Κραυγές και ψίθυροι

Ερχεται σαν μακρινός αντίλαλος από τα παιδικά μου παιχνίδια στον δρόμο. Και σήμερα όμως που τα παιδιά παίζουν πάνω από ένα τάμπλετ, περίπου τα ίδια λένε όταν θέλουν να τεκμηριώσουν ανύπαρκτη σημαντικότητα, να κάνουν φιγούρα. «Εμένα που με βλέπεις, ο πατέρας μου είναι πολύυυυ δυνατός». «Κι εμένα έχει ένα τεράστιο αυτοκίνητο και θα σε πατήσει». […]

Συνέβη σε μια από τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις ανάμεσα στο 1987 και 1989. Σε κάποια που είχε πάρει κεφάλι η Νέα Δημοκρατία. Τότε που δεν υπήρχε ακόμη ιδιωτική τηλεόραση και πολλοί επιλέγαμε, αντί της γραφειοκρατικής μετάδοσης από την κρατική ΕΡΤ, να παρακολουθούμε τα αποτελέσματα από τους δημοτικούς και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Ετσι πέσαμε πάνω στον, […]

Πριν από τρεις ημέρες, ήταν η έμπνευση να μοιραστούν στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα στους αστέγους. Πριν από δύο ημέρες, ο τρόπος με τον οποίο μια κυβέρνηση που καταρρέει δημοσκοπικά χρησιμοποίησε τους συνταξιούχους ως όπλο και ασπίδα συγχρόνως, προς δημιουργία εντυπώσεων. Δυστυχώς οι φτωχοί, πλην όλων των άλλων, είναι ανυπεράσπιστοι και απέναντι στον ναρκισσισμό της φιλανθρωπίας. Μιας […]

Παρατηρώ τις εκφράσεις τους όταν τους βλέπω στην τηλεόραση. Θέλω μάλιστα να κολλήσω τη μούρη μου στην οθόνη και να μελετήσω ενδελεχώς τα χαρακτηριστικά τους. Αναφέρομαι σε αυτούς που κάθονται στις πρώτες σειρές σε κομματικές συναθροίσεις, ομιλίες πολιτικών, επιστημονικές ημερίδες, ανοιχτές συζητήσεις, συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων. Συχνά βρίσκομαι κι εγώ ανάμεσά τους. Και ξέρω από πρώτο […]

Τον ξαφνικό έρωτα της συριζαϊκής Αριστεράς με την ανελική Ακροδεξιά και προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα με τον Πάνο Καμμένο τον έχουμε ζήσει εδώ και δύο χρόνια σε όλες του τις εκφάνσεις. Οπότε η αναφορά του Πρωθυπουργού στον «μπούλη» που πρωτογνώρισε σε κάποιες φοιτητικές διακοπές στη Νίσυρο δεν με ξάφνιασε. Μια παρωχημένη λεκτική τσαχπινιά μού φάνηκε, […]

Τον έβλεπα προχθές σε λάιφσταϊλ εκπομπή. Δημοσιογράφος περί τη σόουμπιζ, μακρόχρονης πορείας σε μεσημεριανά πάνελ, με επιτηδευμένη γλώσσα και ακόμη πιο επιτηδευμένη άρθρωση, έπλεκε το εγκώμιο του Γιάννη (εγώ με δύο «ν» το γράφω γιατί αυτά τα ελληνικά έμαθα) Βαρουφάκη λέγοντας, νοερά, στους επικριτές του «να πάνε πρώτα να γίνουν καθηγητές πανεπιστημίου στην Αμερική όπως […]

«Τα όνειρά σου μην τα λες γιατί μια μέρα κρύα / μπορεί και οι φροϊδιστές να ‘ρθουν στην εξουσία». Ετσι αρχίζει η μαντινάδα που έγραψε ο Σαββόπουλος για τις εκλογές του 1977. Σχεδόν σαράντα χρόνια μετά, νιώθω αυτούς τους στίχους να κυκλοφορούν, σαν παγωμένος αέρας, στα στενά της πόλης και της χώρας ολόκληρης. Για να […]

Την περασμένη Πέμπτη το απόγευμα, όταν ανακοινώθηκε το διάγγελμα του Πρωθυπουργού, ακόμη και στα γραφεία της εφημερίδας όπου είμαστε εξοικειωμένοι με τα έκτακτα γεγονότα, υπήρχε κλίμα αμηχανίας. Χώρια πέντε – έξι φίλοι που μου τηλεφώνησαν μήπως και ξέραμε περί τίνος επρόκειτο. Πρωθυπουργικό διάγγελμα με συμφωνία στον αέρα και τα ελληνοτουρκικά να χάσκουν, προκαλεί ανησυχία. Και […]

Ο θάνατος, πριν από λίγες μέρες, του Πέτρου Φυσσούν ήταν η αφορμή να γίνει λόγος στην παρέα για την τηλεοπτική μεταφορά του «Συνταγματάρχη Λιάπκιν», όπου πρωταγωνιστούσε. Κι έτσι, όπως η μια σκέψη σε οδηγεί στην άλλη, συνειδητοποίησα ότι ο Μ. Καραγάτσης έγραψε τον «Λιάπκιν» στα 25 του χρόνια. Και μέχρι τα 30 του είχε εκδώσει […]

Η εκπομπή είναι από αυτές που χαρακτηρίζονται ως «μεσημεριανές» όχι μόνο λόγω της ώρας μετάδοσής τους, αλλά κυρίως λόγω του περιεχομένου τους. Με κοινή βασική αρχή –έστω και αν υπηρετείται ασυνείδητα –την αναγωγή του απολύτως ασήμαντου σε εξαιρετικά σημαντικό. Και το αντίστροφο. Στη συγκεκριμένη, το θέμα ανακοινωνόταν πολλή ώρα πριν μεταδοθεί, με μουσική υπόκρουση που […]

Σε σένα μιλάω. Στον γιο της καλύτερής μου φίλης. Στα 19 ήσουν τότε. Πρώτο έτος Πανεπιστημίου. Στην ηλικία που όλα σου τα πλούτη είναι τα όνειρά σου. Και όταν δολοφόνησαν τον Αλέξη, ήταν σαν να δολοφόνησαν τα όνειρά σου. Και βγήκες στους δρόμους. Και καλά έκανες. Μόνο όταν άρχισαν οι φωτιές η μάνα σου άρχισε […]

«Ηταν κάποτε μια Αριστερά». Αυτός θα μπορούσε να είναι ο πολιτικός τίτλος της χθεσινής ημέρας. Τα άλλοθι, οι προφάσεις, οι σκοπιμότητες τελείωσαν. Το φλερτ του ΣΥΡΙΖΑ με την Ακροδεξιά που είχε αρχίσει στις πλατείες των «Αγανακτισμένων» από το καλοκαίρι του 2011, οι κοινοί, έστω και ανομολόγητοι, όρκοι αγάπης πάνω από τον αντιμνημονιακό λόγο, ο αρραβώνας […]

Ο λαϊκισμός στον δημόσιο λόγο που τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας παίζει τα ρέστα του ξεχειλώνοντας τα όρια της χυδαιότητας, έχει αλλάξει αφήγημα. Ούτε το βασικό του δίπολο καλοί Vs κακών ή ηθικοί Vs διαπλεκομένων έχει κανένα νόημα ούτε το εμφυλιοπολεμικό πατριώτες Vs γερμανοτσολιάδων, από τη στιγμή που τα κόμματα που τον χρησιμοποίησαν ως […]

Για να φθάσω στο γραφείο, περνάω από τους παράδρομους μιας μεσοαστικής συνοικίας. Σειρές πολυκατοικιών, χτισμένες οι περισσότερες στις δεκαετίες του 1960 και 1970, από εκείνες με τις στριμωγμένες εισόδους ώστε να αφήνουν στο ισόγειο χώρους ελεύθερους για μαγαζιά. Την εβδομάδα που μας πέρασε, σε μπαλκόνι μιας από αυτές ανέμιζε η σημαία της Κούβας, προφανώς εις […]

Το ακούω χρόνια. Στην αρχή, ομολογώ, με ένα είδος αποστασιοποίησης, θα έλεγα έως και προανάκρουσμα γεωγραφικού σνομπισμού που έχουν οι αναντάμ παπαντάμ νησιώτες για τους χερσαίους και τους βουνίσιους. Νέοι άνθρωποι, αγόρια και κορίτσια, επιστήμονες, με τα μάστερ και τα διδακτορικά τους από πανεπιστήμια του εξωτερικού, τεχνοκράτες, με τις –όσο το δυνατόν υπό τις παρούσες […]

Ο λόγος που συνεχίζω τη φιντελιάδα δεν είναι μόνο ο θάνατος τού «αν τον πω ηγέτη θα είμαι του κόκκινου, αν τον πω δικτάτορα του μαύρου φασισμού». Εστω κι αν η παραπάνω αντιπαράθεση είναι μια από τις πολλές παθογένειές μας που έφερε στην επιφάνεια το γεγονός, τον οπαδισμό μας ούτως ή άλλως τον γνωρίζαμε. Είναι […]

Δεν μπορώ να αποφύγω το κλισέ περί του ότι ο χειρότερος τρόπος να σε εκδικηθούν τα όνειρά σου είναι να πραγματοποιηθούν. Ειδικά όταν το συλλογικό όνειρο έχει παρεκτραπεί σε προσωπική αυταπάτη, δεν πρόκειται για όνειρο αλλά για εφιάλτη. Προφανώς ο Αλέξης Τσίπρας αν στα νιάτα του ήξερε ότι θα εκφωνήσει επικήδειο για τον Κάστρο, θα […]

Αμφιβάλλω αν σε άλλη χώρα σπαταλήθηκε τόσο διαδικτυακό μελάνι, τόση φαιά ουσία και τόσα αποθέματα ψυχικών δυνάμεων για την αποτίμηση του «φαινομένου Κάστρο». Μήπως αυτοκτονήσουν και κάποιοι. Οχι από μαράζι για το επέκεινα του κομαντάντε αλλά γιατί δεν μπόρεσαν να πείσουν ότι στην Κούβα κορίτσια και αγόρια το κάνουν για τρία ευρώ ή, από την […]

Ο θάνατος του Φιντέλ Κάστρο προκάλεσε μια διαδικτυακή αντιπαράθεση με κώδικες ποπ κουλτούρας. Αναμενόμενο. Ο Κάστρο και η Rivoluzione Cubana απέκτησαν τεράστιο αντίκρισμα στο διεθνές (και μη αμιγώς πολιτικό) κοινό χάρη στη συνειρμική αντανάκλαση της επικοινωνιακής λάμψης του Τσε. Η οποία συντηρήθηκε κυρίως λόγω της εμβληματικής –και ποικιλοτρόπως πειραγμένης –φωτογραφίας, γνωστής ως Guerrillero Heroico, που […]

Πολυαναμενόμενη και πολυσυζητημένη. Η έκθεση GR80s για τη δεκαετία του 1980 που θα αρχίσει με τη νέα χρονιά στην Τεχνόπολη. Κομμάτια κι αποσπάσματα μιας περιόδου σε χρονική απόσταση ασφαλείας. Αρκετά μακριά μας ώστε να επιτρέπεται η νοσταλγία και τόσο κοντά μας ώστε να δίνει δικαίωμα στην αποδόμηση, έστω και διά του χιούμορ. Το διαδικτυακό κάλεσμα […]

Black Friday σήμερα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ενα καταναλωτικό έθιμο που καθιερώθηκε στις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1960, οφείλει το όνομά του στα τσεκαρισμένα με μαύρο χρώμα λογιστικά φύλα των επιχειρήσεων τις ημέρες που είχαν θετικό ισολογισμό και εγκαινιάζει, με μεγάλες εκπτώσεις, την εορταστική περίοδο. Στην πράξη, μια ευκαιρία για επίφαση γιορτής, […]

Αφορμή για την ανάκληση του δίπολου στάθηκε το σχόλιο μιας καλής φίλης για την υποχρεωτική στράτευση στα 18. Κάτι με το οποίο δεν συμφωνεί ιδεολογικά, όπως έλεγε, καθώς το βρίσκει υπερβολικά δεξιό. Το αν είναι πιο πρακτικό και λειτουργικό να προηγείται η στράτευση των σπουδών ή το αντίθετο είναι μια μεγάλη κουβέντα, αλλά αδυνατώ να […]

Η εικόνα κοινή στα περισσότερα γραφεία. Την ώρα της χαλάρωσης ρέουν στις οθόνες των υπολογιστών φούστες, παντελόνια, πουκάμισα, σακάκια, γόβες, μοκασίνια, αθλητικά, βιβλία, λευκώματα, παπλώματα, πορτατίφ, σκουπάκια μπάνιου, μηχανές αποτρίχωσης και «αόρατα» σουτιέν. Η φόρτωση στο καλάθι των αγορών γίνεται είτε ως καταναλωτική ανάγκη είτε ως κοστολογημένη εκτόνωση. Το κάνω επανειλημμένα κι εγώ με αποτελέσματα […]

Ακούμε εδώ και καιρό τα «λερωμένα, τ’ άπλυτα, τα παραπεταμένα» για συμμορία Ρομά που, με τη φιλική συμμετοχή γόνων επιχειρηματιών, έκλεβαν σπίτια, κατά προτίμηση διάσημων σταρ της σόουμπιζ, και τα τιμαλφή της μπάζας τα «έσπρωχναν», μέσω κοσμηματοπωλών, στην υψηλή κοινωνία. Στην ουσία, δηλαδή, πλούσιοι –Ρομά και μη –έκλεβαν πλούσιους τραγουδιστές και τα κλοπιμαία τα αγόραζαν […]

Κάποιος σιωπά είτε επειδή ντρέπεται είτε επειδή δεν έχει κάτι να πει είτε επειδή διακατέχεται από τη φρεναπάτη ότι αν δεν βρισκόταν εκεί που είναι, θα ήταν κάπου αλλού πολύ καλύτερα. Τι ισχύει, το καταλαβαίνουμε όταν αυτός ή αυτή «σπάνε τη σιωπή τους». Η προσωπική μου αίσθηση, από τον τρόπο που έσπασε τη σιωπή της […]

Η επίσκεψη Ομπάμα ήταν απλώς μία ακόμη αφορμή για να αναδυθεί σε όλη της τη μικροπρέπεια η άποψη που έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια και σύμφωνα με την οποία η ευπρέπεια, σε όλες της τις παραμέτρους, είναι απότοκη μικροαστισμού και κοινωνικής υποκρισίας, ένδειξη καθεστωτισμού και συντηρητικής ιδεολογίας. Με απλά λόγια, ο μάγκας ο σωστός ο […]

Ορκο δεν παίρνω, αλλά νομίζω ότι φέτος είναι η πρώτη φορά που η πορεία του Πολυτεχνείου έγινε υπό το φως φωταγωγημένων Χερουβείμ, Σεραφείμ και λοιπών «Ωσαννά», τα οποία, από την αρχή της εβδομάδας στολίζουν χριστουγεννιάτικα την πρωτεύουσα (μου λένε ότι σε άλλες πόλεις και κωμοπόλεις το «ευλογητός» έχει αρχίσει πιο νωρίς). Και πάραυτα οι κόντρες […]

Το στόρι είναι κλασικό και κεντρική ιδέα σε πολλά λογοτεχνικά και θεατρικά έργα. Στο «γαλατικό χωριό» οι άνθρωποι ζουν ευτυχείς, εγκλωβισμένοι μέσα στον εγωκεντρισμό και τη σπουδαιοφάνεια που καλλιεργεί ο αποκλεισμός στους μικρόκοσμους. Κι έτσι αυτάρεσκοι πορεύονται μέχρι που έρχεται ο συμβολικά «πρωτευουσιάνος». Που δρα σαν καταλύτης και γίνεται αφορμή για να αποκαλυφθούν ελλείμματα και […]

Εβλεπα τη νέα υπουργό Πολιτισμού στην πρώτη της συνέντευξη στην ΕΡΤ. Κατ’ αρχάς να επισημάνω την επιτυχημένη της προσπάθεια να «παντρέψει» (όπως έλεγαν στην παλιά, ρηγήτικη διάλεκτο) το κοριτσίστικο και διακριτικά αρχαιοελληνικό λουκ της τραγωδού 7-24 (επτά ημέρες την εβδομάδα, είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο) με το πιο αυστηρό και ουδέτερο στυλ της υπουργού. Δεν […]

Το Σαββατοκύριακο φούντωσε και πάλι η είδηση –ύστερα από σχετικό δημοσίευμα σε ιστότοπο –ότι στις επόμενες εκλογές ο Σάκης Ρουβάς θα είναι υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία, πιθανότατα στη Β’ Αθήνας. Και το διαδικτυακό πινγκ πονγκ, που επεκτάθηκε και στις διά ζώσης συζητήσεις, ξεκίνησε με μπαλάκι τον ποπ σταρ. Οι υποστηρικτές της πιθανολογούμενης υποψηφιότητάς του […]

Το πρόβλημα με τη γραφικότητα είναι ότι κατά κανόνα εκθέτει αυτό που θέλει να αναδείξει. Οταν μάλιστα ξεπερνάει κάποια όρια, η έκθεση γίνεται γελοιοποίηση. Και η γραφικότητα αυτών που κηρύσσουν ανεπιθύμητο τον πρόεδρο των ΗΠΑ ανά περιοχές (λες και ο Ομπάμα ψάχνει να αγοράσει οροφοδιαμέρισμα στην Ελλάδα) και κυρίως αυτών που καλούν τον λαό «στα […]

Πριν από λίγα βράδια κατέβαινα την οδό Ασκληπιού, το τμήμα μεταξύ Σόλωνος και Ακαδημίας, με έναν φίλο απόλυτα επιτυχημένο και καταξιωμένο στη δουλειά του, άνθρωπο με οικονομική επιφάνεια και κοινωνική αναγνώριση. Αν και βιαζόμασταν, σταμάτησε σε έναν πάγκο όπου πωλούνταν μεταχειρισμένα βιβλία. Διάλεξε βιαστικά δυο – τρία, όχι με το ενδιαφέρον του αγοραστή, αλλά με […]

Στην Κατοχή, στο σπίτι ενός σπουδαίου έλληνα πεζογράφου φιλοξενούνταν η οικογένεια ενός άλλου επίσης σπουδαίου πεζογράφου. Ο φιλοξενούμενος έβρισκε κάθε τόσο ένα αβγό για τη μικρή του κόρη, έξι – εφτά ετών τότε. Η συνομήλική της κόρη του φιλοξενούντος, λοιπόν, όταν την έβλεπε με το αβγό, έστριβε τον δείκτη του ενός χεριού στην παλάμη του […]

Συνέβη πριν από χρόνια. Για τις ανάγκες μιας συνέντευξης και φωτογράφισης «σε οικογενειακό κλίμα», βρέθηκα στο σπίτι ενός πολιτικού που είχε αναχθεί σε «ισχυρό άνδρα» της κυβέρνησης. Παρών και ο μικρότερος γιος του, γύρω στα επτά. Ενα επικοινωνιακό παιδί που κάθε τόσο μου έλεγε: «Κυρία, κυρία, να σας πω κάτι;». Τελικά, μου το είπε. «Ξέρετε […]

Πριν από λίγες μέρες η πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου έγραψε, σε φιλοκυβερνητική εφημερίδα, άρθρο με τίτλο «Προοδευτικές – αριστερές συμμαχίες με το βλέμμα μπροστά». Ηταν μια εβδομάδα μετά την εμφάνισή της στην πρώτη σειρά του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που έμοιαζε με πολιτικό λογοδόσιμο, σαν κυριακάτικο οικογενειακό τραπέζι όπου ο γιος πάει την […]

Η φωτογραφία με τον Ιβ Μοντάν επικεφαλής πορείας είναι από τις εμβληματικές της φοιτητικής εξέγερσης τον Μάιο του 1968 στο Παρίσι. Αλλά στον σχεδόν μισό αιώνα που έχει μεσολαβήσει από τότε, πολλά έχουν αλλάξει στη σχέση των διασήμων της τέχνης με το κοινό. Για παράδειγμα, λίγοι ήξεραν εκείνη την εποχή ότι ο Μοντάν απατούσε τη […]