Γεωπολιτικά

Ο,τι επί Ανδρέα Παπανδρέου προσδιοριζόταν ως γεωγραφική οριοθέτηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, αποβαίνει σήμερα γραμμή μείζονος ελληνοτουρκικής αντιπαραθέσεως. Εκκινώντας από Θράκη, περνώντας από Καστελλόριζο και απολήγοντας στην Κύπρο. Κι αιτία δεν είναι αυτή τη φορά το Κυπριακό καθεαυτό αλλά περισσότερο η αναδυόμενη οσμή των υδρογονανθράκων και η συναρτημένη προς τα εν δυνάμει κοιτάσματα […]

Οπου: Το μεν Αριστοτελικόν «ύστερον» (ως προς τον χρόνο) προσδιορίζεται από ελπίδες και λιπαίνεται από πλεονάζουσες ευχές κι ευσεβείς (ή μη) πόθους. Ατομικούς και συλλογικούς. Και όπου το «πρότερον» ενοχοποιείται ως αυτουργός πάσης κακοπάθειας. Υποσυνείδητες αντιλήψεις, που αναδύονται ως μέρος μιας χρονικής εναλλαγής. Που δεν θα είχε καμιά ουσιαστική σημασία εάν δεν συναπτόταν προς στυγνή […]

«Βλέποντας και κάνοντας»! Ή περίπου. Συνοπτική τομή (και καταθλιπτική παθογένεια) της εθνικής πολιτικής. Οπως και αν αυτή προσδιορίζεται. Της οποίας το προσδόκιμο δεν υπερβαίνει συνήθως εκείνο της κυβερνήσεως που την χαράσσει και την ασκεί. Που σημαίνει ότι έχει εν πολλοίς ημερομηνία λήξεως! Συνηθέστερα δε, με όρους παραταξιακής λογικής. Και το βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό παρά […]

Οσο θα ήτο λάθος η τυχόν συναισθηματική προσέγγιση των Ελληνοτουρκικών, άλλο τόσο εσφαλμένη θ’ απέβαινε η παραγνώριση του συσσωρευμένου φόρτου που επιβαρύνει επικίνδυνα τις σχέσεις των δυο χωρών. Οπως και η επιπόλαιη απλοποίηση προβλημάτων και συνακόλουθων κρίσεων που αναπαράγονται και τα συνοδεύουν. Ιδιαίτερα καθώς: Αφενός χάσκουν ανοικτά γεωπολιτικά τραύματα. Με μονομερή τουρκική οπωσδήποτε υπαιτιότητα. Και […]

Δεν υπήρξαν ίσως τοξικότερες εκδοχές της πολιτικής από τις σημερινές. Ούτε όμως και τόσες παθολογικές αρρυθμίες στην άσκηση της εξουσίας. Οπόταν η χώρα ελαύνει πλησίστια προς ανάλογες περιπέτειες. Με την πόλωση να παροξύνεται. Και τις αντιθέσεις ν’ αποκτούν διαστάσεις διχαστικών ρήξεων. Ως εν πολλοίς μη αναστρέψιμες υποτροπές. Των οποίων τα παράγωγα θα επιτείνονται από την […]

Η χειρότερη αντίληψη (και άσκηση) του αγαθού της ελευθερίας είναι πάντα η ανεξέλεγκτη εκδοχή της. Είτε ως ιδεοληπτική εμμονή του αναρχισμού. Είτε ως δογματική αποποίηση των ορίων υπευθυνότητος που την προσδιορίζουν και τη νοηματοδοτούν. Με αποτέλεσμα, τουλάχιστον να την αδικούν. Δικαιώνοντας εν πάση περιπτώσει την εν προκειμένω εύγλωττη πλατωνική προσέγγιση. Οτι δηλαδή: «Η άγαν ελευθερία, […]

Κάποια προφανή δεδομένα –ως απαράδεκτα δρώμενα και ασύμμετρες συμπεριφορές –σε κρισίμως ευαίσθητες παρυφές των εθνικών ορίων, εγκυμονούν αδυσώπητους για μας κινδύνους. Ή τουλάχιστον προκαλούν εύλογες ανησυχίες, όσον αφορά την σταθερότητα και την ίδια την ακεραιότητα της χώρας. Καθώς κάποιοι στοχευμένοι προσδιορισμοί από επίσημα τουρκικά χείλη, αφενός υπερβαίνουν την αβλαβή ρητορική. Και αφετέρου αποβαίνουν δείκτες εκδήλων […]

Ακόμη και αν τελικά το αμφιλεγόμενο εγχείρημα της Καταλωνίας οδηγηθεί σε Βατερλώ, το ίδιο αποσχιστικό σύνδρομο που το ενεργοποίησε, θα διατρέχει δυστυχώς την σύνολη περιοχή. Και θα επενεργεί με δραστική δυναμική, εκεί όπου σοβούν ομοιογενή κινήματα και όπου επιλιπαίνονται ανάλογες διαιρετικές τάσεις. Εντός κι εκτός ευρωπαϊκής περιμέτρου. Με ό,τι αυτό σημαίνει. Και φυσικά με ό,τι […]

Να είμαστε πραγματιστές: η σοβαρή διάσταση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις είναι όντως γεγονός. Αλλά ομοίως γεγονός είναι ότι αυτό δεν διαφοροποιεί την πολιτική της υπερδυνάμεως έναντι της Τουρκίας. Ετερον εκάτερον. Η οργή δεν αποτέλεσε ποτέ μέτρο των αποφάσεων για τα κέντρα ισχύος. Αυτά αφορούν και διέπουν μικρότερης εμβέλειας και σημασίας πολιτικές. Η Ουάσιγκτον, δηλαδή, μπορεί «να […]

Οπως και αν ιδωθεί και όπως και αν ειπωθεί (λαϊκισμός, εθνικισμός, ακροδεξιός σοβινισμός ή άλλως πως) αυτό που τελικά μετρά, είναι το παράγωγο κόστος. Που με όρους σύγχρονης πολιτικής μεταφράζεται σε αποσυνθετική φορά και όσον αφορά κρατικές οντότητες και σχετικά με ομαδοποιημένα πολιτειακά σύνολα. Οπως η ΕΕ. Καθώς: Οσα συντελούνται, επενεργούν με δυναμικές δραστικής αστάθειας […]

Οταν μια δύναμη, αμφισβητώντας τα όρια της εθνικής κυριαρχίας όμορης χώρας τα παραβιάζει κατ’ εξακολούθηση (και προπαντός ατιμωρητί) αυτομάτως έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό την υποθεμελίωση γεωπολιτικού τετελεσμένου. Οπως και αν αυτό επιμετρηθεί. Και όσο και αν τύποις δεν νομιμοποιείται. Οταν μάλιστα οι τρίτοι (ακόμη κι εν όπλοις εταίροι) απαραδέκτως, «δεν είδαν, δεν άκουσαν, δεν […]

Οτι όντως η Ευρώπη (και ως θεσμικό μόρφωμα και ως όραμα) βρίσκεται σε φάση επανεκτιμήσεως των προοπτικών της είναι προφανές. Οχι μόνο με την απομοίωσή της λόγω Brexit, αλλά και γιατί προκύπτουν μείζονες αναγκαιότητες προσδιορισμού των ορίων ουσιαστικής της ενοποιήσεως (και πολιτικής ομογενοποιήσεως) ή όχι. Αυτό είναι το ζητούμενο. Που προβάλλει ως καθαυτό ιστορικό δίλημμα. […]

Το σταθερό πολιτικό αφήγημα που εν πολλοίς υποκαθιστά και τις ιδεολογικές καταβολές (ή και απλώς ιδεοληψίες) είναι η έξοδος από τον όντως αδυσώπητο μνημονιακό κλοιό. Τα υπόλοιπα έπονται. Και για όσους (και όσο) ευθύνονται ως προς τις έωλες αιτιογονίες της κακοδαιμονίας. Και για όσους εμφανίζονται ως είτε από καθέδρας τιμητές, είτε κι «εξ επιταγής» σωτήρες. […]

Οταν ο εν πολλοίς παροξυνόμενος κομματικός διαγκωνισμός διέπεται από έως κι εμφυλιοπολεμικά σύνδρομα (με δυναμικές βαθύτατου πολωτικού διχασμού) η χώρα δημογραφικώς οιονεί απομειώνεται! Υποδιαιρείται! Με δηλητηριώδεις αλληλοπαραγραφές! Ευτυχώς όχι (ακόμη) και προγραφές. Οπωσδήποτε όμως, με αμφισβητήσεις, που οδηγούν σε ακραίες αντιλήψεις και ασύμμετρες συμπεριφορές. Αυτό ισοδυναμεί περίπου με διχασμό σε πρώιμο στάδιο. Προοίμιο προβλεπτώς χειροτέρων. […]

Οσο δεν πρέπει να μας παρασύρουν οι ακραίες εθνικιστικές κορόνες γειτόνων –όχι μόνο των εξ ανατολών αλλά και των από Βορράν –άλλο τόσο θα ήτο μοιραίο λάθος: είτε να υποτιμηθούν είτε να μην αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά. Ψύχραιμα αλλά με τρόπο δηλαδή, που αφενός να μην παρέχει προφάσεις και να μη συμπυροδοτεί εντάσεις με ανταποδοτικές βολές έωλου […]

Ο επαρκής πολιτικός διάλογος για το παρόν και το μέλλον δεν μπορεί να γίνεται με όρους του έωλου χθες. Κι αυτό ακριβώς είναι που δυστυχώς συμβαίνει. Αποτελώντας, αφενός μέρος της αδυσώπητης παθογένειας που βιώνει ο τόπος. Και αφετέρου βασική αιτιογονία των αδιεξόδων που αναπαράγονται. Με όλες τις συνέπειες. Οσο και αν ευθύνεται το χθες για […]

Είτε στους μεν καταλογίσεις τις ευθύνες είτε στους δε προσάψεις μομφές, το καταθλιπτικό είναι ότι ο τόπος βιώνει φάση «πολιτικού σεσηπότος»! Κυριολεκτικά. Καθώς η κατάσταση του πολιτικού συστήματος παρουσιάζει εμφανή συμπτώματα παθογενούς αποστήματος! Κι αυτό είναι η διάγνωση μιας έκδηλης και κακοήθους υποτροπής. Την οποία, σε τελική ανάλυση, πληρώνει φυσικά ο πολίτης. Ο οποίος όμως […]

Δεν έχει πλέον τόση σημασία ποιος φταίει και πόσο για την έως και αποσυνθετική παθογένεια που επιδεινώνεται για τη χώρα. Σημασία έχει η απούσα προοπτική. Με παρούσα μόνο την αδυναμία ενδοελληνικής συνεννοήσεως, ακόμη και για τα στοιχειώδη! Οπόταν: Διάγομεν περίοδο οιονεί εμφυλίου! Χωρίς συρράξεις μεν. Με αποσαθρωτικές συνέπειες δε. Ακόμη και για τις αυτονόητες θεσμικές […]

Το θέμα είναι: Με τα (κατ’ ευχήν) πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, «να μην πάρουν και τα μυαλά μας αέρα»! Αλλωστε η πείρα είναι πλουσιότατη. Σε σχέση κυρίως με όμορες περιοχές, τις οποίες η φύση εφιλοδώρησε πλουσιοπάροχα, με παρόμοια θησαυρίσματα. Και στις οποίες εν συνεχεία, επλεόνασαν παράγωγα τραγικών εκτροπών και πικρές εμπειρίες βιαίων […]

Το θέμα δεν είναι ότι σήμερα (15 Ιουλίου) συμπληρώνονται σαράντα τρία συναπτά έτη από το σιαμαίο έγκλημα εις βάρος της Κύπρου. Kαι άρα σαράντα τρία χρόνια κατοχής κυπριακών (κι επομένως ευρωπαϊκών) εδαφών. Το θέμα είναι ότι: Το κατ’ εξακολούθησιν έγκλημα (που άρχισε με την αφροσύνη της χούντας και ολοκληρώθηκε με τη στρατιωτική επιδρομή του Αττίλα) […]

Οτι δεν φορέθηκε γραβάτα στον πρωθυπουργικό λαιμό δεν είναι ασφαλώς το χειρότερο. Αλλά το ότι δεν τελεσφόρησε το σφόδρα επιθυμητό, που ανεδείχθη περίπου ως το «ιερό δισκοπότηρο» για τους θεσμικούς διαχειριστές. Οπόταν: Αντί ελαφρύνσεως του ασήκωτου χρεοκοπικού βάρους, υπήρξε απλώς ελάφρυνση του εν πολλοίς στερητικού συνδρόμου για μια νέα δόση. Ούτε για τις νεοανειλημμένες δεινές […]

Οτι ευκταία είναι η προαγωγή συνθηκών εξομαλύνσεως των ελληνοτουρκικών σχέσεων κι επιλύσεως προβλημάτων, δεν συζητείται. Και αυτό απαιτεί κάτι που δεν μπορεί ν’ αντιστρατεύεται: Αφενός τη διεθνή νομιμότητα όπως εκφράζεται από δεδομένες αρχές και συνομολογημένες Συνθήκες. Και αφετέρου τη λογική της κρατούσας εθνικής γεωπολιτικής ακεραιότητος και κατοχυρωμένης κυριαρχίας εκάστου. Κι αυτό είναι θεμελιώδες προαπαιτούμενο και […]

Ο,τι και να συμβεί η χώρα οδεύει πλησίστια (ή κι ενδεχομένως σύρεται) προς οριακά μεταίχμια. Οπου ακριβώς θ’ απαιτηθούν αποφασιστικές στρατηγικές και κρίσιμες αποφάσεις σε ομοίως κρίσιμα ζητήματα: Και ως προς την επιδεινούμενη χρεοκοπική κατιούσα. Και ως προς καίρια εθνικά ζητήματα. Οπως είναι το Κυπριακό και η κατοχύρωση αφενός και η άσκηση αφετέρου, κυριαρχικών δικαιωμάτων […]

Δεδοµένο 1: Ο ανθρώπινος τρόμος και το ευρωπαϊκό τραύμα. Ο πρώτος αποβαίνοντας οδυνηρό παράγωγο ασύμμετρων συμπεριφορών. Και το δεύτερο να οριοθετεί άδηλη μετεξέλιξη ενός πολέμου, που δεν έχει ούτε λογική, ούτε κανόνες, ούτε και προοπτική. Εχει μόνον άμαχα θύματα κι εκτός ορίων παραλογισμό. Η προσέγγιση του προβλήματος περνά μέσα από αδυσώπητα δεδομένα. Που δεν μπορούν […]

Αυτά που καταγράφονται καθημερινά ως «κατά συρροήν τουρκικές προκλήσεις» στις αιγαιωτικές παραμέτρους των ελληνικών εθνικών ορίων αποβαίνουν τελικά εκείνο ακριβώς που φοβόμαστε: Εν δυνάμει δηλαδή γεωπολιτικό τετελεσμένο! Που εφόσον δεν ανακόπτεται, αποκτά εν πολλοίς μη αναστρέψιμη δυναμική. Κι αυτός ακριβώς είναι ο μείζων κίνδυνος πίσω από τις εσκεμμένες παραβάσεις και ταυτοχρόνως πειρατικές παραβιάσεις. Με συχνότητα […]

Το αδυσωπήτως αδιέξοδο χρεοκοπικό μας δράμα και τρεις υποθέσεις εργασίας. Εν είδει απλουστευτικής (κι ενδεχομένως αφελούς) διαλεκτικής απόπειρας υπερβάσεως. Ενώπιοι λοιπόν ενωπίοις: ΠΡΩΤΟ: Με τους νυν θεσμικούς διαχειριστές στον οίακα του ταλανιζόμενου (και κατ’ ακρίβειαν βυθιζόμενου) εθνικού σκάφους, βαλλόμενους πανταχόθεν. Και όχι μόνον, αλλά και με κραυγαλέες τις ένδον αδυναμίες και ανακυκλούμενες τις πλεονάζουσες αντιφάσεις, […]

Μπορεί μεν να φαίνεται αφελώς αφοριστικό, αλλά αποτελεί τη μόνη απάντηση στην αδυσώπητη κατολίσθηση των ημερών. Δηλαδή, επιτέλους την έξοδο από τη βάναυση στενωπό της εθνικής χρεοκοπίας που στερεοτύπως καταγράφεται ως υπέρβαση των Μνημονίων. Βεβαίως, σε τελική ανάλυση αυτά κωδικοποιούν υποχρεώσεις υπερχρεωμένων προς τους ελέω δανειστές, οι οποίοι και υπαγορεύουν επαχθείς κανόνες ώστε να διασφαλίσουν […]

Την ώρα που η χώρα μπαίνει σε φάση νέων εσωτερικών τριβών και διχαστικών οξύνσεων, εμφανίζονται απειλητικά νέφη σε όλη την εθνική περίμετρο. Και το χειρότερο: Δεν φαίνεται να υπάρχουν υπολογίσιμες ελπίδες αναστροφής των εξελίξεων. Αντίθετα οι ενδείξεις προδιαγράφουν δυναμικές επιδεινώσεων. Με ενδεχομένως μοιραίες συνέπειες. Με τη μορφή γεωπολιτικών τετελεσμένων εις βάρος της εθνικής κυριαρχίας. Τετελεσμένων […]

Κάποτε το στερεότυπο του «από βορράν κινδύνου» –και κατ’ ακρίβειαν «εχθρού» –ήτο περίπου επικυρίαρχο εθνικό δόγμα. Με τα βόρεια σύνορα της χώρας ν’ αποτελούν αμυντικά όρια των έωλων ψυχροπολεμικών αντιπαραθέσεων μεταξύ των δυο πόλων ισχύος. Κάτι όμως που παρεμπιπτόντως βόλευε και τις επιτόπιες ταξικές ρηγματώσεις. Ανατροφοδοτώντας τα εμφυλιοπολεμικά σύνδρομα που σοβούσαν. Και τα κατάλοιπα των […]

Προκειμένου περί Ευρώπης, «το αβγό του φιδιού» δεν αποτελεί πλέον ρητορικό στερεότυπο. Είναι αντιθέτως εκκολαπτόμενη προοπτική, που τείνει να διεμβολίσει και την πολιτική ομαλότητα και τις ελπίδες για εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκληρώσεως. Προπαντός αυτή. Καθώς ήδη αποκτά ρυθμιστικό ρόλο στο κοινοτικό γίγνεσθαι. Οχι ενδεχομένως για να το κατευθύνει. Τουλάχιστον προς το παρόν. Αλλά οπωσδήποτε: α) […]

Δεν είναι μόνο οι απρόβλεπτες τροπές των ενδοτουρκικών εξελίξεων με την αναπαραγόμενη αστάθεια στη σύνολη περιοχή. Είναι και οι εντελώς αχαρτογράφητες υποτροπές όσων διαμορφώνουν τις νέες διεθνείς ισορροπίες στο ευρύτερο περιβάλλον. Από το οποίο δεν λείπουν ακόμη και τα έωλα ενδεχόμενα πυρηνικού ολοκαυτώματος, με τρόπο που κανένας δεν είχε διανοηθεί. Οπου τελικά μια υποδύναμη, θ’ […]

Οι επαρκώς ιστορικώς μνήμονες δεν δυσκολεύονται να ιχνηλατήσουν στη σημερινή συγκυρία ομοιότυπα συμπτώματα που οδήγησαν σε παγκόσμιες συρράξεις τον περασμένο αιώνα. Στον παρονομαστή των γεγονότων που βιώνουμε (και μάλιστα ελέω TV σε χρόνο ντετέ) υπάρχουν περίπου τα ίδια αποτυπώματα. Η ταυτότητα των οποίων αναδύεται και από προφανείς στρατηγικούς ανταγωνισμούς και από οικονομικές επιδιώξεις και από […]

Υποσχετική (εξ ανατολών) αχτίδα στο ημίφως της ανατροφοδοτούμενης χρεοκοπικής μας μιζέριας: η στρατηγικής σημασίας συμφωνία για το γιγαντιαίο εγχείρημα υποθαλάσσιου αγωγού, που θα διοχετεύει αποθέματα φυσικού αερίου από τα μεσογειακά κοιτάσματα προς ευρωπαϊκούς προορισμούς μέσω Ελλάδος. Με ουσιαστική συμμετοχή και συνδρομή της τελευταίας. Κι αυτό θα αποβεί ανυπερθέτως δυναμική καθάρσεως του επιδεινούμενου εθνικού δράματος. Ή […]

Οι «σκελετοί στις (εθνικές και κομματικές) ντουλάπες» είναι μέρος της ελληνικής παθογένειας. Εμφανίζονται (ή ανασύρονται) «κατά το δοκούν», είτε ως αιτιολογικά τεκμήρια έωλων κακοδαιμονιών, είτε και ως επικαλύψεις προθέσεων, αδυναμιών και αδιεξόδων. Προπαντός αδιεξόδων. Μέρος και αυτά, μιας καταθλιπτικής περιδινήσεως στον επιδεινούμενο φαύλο (χρεοκοπικό) κύκλο, στον οποίο εγκλωβίζεται και η χώρα και το σύστημα. Οπου: […]

Πέραν τής εν πολλοίς μη αναστρέψιμης χρεοκοπικής μας ολισθήσεως. Και πέραν των αυτονόητων παραγώγων που την διέπουν και την επιδεινώνουν, η κατάσταση που διαμορφώνεται και σε περιφερειακό επίπεδο και στο ευρύτερο ευρωπαϊκό (και διεθνές) περιβάλλον διέπεται από δυναμικές κινουμένης άμμου! Κι αυτό μεταφράζεται και σε διαμορφούμενους κινδύνους ασύμμετρων υποτροπών. Τις δεινές συνέπειες των οποίων θα […]