Θεωρείο

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς εάν ο τέταρτος παγκόσμιος πόλεμος θα γίνει με πέτρες και ξύλα, όπως έλεγε ο Αϊνστάιν. Αλλά δεν χρειάζεται να είναι Αϊνστάιν για να φανταστεί πώς θα γινόταν ένας πόλεμος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία: θα γινόταν με τις στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας να μη φτάνουν ούτε τα 5 δισ. […]

Εείναι σαν την έκθεση στις Πανελλήνιες. Ξέρεις ποια κοινοτοπία πρέπει να επιστρατεύσεις για να είσαι ασφαλής, ποια από όλες εκείνες τις ανούσιες φράσεις που έχουν γραφτεί ξανά και ξανά στα εγχειρίδια των εκθέσεων ιδεών και τα φυλλάδια των φροντιστηρίων πρέπει να γράψεις στη δική σου κόλλα για να μη ρισκάρεις. Κάπως έτσι και ο Αλέξης […]

Ορόσημο; Ποιο ορόσημο; Από αυτό κινδυνεύει ο Αλέξης Τσίπρας. Να δείχνει την έξοδο τον Αύγουστο, τον μήνα που ο ίδιος όρισε ως ορόσημο στο Υπουργικό Συμβούλιο, και να μην τη βλέπει κανένας. Να λέει ότι έκλεισε ο κύκλος των Μνημονίων και όλοι να αισθάνονται ότι βρίσκονται εγκλωβισμένοι μέσα σε αυτόν. Σε έναν κύκλο που δεν […]

Είναι κάτι που περιμένεις να ακούσεις από έναν απόμαχο της ζωής. Να το ακούσεις σε ένα καφενείο, στο λεωφορείο, σε έναν καναπέ, ενώ στην τηλεόραση παίζουν οι ειδήσεις. Οχι όμως από εκείνον που είναι επιφορτισμένος να κάνει τον κόσμο καλύτερο –ή τουλάχιστον ασφαλέστερο. Και ακόμη λιγότερο όταν ένας δικός σου άνθρωπος χαροπαλεύει επειδή έμεινε μάλλον […]

Είναι, κατά κάποιον τρόπο, ο ΣΥΡΙΖΑ που θα ήθελε να εξαφανίσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σαν τον παλιό εαυτό που θέλεις να μη θυμάται κανένας, αλλά να μη θυμάσαι ούτε και εσύ ο ίδιος. Εναν εαυτό που όταν εμφανίζεται γίνεται πολύ ενοχλητικός, εξαιρετικά δυσάρεστος. Γιατί είναι ένας εαυτός που σε εκθέτει στα μάτια των άλλων. Αυτόν τον […]

Δεν είναι ότι δεν έχουν υπηρετήσει το ίδιο αφήγημα και άλλοι πριν από αυτόν. Αλλά κανένας δεν το έχει κάνει σαν τον Αλέκο Φλαμπουράρη, κανένας δεν έχει περιγράψει την «καθαρή έξοδο», την υποτιθέμενη αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας, με τον δικό του τρόπο, τον τρόπο του παλαίμαχου εργολάβου που η αργκό του επαγγέλματος έχει εγκατασταθεί πλέον […]

Δεν είναι η εποχή που ήταν η προσωποποίηση του «παλιού» – με το «παλιό» να προσδιορίζεται οσφρητικά από την ανυπόφορη μυρωδιά της σήψης. Δεν είναι ούτε σαν πέρυσι, όταν ο Φίλης έλεγε πως είναι καλύτερη η συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ «κι ας είναι βρώμικο», παρά με την εθνικιστική Δεξιά του Καμμένου. Από τότε το ΠΑΣΟΚ […]

Κανονικά, η δήλωση θα είχε το ίδιο βάρος με εκείνη τη φωνή που ακούστηκε κάποτε από τα έδρανα της Βουλής και ο γενάρχης των Παπανδρέου υποδέχθηκε σαν ενοχλητικό κουνούπι: «Ποιος το είπε;». «Εγώ». «Τότε δεν έχει καμία σημασία». Ούτε όσα είπε ο βουλευτής Κατσίκης θα είχαν σημασία. Θα έλεγε ότι πρέπει να παρακάμψουμε τη Δικαιοσύνη […]

Hταν ό,τι έλειπε από την ιστορία του ονόματος της ΠΓΔΜ: ένας γρίφος για το μέλλον της κυβέρνησης και μια ευθεία αμφισβήτηση προς το πρόσωπο του επικεφαλής της. Ο γρίφος είναι πως θα κάνει «ό,τι μπορεί» για να εμποδίσει να περάσει από τη Βουλή ένα όνομα με τον όρο «Μακεδονία». Και η ευθεία αμφισβήτηση ότι ο […]

Μίλησε. Και που μίλησε; Θα μπορούσαν όσα είπε η Στόρμι Ντάνιελς να είναι η αρχή του τέλους για τον Ντόναλντ Τραμπ; Είναι αυτή που θα δικαιώσει όσους έχουν προβλέψει ότι αυτός ο ένοικος του Λευκού Οίκου θα γίνει ο πρώτος από την εποχή του Ρίτσαρντ Νίξον που δεν θα ολοκληρώσει τη θητεία του; Το ερώτημα […]

Είναι αλλιώς να γιορτάζεις την 25η Μαρτίου σαν εθνεργετική ανάμνηση ενός ένδοξου παρελθόντος κι αλλιώς να γιορτάζεις την επικαιροποιημένη της εκδοχή –επικαιροποιημένη από τους βρυχηθμούς του προαιώνιου εχθρού σου. Το καταλαβαίνει κανείς συγκρίνοντας τις εορταστικές δηλώσεις των επισήμων την εποχή που η Τουρκία θαμπωνόταν από την ευρωπαϊκή προοπτική της με τις σημερινές επετειακές που ηχούν […]

Να φύγει για να πάει πού; Το ερώτημα δεν αφορά μόνο τον Πάνο Καμμένο που συναντήθηκε προχθές με τον Αλέξη Τσίπρα για να ανανεώσουν τους όρκους της αιώνιας πίστης τους. Τέθηκε για κάθε συριζαίο και κάθε ανελίτη μετά την ευφορία της υπερήφανης διαπραγμάτευσης και του δημοψηφίσματος, τότε που ο Τσίπρας πήγε με το δημοψηφισματικό «όχι» […]

Είναι σαν την υπερασπιστική γραμμή του μαινόμενου ολιγάρχη: το είχε το πιστόλι, αλλά δεν το τράβηξε. Ετσι και για τον Πάνο Καμμένο: το είπε, αλλά δεν το εννοούσε. Το «λιντσάρετέ τον» δεν ήταν προτροπή, ήταν συμβολισμός. Τι συμβολίζει ακριβώς ένα τέτοιο ρήμα και μάλιστα στην προστακτική του; Τι άλλο μπορεί να σημαίνει το «φτύστε τους» […]

Θα μπορούσε να το πει και η Φώφη Γεννηματά όπως το είχε πει κάποτε ο Αλέξης Τσίπρας για την πιθανότητα συνεργασίας με τον Πάνο Καμμένο: «Εφόσον και εάν το απαιτήσουν οι συνθήκες, τότε ναι, ίσως και θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε». Με τόσους υποθετικούς συνδέσμους, με τόσα διστακτικά επιρρήματα. Τόσο φλου για κάτι που ήξερε πως […]

Το έχουμε δει και σε καρτούν, ο ένας πιάνει τη βόμβα και την πετάει στα χέρια του άλλου που την επιστρέφει πίσω πριν καταλήξει ξανά στα χέρια του. Σε ποιου τα μούτρα θα σκάσει; Ποιος θα γίνει μαύρος από την έκρηξη; Ετσι και η Ντόρα Μπακογιάννη με τον Νίκο Φίλη. Οι δυο τους βρέθηκαν στην […]

Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε στη χθεσινή «Ρεπούμπλικα»: ο προσωρινός γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος μιλάει από το βήμα της συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής. Και ο φακός συλλαμβάνει διάφορους πρωτοκλασάτους στις πρώτες σειρές του ακροατηρίου, υπουργούς και υφυπουργούς, νυν και πρώην δημάρχους, να χαζεύουν τα κινητά τους. Εντάξει, τα έχουν αυτά οι ήττες. Κάπως πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς […]

Μπορεί και να το περιγράψει κανείς παραφράζοντας μια φράση από το «Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς: «Το πρόβλημα δεν είναι η πτώση, είναι η προσγείωση». Δεν είναι ότι οι συριζαίοι θα πέσουν κάποια στιγμή. Είναι ότι υπέβαλαν τους αριστερούς ψηφοφόρους τους σε μια ταπεινωτική προσγείωση. Σε μια σκληρή προσαρμογή στη δική τους πραγματικότητα, προσαρμογή που έγινε […]

Και τώρα, τι θα του πει; Κι εμείς σας κάναμε κιμά στα Δερβενάκια; Ή θα επιμείνει στην πολιτικά ορθή διατύπωση του εθνικιστικού αφηγήματος που επιστράτευσε πρώτος ο ίδιος, στην ίδια επίκληση του προγονικού κλέους αλλά χωρίς τον πολιτικό χουλιγκανισμό εκείνου που του απάντησε ότι «πέσατε στη θάλασσα για να μην γίνετε παστά ψάρια στον Σαγγάριο»; […]

Οποιοσδήποτε άλλος στη θέση του θα το ήξερε: σε αυτά τα μέρη η απόσταση από το στεφάνι έως το «θανατηφόρο ατύχημα» είναι πολύ μικρή. Οποιοσδήποτε άλλος, αλλά όχι εκείνος που από κάπηλος της μνήμης των νεκρών πιλότων γίνεται τώρα προφήτης μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Οχι ο Πάνος Καμμένος. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αρχηγός […]

Θα έχει πάντα ενδιαφέρον να κρατά κανείς τον τόπο και τα γεγονότα αλλάζοντας τον χρόνο και το πολιτικό περιβάλλον. Να φανταστεί, ας πούμε, τα κλομπ της αστυνομίας να μην έπεφταν στις πλάτες εκείνων που διαδήλωναν για τους πλειστηριασμούς τον Μάρτιο του 2018, αλλά τον Μάρτιο του ’14, του ’13 ή του ’12. Οχι με τους […]

Κάποτε, όλα αυτά θα ήταν μαγκιά. Το πορτρέτο του Αρη Βελουχιώτη στο γραφείο και τα ονόματα των καπεταναίων στις σήραγγες των εθνικών οδών, το τσιγάρο στον κλειστό χώρο και η δυσανεξία απέναντι στους κανόνες. Κάποτε. Αλλά τώρα η επανάσταση, αυτή η ίδια επανάσταση που κάνουν σήμερα οι συριζαίοι, έχει συντελεσθεί εδώ και μια τριακονταετία. Το […]

Το πιο σκληρό σκίτσο για τον Ματέο Ρέντσι δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Il Fatto Quotidiano». «Πού έκανα λάθος;» ρωτάει εκείνος. «Είναι απλό» του απαντά το άλτερ έγκο του γελοιογράφου. «Σπας τα αρχ…. στους πάντες». Μέσα στη γελοιογραφική του υπερβολή ο δημιουργός του σκίτσου έχει δίκιο. Στους «πάντες» χωράνε όλοι. Ολοι εκείνοι που ψήφισαν τη Δεξιά του […]

Για κάποιον που έβλεπε την Αθήνα να καίγεται επί τρεις ημέρες χωρίς να αντιδρά, έμεινε ακίνητος στη θέση του βλέποντας τον Κασιδιάρη να χαστουκίζει τη Λιάνα Κανέλλη ή ζάρωσε σε μια γωνιά του καναπέ ακούγοντας τον Ερντογάν θυμωμένο, η δήλωση «ξέρουμε να είμαστε απέναντι αν η Ιστορία μας υποχρεώσει, θα το πράξουμε όπως έκαναν οι […]

Θα μπορούσε να το περιγράψει κανείς μένοντας στο πνεύμα των βρυχηθμών του βουλευτή Δαβάκη: είναι σαν να το έσκασε ένας γορίλας από τον ζωολογικό κήπο και οι υπεύθυνοι να μην ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Πώς να τον μαζέψουν; Κι αν τον μαζέψουν, τι να τον κάνουν; Να τον φέρουν πίσω στο κελί του λαμβάνοντας μέτρα […]

Ας πούμε ότι αυτός, απ’ όλα τα πολιτικά του αμαρτήματα, εκείνο που σηκώνει λιγότερο και εκείνο από το οποίο θέλει να εξαγνιστεί περισσότερο είναι η συγκατοίκηση με τους «Σαμαροβενιζέλους». Οχι η άρνησή του να γίνει πρωθυπουργός το 2012, ούτε εκείνη που ακολούθησε το 2015 για την προεδρία της Δημοκρατίας. Αλλά η φρικτή περίοδος που, ως […]

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς πότε ακριβώς εξορίστηκε η ηθική από την πολιτική ως ξένο σώμα. Πότε οποιαδήποτε αναφορά σε αυτήν ερμηνευόταν ως ηθικολογική υστερία και αντιμετωπιζόταν ως δάνειο που έπρεπε να επιστραφεί την ίδια στιγμή εκεί όπου ανήκε, στη θρησκεία ας πούμε. Ο Αλέξης Τσίπρας πάντως την επανέφερε. «Η κυβέρνησή μας» είπε από την […]

Στην Ιταλία έχει και όνομα, λέγεται «κόστος της πολιτικής». Και είναι όλα εκείνα τα χρήματα που υποτίθεται ότι σπαταλά το πολιτικό σύστημα για να λειτουργήσει όχι στοιχειωδώς ούτε κάπως άνετα, αλλά πλουσιοπάροχα. Να ζήσει σε μια συνθήκη υλικής και κοινωνικής ευμάρειας. Ο τελευταίος που υποσχέθηκε να μειώσει το κόστος της πολιτικής ήταν ο Ματέο Ρέντσι. […]

Οχι, δεν υπάρχει καμία τέτοια οργή. Ούτε η πιο δίκαιη δεν σε οδηγεί στο σπίτι του θύματος για να απειλήσεις. Οπως δεν σε οδηγεί και καμία αλληλεγγύη σε εκείνον που επιχείρησε να σκοτώσει το θύμα με μια βόμβα. Δεν είναι η συμπαράσταση στον θύτη –αν μπορεί να υπάρξει ποτέ τέτοιο πράγμα. Ούτε οι πεποιθήσεις σου, […]

Και στη δημοκρατία; Ναι, ακόμη και για την προσφορά του σε αυτήν απένειμε στον Βλαντίμιρ Πούτιν τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα το Πανεπιστήμιο της Πελοποννήσου. Τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία, θα ήταν αστείο. Τι νόημα έχει να αναζητήσει κανείς την προσφορά του ρώσου προέδρου στα γράμματα και τις τέχνες ή την κοινωνία, όταν από το […]

Μοιάζει σχεδόν οξύμωρο: στη συνεδρίαση της Βουλής όπου αντικείμενο της συζήτησης ήταν κατεξοχήν η διαφθορά, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε όσο ποτέ άλλοτε αδύναμος στο βήμα. Μοιάζει αλλά δεν είναι. Γιατί όσο εύκολο είναι να εκτοξεύει κανείς ατάκες στον ρόλο του απηνούς διώκτη των διεφθαρμένων, σαν ένας αρχάγγελος της κάθαρσης που βλέπει παντού γύρω του αργυρώνητους […]

Από μια άποψη, εκπροσωπεί έναν θεσμό. Από μια άλλη, πιο κοντινή στην πραγματικότητα, εκπροσωπεί κυρίως το κόμμα. Και από μια τρίτη, την πιο ακριβή, η Τασία Χριστοδουλοπούλου δεν εκπροσωπεί τίποτε περισσότερο από τον εαυτό της. Δεν είναι ασφαλώς η πρώτη στους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ που έφερε έναν θεσμό στα μέτρα του προσωπικού της σύμπαντος, ούτε η πρώτη […]

«Εάν δεν μπορούμε να αποδείξουμε πως δεν υπάρχει το τέρας του Λοχ Νες, τότε σημαίνει πως υπάρχει». Είναι ο αφορισμός με τον οποίο ο φιλόσοφος Πασκάλ Ενζέλ περιγράφει το επόμενο στάδιο της μετα-αλήθειας. Είναι εκείνο της μετα-λογικής: ένα σύμπαν στο οποίο θάλλουν οι δίκες προθέσεων, η χειραγώγηση των γεγονότων από υποθετικούς συλλογισμούς που επιστρατεύονται απλώς […]

Ποιον Κοτζιά να διαλέξει κανείς; Εκείνον που απειλεί την Τουρκία ότι την επόμενη φορά θα της απαντήσει; Ή εκείνον που ζητά από τους καταγγελλόμενους για χρηματισμό να αποδείξουν την αθωότητά τους; Τον Κοτζιά που μπαρουτοκαπνίστηκε οψίμως; Ή τον Κοτζιά της σταλινικής εκτροπής; Τον γενναίο του Μπρανκαλεόνε ή τον ανακριτή της μυστικής αστυνομίας; Τον νεομπουρλοτιέρη του […]

Τον φαντάζεσαι να το λέει και είσαι σχεδόν σίγουρος ότι το κάνει. Οτι μοιράζει τα «οθωμανικά χαστούκια» που θέλει να ρίξει στους Αμερικανούς, όχι φυσικά στους ίδιους, αλλά σε όποιον βρίσκεται δίπλα του: τη φρουρά του, τους συμβούλους του, κάποιον υπουργό. Να ξεσπά την οργή του, μια οργή που ασφυκτιά σε κάποιον που έχει αφεθεί […]

Ας φανταστούμε τον τουρίστα, τον αντιπροσωπευτικό τουρίστα, στην καρτουνίστικη εκδοχή του: με βερμούδα, πέδιλο και κάλτσα, ένα σακίδιο στον ώμο και μια φωτογραφική μηχανή να κρέμεται από τον λαιμό του. Ποιος θα διαφωνούσε ότι αυτός ο τουρίστας θα προσγειωνόταν στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, θα έβλεπε την ταμπέλα «Μακεδονία» και, εμβρόντητος από το σοκ, θα πίστευε […]

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει λάθος. Η Μαρέβα Μητσοτάκη δεν στοχοποιήθηκε από τα σκοτεινά υπόγεια του Μαξίμου, όπως καταγγέλλει. Είχε στοχοποιηθεί στο φως της ημέρας από τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα και όλους εκείνους τους υπουργούς του που χρησιμοποίησαν το «σπίτι του Βολταίρου» ως τοπόσημο μιας ελίτ που κολυμπάει προκλητικά στα πλούτη. Ως μπούνκερ «των εχθρών […]