γίνεται όταν τη σκεφτείς καλύτερα και πιάσεις να την αναλύσεις. Πόσο ανυπότακτοι τελικά παραμένουν οι άνθρωποι μέσα τους και πόσο δύσκολα συμβιβάζονται με ό,τι συμβαίνει γύρω τους, επιμένοντας να λογαριάζουν ως πραγματικότητα κάτι που […]

Δεν μιλάμε για ένα θεατρικό γεγονός –αν και πρόκειται για μια παράσταση –όσο για ένα πνευματικό, καλλιτεχνικό και ηθικό γεγονός ύψιστης σημασίας που η προτεραιότητά του, λόγω του θέματός του, θα έπρεπε να παραμένει πρωταρχική, έστω κι αν οι συνέλληνες περί άλλα τυρβάζουν θεατρικά. Εννοούμε την παράσταση που έστησαν στο θέατρο Βασιλάκου ο Δημήτρης Λιγνάδης […]

Οσο δικαιολογημένο κι αν είναι να θλίβεται κανείς με την πολιτική ζωή, η θλίψη γίνεται απείρως μεγαλύτερη όταν την προκαλεί η πνευματική και καλλιτεχνική ζωή. «Εάν το άλας μωρανθεί…» Πολύ περισσότερο όταν χρεώνεται σε σχετικά νέους ή νεότατους ανθρώπους. Στο δημοσιευμένο δελτίο Tύπου για την παράσταση «Ναπολέων» της Bijoux de Kant διαβάζουμε πως «είναι βασισμένη […]

Εχουμε συνηθίσει –και πολύ σωστά –να θεωρούμε ότι πολιτισμός είναι το βιβλίο, η θεατρική παράσταση, η μουσική συναυλία, η εικαστική δημιουργία, τα μουσεία, η αρχιτεκτονική, ή εν πάση περιπτώσει το χνάρι που αφήνουν όλα αυτά στη συνείδησή μας. Ενα χνάρι που με το πέρασμα του χρόνου δένει σε καρπό και ο καρπός μεταβάλλεται σε προσωπική […]