Θεωρείο

Δεν είναι εύκολο να ερμηνεύσεις τη σιωπή. Δεν είναι ούτε όταν η σιωπή σπάει ως «περιβάλλον», «κύκλοι» ή «πηγές». Και είναι ακόμη δυσκολότερο όταν το περιβάλλον, οι κύκλοι ή οι πηγές αυτονομούνται χωρίς και να το λένε ανοικτά. Οταν μιλούν αφήνοντας να εννοηθεί πως την άποψή τους μπορεί να συμμερίζεται και ο βουβός θεός τους, […]

Ούτε καν αυτοί δεν μπόρεσαν να ενσαρκώσουν τον επαναστατημένο άνθρωπο που ονειρεύονταν. Από τους πρωταγωνιστές των μολυβένιων χρόνων στην Ιταλία, πολλοί αποκήρυξαν το ένοπλο παρελθόν τους, άλλοι πνίγηκαν στις τύψεις για τις ζωές που χάθηκαν, διάβασαν, στοχάστηκαν, έγραψαν, και κάποιοι, ελάχιστοι, παρέμειναν αμετανόητοι, αρνούμενοι σε αντίθεση με όλους τους υπόλοιπους ακόμη και την παραμικρή ευεργετική […]

Το ξέρουν κι οι κότες, αυτό που διαφημίστηκε αναρμοδίως ως το «μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους» θα ήταν πολιτικά η κότα με τα χρυσά αβγά –όχι ένα ή δύο, αλλά δέκα, όσοι είναι και οι εμπλεκόμενοι πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί. Θα ήταν, εάν η κυβέρνηση δεν έκανε ό,τι και ο άπληστος χωρικός του […]

Αρκεί να έβλεπε κανείς τα πλάνα έξω από το Μέγαρο Μαξίμου. Η Novartis είναι το σκάνδαλο που ακόμη και αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να εφευρεθεί. Είναι το σκάνδαλο που θα έμπαινε στον πειρασμό να εκμεταλλευτεί πολιτικά όχι μια κυβέρνηση κολλημένη στον τοίχο, αλλά ακόμη και εξωραϊστικός σύλλογος σε φάση αρχαιρεσιών. Από την άποψη αυτή […]

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς εάν αυτή είναι η τελευταία δημόσια παρουσία του Μίκη Θεοδωράκη. Από την υποδοχή, πάντως, που είχε η παρουσία του στην πλατεία Συντάγματος, καταλαβαίνει ότι είναι κάτι παραπάνω από ένα εθνικό σύμβολο, ένα διεθνές brand ή και τα δυο μαζί. Είναι ο τελευταίος έλληνας θεός. Αλλά όπως συμβαίνει με όλους τους […]

Πώς ήταν τα Βαλκάνια κάποτε; Οπως ήταν χθες η Πλατεία Συντάγματος. Μια περιοχή όπου κυριαρχούσαν ο εθνικισμός, ο φόβος και το μίσος απέναντι στον άλλον, η εσωστρέφεια, η επιθετικότητα και μια μεγάλη ιδέα για την εθνική ταυτότητα σε διαρκή σύγκρουση με διαβρωτικό ένα συναίσθημα εθνικής μειονεξίας. Η Πλατεία Συντάγματος έγινε χθες η μινιατούρα της ιστορίας […]

Η ιδέα μπορεί να ήταν και της Ζωής. Αλλά και η δική του εκτέλεση δεν ήταν κακή. «Για το PG, όπως αναμφίβολα και για πολλά άλλα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς», λέει στην ανακοίνωσή του ο Ζακ Λικ Μελανσόν, «έχει γίνει πραγματικά αδύνατο να συγχρωτίζεται στο ίδιο κίνημα με τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα». Γιατί ο […]

Αφού το ευλόγησε ακόμη κι εκείνος, η Μειλιχιότητά του, δεν μπορεί να αμφιβάλλει κανείς: το συλλαλητήριο της Κυριακής θα μαζέψει τόσο κόσμο που τα κόμματα της μνημονιακής εποχής δεν θα τολμούσαν να φανταστούν ούτε στις πιο κρυφές ονειρώξεις τους. Και τι κόσμο; θα ήταν λάθος να προσφερθεί το «μέγα πάθος και πλήθος» πακέτο στην Ακρα […]

Τυπικά, είναι αυτό που η επιστήμη της πολιτικής επικοινωνίας θα αποκαλούσε «επικοινωνιακή αντεπίθεση». Αλλά πώς μπορεί να γίνει μια αντεπίθεση με ένα στέλεχος του κόμματος, τη μαμά ενός άλλου στελέχους, έναν περιφερειάρχη και μερικά ρυζόγαλα που παίζουν όλοι μαζί σε ένα προπαγανδιστικό σποτάκι; Εδώ η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Οχι για την επαγγελματική επάρκεια […]

Μπούλης δεν είναι, το είπε και ο Πρωθυπουργός. Αλλά δεν είναι και κάποιος που θα πάει κάπου αν δεν τον αφήσουν. Ακόμη κι αν αυτό το «κάπου» είναι ο ηρωικός τόπος που θέλει να τιμήσει. Κι ακόμη και αν αυτοί που δεν τον αφήνουν είναι οι προαιώνιοι, διακηρυγμένοι εχθροί του. Οι εχθροί που έχει κατασκευάσει […]

Αυτή είναι η πολιτική; Ή απλώς αυτός είναι ο Παναγιώτης Ψωμιάδης; Η ιστορία, με άλλα λόγια, αφορά μόνο το πρόσωπο, μια βαλκάνια και γκροτέσκα εκδοχή του Γκορμπατσόφ που ντύθηκε Ζορό για να διαφημίσει παιχνίδια όπως εκείνος είχε διαφημίσει κάποτε πίτσες ντυμένος ο εαυτός του; Ή αφορά μια πολιτική τάξη που παρήγαγε πολλούς, υπερβολικά πολλούς Ψωμιάδηδες; […]

Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στο πάρτι των γενεθλίων του για να καταλάβει πόσο κέφι έχει ο εορτάζων γενικώς για τη ζωή. Πόσο συμφιλιωμένος είναι με το παρελθόν του και πόσο αισιόδοξος απέναντι στο μέλλον. Ή, από την άλλη, πόσο θέλει να ξεχάσει εκείνα που πέρασαν και πόσο φοβάται αυτά που θα έρθουν. Ο […]

Το λάθος, είχε πει κάποτε ένας γάλλος διπλωμάτης, είναι χειρότερο από το έγκλημα. Και μάλλον θα συμφωνούσε μαζί του ο έλληνας υπουργός που δεν καταλόγισε σε έναν συνάδελφό του ένα λάθος αλλά «πολλαπλά». Για τον Σκουρλέτη, με λίγα λόγια, ο Καμμένος είναι κάτι λιγότερο από ιδανικός συνοδοιπόρος. Αλλά είναι και κάτι περισσότερο από σίριαλ κίλερ: […]

Είναι από τις φορές που δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα, αλλά η πρόθεση. Και η πρόθεση του Πάνου Καμμένου δεν είναι μόνο να αυξήσει τους μισθούς των στρατιωτικών με βάση τη σχετική απόφαση του ΣτΕ –δέσμευση εξάλλου που είχε αναλάβει από το 2015 και είχε θέσει ως αδιαπραγμάτευτο όρο για τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση. […]

Ούτως ή άλλως εξελισσόταν σε φούσκα. Αλλά με την εθνικιστική μαγιά του συλλαλητηρίου, τα τοιχώματα του «Μακεδονικού» έφτασαν στο όριο των αντοχών του. Ετσι που το μόνο που μένει να φανεί είναι εάν απλώς θα ξεφουσκώσει ή εάν θα σκάσει όπως σκάνε όλες οι φούσκες: με έναν δυνατό κρότο. Δύσκολα μπορεί κανείς να κάνει προβλέψεις […]

Ως τι επαναλήφθηκε το χθεσινό συλλαλητήριο; Ως φάρσα μιας εθνικιστικής υστερίας του παρελθόντος ή ως τραγωδία ενός βαλκανικού παρόντος καταδικασμένου να παραμείνει αιώνια φοβικό και εσωστρεφές; Αν λάβει υπόψη του κανείς ότι αυτή τη φορά δεν ήταν ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης και ο μητροπολίτης της πόλης που ανέλαβαν να συνεγείρουν τα πλήθη αλλά ένας απόστρατος, […]

Δεν είναι μόνο ένα στοίχημα κόντρα στην εγχώρια Ιστορία –«Καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης», είπε ο Γιώργος Καμίνης, «ο χαρακτηρισμός “σοσιαλδημοκράτης” θεωρήθηκε από το σύνολο σχεδόν των κατεστημένων δυνάμεων της Αριστεράς κάτι σαν βρισιά». Είναι και κόντρα στον χρόνο: η σοσιαλδημοκρατία τώρα τελευταία δεν αισθάνεται πουθενά πολύ καλά, ούτε καν εκεί όπου ο «σοσιαλδημοκράτης» […]

Ας υποθέσουμε ότι είναι κι αυτό ένα άθροισμα χαμένων ευκαιριών. Γιατί θα έχει χαθεί αυτή η τελευταία ευκαιρία; Επειδή ο Πάνος Τζαβάρας της ΝΔ θα πάει στο συλλαλητήριο και το βάθος της πολιτικής ανάλυσης του Δημήτρη Καμμένου των ΑΝΕΛ φτάνει ώς το «μη σωθεί και λυθεί»; Ή επειδή στην αυλή των Σκοπίων μαζεύτηκε ξαφνικά πολύς […]

Εχει σημασία στην πολιτική πού πάει κανείς. Αλλά έχει και σημασία από πού έρχεται. Εχουν σημασία οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ευδοκίμησε το περιβάλλον της υποδοχής, το φως που είδε και μπήκε. Εχει σημασία, με άλλα λόγια, εάν η Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου είδε το φως το αληθινό στο πρόσωπο του Βασίλη Λεβέντη. Αν η έμπνευσή […]

Ο Κώστας Ζουράρις μάς υπενθύμισε, άθελά του, ότι το μεγαλείο της δημοκρατίας δεν αποτυπώνεται μόνο στην ανοχή που επιδεικνύει απέναντι στους υβριστές της. Αποδεικνύεται και από το βήμα που προσφέρει απλόχερα στους διασκεδαστές της. Μας υπενθύμισε όμως και κάτι ακόμη: πως ό,τι ενδυναμώνει τη δημοκρατία δεν είναι απαραίτητο να ενισχύει και τους θεσμούς της. Είναι […]

Ηττηθήκαμε; Ή συνεχίζουμε να ηττόμαστε; Το γνωρίζει πολύ καλά ο ίδιος: εάν ο Κώστας Μπακογιάννης έγραψε αυτό το μήνυμα για τη δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα είναι επειδή ο χρόνος δεν σταμάτησε να τρέχει. Είναι επειδή το τέλος της βίας δεν ήρθε ποτέ. Σε αυτά τα 27 χρόνια που πέρασαν από τότε, άνοιξαν και άλλοι κύκλοι, […]

Το ξέρει καλά όποιος οδηγεί μηχανή, θα ήσουν τρελός εάν απέκλειες την πτώση. Είσαι σώφρων όμως εάν προετοιμάζεσαι γι’ αυτήν. Εάν εκείνο που ελπίζεις δεν είναι τόσο να μην πέσεις ποτέ, όσο να πέσεις σωστά. Το ξέρει και όποιος κάνει πολιτική. Ακόμη και οι συριζαίοι που θαυμάζουν τον Φιντέλ Κάστρο και αντιλαμβάνονται τη διακυβέρνηση ως […]

Ο ένας είναι εθνικιστής και φαίνεται. Αλλά ο άλλος; Τι σχέση έχει ο Αλέξης Τσίπρας με τα θολά νερά όπου τσαλαβουτά ο Πάνος Καμμένος; Είναι οι δυο τους σαν τα ζευγάρια που από τη συμβίωση, τον συγχρωτισμό και τα χρόνια μοιάζουν όλο και περισσότερο; Μήπως απλώς αφέθηκε ο μικρός Αλέξης να τον πάρει από το […]

Δεν είναι μια ημερομηνία που επιλέγει κανείς με το δάχτυλο και με κλειστά τα μάτια πάνω από ένα ημερολόγιο. Αλλά δεν είναι ούτε μια ημερομηνία που συμπίπτει με το τέλος της τετραετίας. Οι εκλογές θα γίνουν πριν. Λίγο πριν όμως; Ή πολύ πριν; Είναι ένα ερώτημα στο οποίο δεν μπορεί να απαντήσει ούτε ο Αλέξης […]

Θεωρητικά, δεν πρέπει να έχει και κανένα μεγάλο πρόβλημα με όσους είχαν μια κάποια σχέση με τη χούντα. Ελάχιστα πρέπει να τον νοιάζει –θεωρητικά μιλώντας πάντα –εάν ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος «λιβάνιζε την Ντερτιλή» από τη στιγμή που ο επικεφαλής της λάιτ Ακρας Δεξιάς με τον οποίο συγκυβερνά και καμιά φορά συνεορτάζει έγραψε ολόκληρο βιβλίο με […]

Tην εποχή που ήταν όλοι τους λαλίστατοι, εκείνος δεν θα μπορούσε ασφαλώς να αποτελεί εξαίρεση. Στο κάτω κάτω, ήταν ο εκπρόσωπος του κόμματος. Και στην τηλεοπτική αρένα δεν τιμούσε τον ρόλο του μόνο με τον λόγο, τον τιμούσε και με το ύφος. Στο πρόσωπο του Πάνου Σκουρλέτη καθρεφτιζόταν τότε η πιο ροβεσπιεριανή εκδοχή του ηθικού […]

Με την έφεση που τον διακρίνει στις μεταμφιέσεις, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τον Πάνο Καμμένο στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών. Μπορεί να τον δει από τώρα να περνά την είσοδο του Προεδρικού Μεγάρου ντυμένος ανυπότακτος και να βγαίνει από αυτό ντυμένος ήρωας. Να δηλώνει ότι ήταν αυτός που όρθωσε τα στήθη του για να […]

Το ένα είναι η κραυγαλέα αντίφαση: ο άνθρωπος που εναποθέτει τη φύλαξη των πανεπιστημίων στη φανταστική «ρωμαλεότητα» των φοιτητών και ψέγει έναν πρύτανη, επειδή υποτίθεται ότι με τις απόψεις του προκαλεί επιθέσεις στο πανεπιστήμιό του, είναι ο ίδιος με εκείνον που έδωσε εντολή να ενισχυθεί η είσοδος του υπουργείου του ώστε να αποτρέπεται η εισβολή […]

Στην πολιτική δεν έχει σημασία πώς συστήνεσαι. Εχει σημασία πώς σε βλέπουν οι άλλοι. Για τον Αλέξη Τσίπρα, ας πούμε, ο Πάνος Καμμένος είναι ένας πατριώτης κεντροδεξιός. Για τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πάλι, είναι ένας πούρος ακροδεξιός. Αλλά αν στην περίπτωση του Τσίπρα η μετατόπιση του Καμμένου από τα άκρα στο Κέντρο δεν είναι τίποτε άλλο […]

Αλήθεια, είναι λίγες οι δώδεκα μονάδες διαφορά; Τι ακριβώς εννοούσε ο Γιάννης Βρούτσης λέγοντας ότι δεν είναι ικανοποιημένος; Η δήλωσή του ήταν απλώς στο πνεύμα του «καλού που είναι εχθρός του καλύτερου», έγινε δηλαδή απλώς για να γίνει; Μίλησε σαν οπαδός που δεν χορταίνει τη νίκη εάν δεν δει τον αντίπαλο να σέρνεται στο χώμα; […]

Αρκεί να συγκρίνει κανείς τις δυο εποχές για να μετρήσει το βάθος της αλλαγής στην Ευρώπη: η αυστηρή καταδίκη και ο τιμωρητικός αποκλεισμός της Αυστρίας τη δεκαετία του ’90 για τη συμμετοχή της Ακρας Δεξιάς στην κυβέρνηση της χώρας έγιναν το 2017 μια απλή ανησυχία και μια βουβή διαμαρτυρία. Αρκεί να δει κανείς αυτή τη […]

Είναι σαν να είχαν πέσει σε βαθύ κώμα. Να ξύπνησαν και, σαν τη μαμά στο «Good bye, Lenin!», κάποιος καλός γιος να τους έκρυβε την πραγματικότητα. Και τώρα, έπειτα από δύο και πλέον χρόνια, να ανακαλύπτουν την αλήθεια και να επικρίνουν απογοητευμένοι την Αριστερά της καρδιάς τους επειδή ξεπέρασε τις επιβεβλημένες γραμμές και συμμάχησε με […]

Είναι στη δουλειά των ειδικών διαμεσολαβητών του ΟΗΕ: ο πραγματισμός που επιδεικνύουν πίσω από τις κλειστές πόρτες να μεταφράζεται σε αισιοδοξία όταν οι πόρτες ανοίγουν, ακόμη και εάν η διαπραγμάτευση βρίσκεται ένα βήμα πριν από το οριστικό της ναυάγιο –η ελπίδα δεν πεθαίνει τελευταία; Η αισιοδοξία του Μάθιου Νίμιτς, του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ που […]

Δύο ή ακόμη και τρεις Παπαδόπουλοι σε μια χώρα Παπαδόπουλων είναι αμελητέα ποσότητα. Αλλά δυο – τρεις Παπαδόπουλοι γύρω από έναν άνθρωπο είναι πολλοί. Ειδικά εάν στον έναν Παπαδόπουλο, αυτόν που συνδέεται με τον θεωρητικό της χούντας και, κατά δήλωσή του, πραγματικό συγγραφέα του πονήματος «Τρομοκρατία», προστεθεί ένας που αναζητά υπόγειες διαδρομές για να φτάσει […]

Το βλέπει κανείς από το σχόλιο της δικηγόρου στο facebook όσο και από τον έμμεσο σχολιασμό στην είδηση του ξυλοδαρμού του δημοσιογράφου: η βία έχει απορροφηθεί από το κοινωνικό σώμα, δεν είναι πια απόστημα αλλά οργανική του έκφραση, μια φυσιολογική κατάσταση. Η δικηγόρος είχε πολλά να πει για το είδος της δύναμης που αντλεί και […]

Ο Γιάννης Μουζάλας είναι περισσότερο ειλικρινής παρά κυνικός όταν λέει στον δημοσιογράφο του «Σπίγκελ» ότι δεν μπορεί να αποκλείσει ότι θα πεθάνουν άνθρωποι από το κρύο στη Μόρια. Η ειλικρίνεια όμως δεν τον καθιστά λιγότερο υπεύθυνο. Αν συμβεί αυτό που δεν μπορεί να αποκλείσει και το ψύχος σκοτώσει μετανάστες στον καταυλισμό που, σύμφωνα και πάλι […]