Διαστάσεις

Κάποιος θυμήθηκε τη Δουνκέρκη. Κάποιος άλλος θα μπορούσε να μιλήσει για την ελληνική «11η Σεπτεμβρίου»: oι άνθρωποι που καίγονταν στο Μάτι παρέπεμπαν σ’ εκείνους που πηδούσαν στο κενό από τους Δίδυμους Πύργους. Αν όμως εκείνη ήταν η μεγαλύτερη τρομοκρατική επίθεση που έχει δεχθεί η Αμερική, εδώ είχαμε να κάνουμε –όπως έγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ» –με μια […]

Στο πρώτο μισό του βιβλίου του «Αρκούδες που χορεύουν: αληθινές ιστορίες ανθρώπων που νοσταλγούν τη ζωή υπό τυραννία», ο πολυβραβευμένος πολωνός δημοσιογράφος Βίτολντ Ζαμπλόφσκι ασχολείται με αρκούδες που ανέκτησαν την ελευθερία τους. Πήγε στην Μπελίτσα της Nοτιοδυτικής Βουλγαρίας, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο καταφύγιο τέτοιων αρκούδων της Ευρώπης. Μίλησε με τους ανθρώπους της οργάνωσης Four Paws, […]

Ο γάλλος ιστορικός Αλφρέντ Βαλ, που από μικρός έπαιζε καλή μπάλα, είχε πει κάποτε στον επιβλέποντα καθηγητή του ότι θεωρούσε το ποδόσφαιρο ένα σημαντικό κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο. Εκείνος τον είχε κοιτάξει με ένα συγκαταβατικό χαμόγελο, την εποχή εκείνη οι διανοούμενοι περιφρονούσαν το ποδόσφαιρο, το θεωρούσαν ένα θέαμα αποπροσανατολιστικό και αποβλακωτικό. Λίγες μέρες αργότερα, ο […]

Το έχει πει ο ιρλανδός φιλόσοφος Εντμουντ Μπερκ πριν από τρεις αιώνες: «Για να νικήσει το κακό, είναι αρκετό οι καλοί να μην κάνουν τίποτα». Για να διαλύσουν οι λαϊκιστές την Ευρώπη, είναι αρκετό οι ευρωπαϊστές να μην κάνουν τίποτα. Να παραμείνουν στη μέση της διάβασης κοιτάζοντας δεξιά κι αριστερά. Να μην υπερασπιστούν καν τα […]

Αν δεν μιλούσαμε για την Ευρώπη και το μέλλον της, θα λέγαμε ότι το θέαμα στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών ήταν κωμικό. Υπήρχε πρώτα απ’ όλα ένας απεσταλμένος του Σαλβίνι που υποδυόταν τον ιταλό πρωθυπουργό και παρίστατο για πρώτη φορά σε σύνοδο κορυφής, ο οποίος την Πέμπτη το βράδυ απείλησε με βέτο εφ’ όλης της […]

«Ενας άνδρας μόνος του στην έρημο είναι κυρίαρχος. Επίσης πεθαίνει από τη δίψα. Αλλά είναι κυρίαρχος». Το σαρκαστικό τουίτ ανήκει στον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς. Και απαντά στους «κυριαρχιστές», σε όσους δηλαδή, στη Δεξιά ή στην Αριστερά, χτίζουν καριέρες καταγγέλλοντας εκείνους που εκχωρούν εθνική κυριαρχία. Είναι καλή ή κακή η συμφωνία που επιτεύχθηκε τη […]

Τι ημέρα κι η χθεσινή! Συμπληρώθηκαν 24 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι και τα ραδιόφωνα έπαιζαν από το πρωί τραγούδια του, γαλήνευε η ψυχή σου. Το Τρίτο Πρόγραμμα αναμετέδωσε πρωί-πρωί και ένα από τα θρυλικά εκείνα σχόλιά του, τον Λαχειοπώλη του Ουρανού. «Μοιράζω αριθμούς σε ξωτικά κι αγγέλους. Ο πρώτος αριθμός σημαίνει συνουσία. […]

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να περιγράψει κανείς την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Μπορεί να μιλήσει για ρήγμα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, τον Βορρά και τον Νότο, τις ελίτ και τον λαό. Ο Ντέιβιντ Γκούντχαρτ, συγγραφέας του βιβλίου «The Road to Somewhere» που έχει γίνει μπεστ σέλερ στον αγγλόφωνο κόσμο, αντιπαραθέτει τους «Anywheres» (Οπουδήποτε) και τους «Somewheres» […]

Ενας απολογισμός της εβδομάδας μπορεί να γίνει μέσα από την καταμέτρηση των νικητών και των ηττημένων. Στην Ιταλία, οι νικητές είναι παραδόξως δύο αντίπαλοι. Ο πρόεδρος Ματαρέλα, επειδή μπόρεσε να μπλοκάρει την ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών από έναν άνθρωπο που έχει υποστηρίξει ότι «πρέπει να κρατήσουμε όσο περισσότερο μπορούμε μυστικό το Italexit από άλλες κυβερνήσεις, […]

Η ταινία του Φεντερίκο Φελίνι «Οι Κλόουν», που προβλήθηκε ταυτόχρονα στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο τα Χριστούγεννα του 1970, ξεκινά με τον οκτάχρονο σκηνοθέτη να παρακολουθεί από το παράθυρο του σπιτιού του το στήσιμο μιας σκηνής τσίρκου. Μετατρέπεται στη συνέχεια σε ένα fake ντοκιμαντέρ, όπου ο ίδιος ο Φελίνι και ένα συνεργείο από ανίκανους βοηθούς […]

Το είπε ξανά αυτή την εβδομάδα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, το επανέλαβε και η Νέα Δημοκρατία: βασική προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μια συμφωνία με την ΠΓΔΜ είναι να υπάρξουν ρυθμίσεις που θα εξαλείφουν τον αλυτρωτισμό από το Σύνταγμά της. «Και θα ακυρώνουν την παραχάραξη της Ιστορίας», έσπευσε να προσθέσει το ΚΙΝΑΛ στη διαρκή προσπάθειά […]

Μια ασυνήθιστη δραστηριότητα παρατηρήθηκε το περασμένο Σάββατο στην ευρωπαϊκή γειτονιά των Βρυξελλών. Καμιά εκατοστή τύποι όλων των ηλικιών, των προελεύσεων και των κοινωνικών τάξεων, που επελέγησαν με κριτήριο την όσο το δυνατόν πιο πιστή αντιπροσώπευση του δημογραφικού προφίλ της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανέβηκαν στον έκτο όροφο του κτιρίου που φιλοξενεί την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, […]

Την Πρωτομαγιά οι Νιου Γιορκ Τάιμς δημοσίευσαν ένα χαριτωμένο στην ακρότητά του ρεπορτάζ. Εκείνος είναι 79 ετών, συγγραφέας, παλιός αριστερός, που αισθάνθηκε υπερήφανος όταν η χώρα του άνοιξε την αγκαλιά της στους πρόσφυγες. Εκείνη είναι 42 ετών, συγγραφέας, σκληρή δεξιά, που άνοιξε σαμπάνια όταν εξελέγη πρόεδρος ο Τραμπ. Είναι Γερμανοί. Ζουν στη Βιέννη. Και είναι […]

«Σήμερα πια δεν ξέρω τι να υποθέσω γι’ αυτόν τον άνθρωπο. Είναι ηλίθιος ή η απόλυτη διάνοια; Βλέπω και τα δύο στην προσωπικότητά του. Από τη μια τουιτάρει εξωφρενικά πράγματα κι από την άλλη ακολουθεί αυτή τη λαμπρή πολιτική με τη Βόρεια Κορέα. Οπότε ποιος ξέρει;». Να λοιπόν που φτάσαμε και σ’ αυτό. Ενας από […]

Οταν ήταν δέκα χρονών, ο πατέρας του γύρισε μια μέρα πολύ αργά στο σπίτι. Ηταν χλωμός και αναστατωμένος. Δεν είπε στην οικογένειά του γιατί είχε αργήσει, αλλά κλείστηκε στο δωμάτιό του μέχρι το βράδυ της επόμενης ημέρας. Μόνο τότε τους είπε ότι είχε κρατηθεί για μερικές ώρες στο αρχηγείο της Μukhabarat, της διαβόητης μυστικής αστυνομίας […]

Η ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον της Συρίας, με επικεφαλής έναν άνθρωπο σαν τον Ντόναλντ Τραμπ, έχει υψηλούς κινδύνους και αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Θα αποτελέσει ασφαλώς ένα μάθημα για τον Ασαντ και μια προειδοποίηση για τον Κιμ Γιονγκ Ουν, μπορεί όμως να οδηγήσει σε μια γενικότερη ανάφλεξη με απρόβλεπτες συνέπειες. Γι’ αυτό σοβαροί πολιτικοί στις δύο πλευρές […]

Στο προηγούμενο αυτοβιογραφικό του βιβλίο με τίτλο «Αναβρασμός» (εκδ. Εστία) διέτρεχε τα μεγάλα επαναστατικά γεγονότα του 20ού αιώνα: Κούβα, Μάης του ’68, Ερυθρές Ταξιαρχίες, παρακμή και πτώση της Σοβιετικής Ενωσης. «Δεν έλαβα μέρος», λέει ο σημερινός γέροντας στον αλλοτινό επαναστάτη (το alter ego του δηλαδή), «βρισκόμουν εκεί, αλλά αλλού». Ηξερε τι έκανε. «Στον παγκόσμιο πόλεμο […]

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντίδρασης στον αυταρχισμό και τις εν γένει «δημοκρατορίες». Ο ένας είναι ο δυτικός. Αργός, δύσκολος, γραφειοκρατικός, αλλά τελικά αποφασιστικός. Δεκάδες ρώσοι διπλωμάτες απελάθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες σε αντίποινα για τη ρωσική εμπλοκή στη δηλητηρίαση του Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του. Τις περισσότερες, αλλά όχι όλες. […]

Υπάρχουν δύο πλευρές στη φιλελεύθερη δημοκρατία. Η μία επικεντρώνεται στην πρώτη λέξη: προστασία των ατόμων από την τυραννία της πλειοψηφίας με τη βοήθεια του Συντάγματος και των ατομικών δικαιωμάτων. Η άλλη πλευρά σχετίζεται με το δεύτερο μισό της εξίσωσης: μεταβίβαση της εξουσίας στον λαό. Για το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολεμικής περιόδου, αυτές οι δύο εκδοχές […]

Η δήλωση του υπουργού είναι συγκινητική και διακηρυκτική. Η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να συναρτάται από συμφέροντα διακινητών, δεν μπορούμε ούτε πρέπει να συνηθίσουμε να χάνονται παιδιά στα νερά του Αιγαίου, η λύση βρίσκεται στα μέτρα προστασίας των ανθρώπων και στο αμείλικτο χτύπημα των κυκλωμάτων διακίνησης, μπλα μπλα μπλα. Και μετά; Το βασικό επιχείρημα υπέρ […]

Η πιο έντονη διαχωριστική γραμμή είναι ασφαλώς η οικονομική. Τα θύματα της κρίσης, και γενικότερα οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης, κατηγορούν τις ελίτ ότι τους εγκατέλειψαν, ξεκόβουν από τη σοσιαλδημοκρατία επειδή τους πρόδωσε και καταφεύγουν στους λαϊκισμούς της Αριστεράς και της Δεξιάς. Το είδαμε στην Αμερική με τον Τραμπ, στη Γερμανία με το AfD, στην Ιταλία […]

Είδηση 1η. Το 2014, η αλυσίδα Zara λάνσαρε πιτζάμες με οριζόντιες ρίγες κι έναν χρυσό σταυρό. Η εταιρεία υποστήριξε ότι εμπνεύστηκε την ιδέα από το τι θα φορούσε ένας σερίφης στο Φαρ Ουέστ. Το twitter όμως γέμισε από μηνύματα χρηστών που είπαν ότι το σχέδιο τούς θύμιζε τις στολές στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Είδηση 2η. […]

Τo 2011, οι έγκυροι «Financial Times» και ο εξίσου έγκυρος «Economist» έλεγαν ότι το μεγαλύτερο καλό που θα μπορούσε να συμβεί στην Ευρώπη ήταν η αποχώρηση του Μπερλουσκόνι από την εξουσία. Σήμερα, τα ίδια έντυπα λένε ότι το μεγαλύτερο καλό που θα μπορούσε να συμβεί στην Ευρώπη είναι η επιστροφή του Μπερλουσκόνι στην εξουσία. Με […]

Ο Μάριο Βάργκας Γιόσα βρισκόταν στο Λονδίνο για τα γενέθλια του φίλου του Πάμπλο Νερούδα. Κι ενώ διέτρεχαν με ένα πλοίο τον Τάμεση, του έλεγε πόσο ενοχλημένος ήταν με ένα άρθρο που τον προσέβαλλε και έγραφε ψέματα γι’ αυτόν. Του είπε τότε ο Νερούδα: «Σιγά σιγά γίνεσαι διάσημος. Θέλω λοιπόν να ξέρεις τι σε περιμένει: […]

Τους ονομάζουν «νέους οπτιμιστές». Και πάνε κόντρα στη μαυρίλα της εποχής. Ποτέ δεν ζούσαμε περισσότερο και καλύτερα, λένε. Ποτέ δεν ήμασταν ασφαλέστεροι. Ποτέ δεν κινδυνεύαμε λιγότερο από πολέμους, επιδημίες ή εργατικά ατυχήματα. Ο πιο γνωστός από τους φιλοσόφους αυτούς είναι ο 63χρονος Στίβεν Πίνκερ, καθηγητής Ψυχολογίας στο Χάρβαρντ. Το καινούργιο του βιβλίο με τίτλο «Ο […]

«Ο Μάης του ’68 δεν είναι μια ημερομηνία, δεν είναι μια έκφραση, είναι μια εικόνα που ξεχειλίζει από ρομαντισμό και ζωντάνια, ένα όραμα. Το να είσαι διευθυντής ενός περιοδικού εκείνη την εποχή, δηλαδή επικεφαλής μιας ομάδας συνεργατών ίσων με σένα σε κουλτούρα και φιλοδοξία, τι ανάμνηση! Πώς βρεθήκαμε μαζί χωρίς να αναζητήσουμε ο ένας τον […]

Η λέξη είναι παρεξηγήσιμη. Αλλα σημαίνει στον αγγλοσαξονικό κόσμο κι άλλα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι μεν το θεωρούν κάτι θετικό, οι δε κάτι αρνητικό. Οσο για μας, του κολλάμε ένα «νεο» μπροστά και το καταγγέλλουμε ως υπεύθυνο για όλα τα δεινά. Ο φιλελευθερισμός είναι η πιο επιτυχημένη ιδέα των τελευταίων 400 ετών. Και μετά την […]

Τη σκηνή την περιέγραφε τις προάλλες ο γνωστός ισπανός συγγραφέας Χουάν Χοσέ Μιγιάς στην «El Pais», αλλά είναι σίγουρο ότι έχει συμβεί στον καθένα μας. Μια γυναίκα τριάντα τόσων ετών που καθόταν σε ένα διπλανό τραπέζι στο καφέ έλεγε στη φίλη της, άνεργη όπως και η ίδια, ότι φοβάται. Πολλές φορές ξυπνάει το πρωί με […]

Στη μια πλευρά του Ατλαντικού, ο Ντόναλντ Τραμπ γιορτάζει σήμερα τον έναν χρόνο από την ανάληψη της εξουσίας. Στο διάστημα αυτό διέψευσε όσους προέβλεπαν μια αμερικανική εκδοχή της kolotoumba: ακύρωσε το Obamacare, απέσυρε την Αμερική από τη συμφωνία για το κλίμα, τίναξε στον αέρα τη συμφωνία με το Ιράν, κλιμάκωσε την ένταση με τη Βόρεια […]

Η ανάπτυξη στην ευρωζώνη μοιάζει να έχει σταθεροποιηθεί. Οι λαϊκιστές, ύστερα από την επίδειξη δύναμης που έκαναν σε διάφορες χώρες, δείχνουν να έχουν μαζευτεί. Το κέντρο αντέχει. Ο κίνδυνος όμως δεν έχει περάσει. Στο τελευταίο τεύχος του Foreign Affairs, οι καθηγητές Μαρκ Μπλιθ και Σάιμον Τίλφορντ επισημαίνουν δύο παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και […]

H απόφαση του υπουργού Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου με την οποία απαγορεύονται οι σχολικές εκδρομές στο εξωτερικό εκτός της Γ’ Λυκείου έχει τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ο συγκεντρωτισμός. Ο υπουργός θέλει να αποφασίζει για τα πάντα, να ελέγχει τα πάντα, να περνά από αυτόν και η τελευταία λεπτομέρεια. Αν ένας καθηγητής θέλει μια μέρα […]

Τη δεκαετία του ’70, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες ζήτησαν από τον διάσημο αμερικανό ψυχολόγο και νομπελίστα Οικονομικών Επιστημών Ντάνιελ Κάνεμαν να τις συμβουλεύσει πώς να εκσυγχρονίσουν τη δουλειά τους. Κι εκείνος τους είπε να καταργήσουν την κλασική έκθεση που έστελναν στην κυβέρνηση σε τακτά χρονικά διαστήματα, και της επέτρεπε να δικαιολογεί όποια απόφαση έπαιρνε, και […]

O Ρόμπερτ ήταν ξύπνιος, πνευματώδης, κάπως παχύς είναι αλήθεια, με λίγο μακρύτερο μούσι απ’ όσο θα ήθελε εκείνη, αλλά πάντως ψηλός και αρκετά ευπαρουσίαστος. Το μεγάλο του πρόβλημα ήταν το πώς φιλούσε. Χριστέ μου, φιλούσε άθλια. Κι έλεγε και βλακείες την ώρα του σεξ. Η Μάργκοτ είχε ξενερώσει, αλλά για κάποιο λόγο δεν μπορούσε να […]

Ποιος παίρνει τι από την πίτα που παράγει μια κοινωνία; Ποιος κρατά το μαχαίρι; Ποιος μοιράζει τα κομμάτια; Διαφωτιστικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δίνει μια έκθεση με τίτλο «Ανισότητες 2018» που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Τετάρτη στη Γαλλία. Την υπογράφουν πέντε οικονομολόγοι, μεταξύ των οποίων ο γνωστός μας Τομά Πικετί. Και δείχνει ότι […]

Στην επίσκεψη που πραγματοποίησε πριν από δύο μήνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο έλληνας πρωθυπουργός έκρινε σκόπιμο να διορθώσει παλιότερο χαρακτηρισμό του για τον πρόεδρο Τραμπ και να δηλώσει ότι «ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει την πολιτική είναι ορισμένες φορές διαβολικός, αλλά γίνεται για το καλό». Ευτυχώς δεν επανέλαβε αυτή τη χαριτωμένη ατάκα προχθές, όταν […]